Sống khỏe mùa nước nổi

Những ngày tháng 9 âm lịch, bà con nông dân ở các vùng đất trũng của huyện Mỹ Tú, thị xã Ngã Năm (tỉnh Sóc Trăng) lại nô nức chuẩn bị mùa thu hoạch cá ruộng.

Hơn 3ha đất sản xuất lúa của gia đình ông Lê Văn Thương ở ấp Mỹ Thạnh, xã Mỹ Tú, huyện Mỹ Tú năm nay không sản xuất lúa Thu Đông, thay vào đó thực hiện mô hình nuôi cá đăng quầng, bao lưới xung quanh ruộng lúa dự trữ cá thiên nhiên. Mô hình này được ông Thương áp dụng khoảng 5 năm nay, mỗi năm gia đình thu nhập từ vài chục triệu đồng đến hơn 100 triệu đồng, lợi nhuận gấp 2 - 3 lần so với sản xuất lúa.

Ông Thương chia sẻ, kết thúc vụ lúa Hè Thu, khi nước dâng tràn các cánh đồng, ông bắt đầu bao lưới xung quanh ruộng để giữ nuôi cá đồng tự nhiên, đồng thời thả thêm 10kg giống cá rô đồng và 10kg giống cá mè hoa để tăng sản lượng. Ngoài ra, ông còn kết hợp nuôi hàng trăm con vịt. “Mô hình này hiệu quả, không phải bỏ ruộng hoang. Giờ nuôi được 3 tháng, chắc mỗi con trọng lượng đạt 1kg đối với cá mè hoa, rồi cá đồng tự nhiên cũng nhiều, có thể vụ này lời bộn tiền” - ông Thương phấn khởi nói.

Những năm gần đây, để khai thác nguồn lợi thủy sản tự nhiên trên đồng ruộng trũng, nông dân ở các xã của huyện Mỹ Tú đã đầu tư mua lưới bao quanh ruộng thực hiện mô hình nuôi cá đăng quầng. Cách làm này giúp bà con có thu nhập trong thời gian bỏ đồng chờ nước rút để sản xuất lúa vụ Đông Xuân. Theo chia sẻ từ kinh nghiệm của nhiều bà con nông dân, trước khi nuôi cá chỉ cần bao lưới để tránh thất thoát và hao hụt cá. Giống cá chọn thả nuôi đều là những giống cá được thị trường ưa chuộng như cá rô, cá lóc, cá mè, cá chép, cá thát lát cườm…

Anh Phạm Văn Đổi ở ấp Mỹ Hòa, xã Mỹ Tú cho hay, nuôi cá đăng quầng mùa nước nổi không tốn chi phí mua con giống hay thức ăn. Hình thức nuôi cá rất đơn giản. Sau thu hoạch lúa Hè Thu, nước từ thượng nguồn đổ về đem lại lượng phù sa và nhiều loại thủy sản nước ngọt như cá lóc, cá sặc, cá rô, tép… Năm ngoái, anh đã chọn 10ha ruộng để bao lưới xung quanh. Ngoài cá đồng còn thả thêm 50kg cá giống. Cuối vụ cũng thu lợi nhuận trên 30 triệu đồng.

Từ thành công ban đầu, mùa nước nổi năm nay, nhóm của anh Đổi tiếp tục mở rộng diện tích lên 20ha với gần 10 hộ tham gia. “Phòng nông nghiệp huyện có hỗ trợ mô hình 20ha với khoảng trên 300kg cá giống, rồi hỗ trợ lưới, mình đối ứng vốn 50%. Đến nay trọng lượng cá đạt khoảng 3 - 5 con/kg, phía bên kia thì thả trước, cá đạt trọng lượng lớn hơn khoảng 2 con/kg, còn loại cá chép nhanh lớn nên thu nhập dự kiến sẽ còn cao hơn nhiều” - anh Đổi nói.

Ông Lê Quốc Khởi - Phó Chủ tịch UBND xã Mỹ Tú cho biết, sau nhiều năm triển khai, mô hình nuôi cá đăng quầng ở xã từ vài hộ với chỉ khoảng 10ha ban đầu nay đã phát triển lên trên 300ha, tạo sinh kế và thu nhập ổn định cho nhiều nông hộ.

“Thời gian qua, UBND xã cũng đã có kiến nghị đến phòng nông nghiệp, đặc biệt là UBND huyện sự hỗ trợ về giống, lưới. Đồng thời tập huấn, hỗ trợ về kỹ thuật đối với những hộ tham gia mới để họ nắm bắt được kỹ thuật nuôi. Nhờ vậy mà hiệu quả kinh tế của mô hình này được nâng lên đáng kể” - ông Khởi cho biết.

Theo đánh giá của ngành nông nghiệp Sóc Trăng, nuôi cá đăng quầng mùa nước nổi góp phần bảo vệ nguồn lợi thủy sản nội đồng, đem lại nguồn thu nhập tốt cho nông dân trồng lúa, tạo việc làm cho người dân trong những tháng nông nhàn khi mùa nước nổi về. Đặc biệt, cách thức nuôi cá đăng quầng trên ruộng lúa giúp tăng độ phì nhiêu cho đất, giảm chi phí phân bón cho mùa vụ lúa tiếp theo. Điều đó còn hướng đến phát triển nền nông nghiệp xanh bền vững, thân thiện với môi trường và thích ứng với biến đổi khí hậu.

“Địa phương đang hướng tới vận động người dân đẩy mạnh thực hiện mô hình nuôi cá đăng quầng, cá lúa nhằm bảo vệ nguồn lợi thủy sản và tăng thu nhập cho nông hộ. Đồng thời tạo điều kiện cho các cơ sở, doanh nghiệp xây dựng thương hiệu sản phẩm từ cá đồng nhằm nâng cao chuỗi giá trị các sản phẩm từ thủy sản nước ngọt” - bà Quách Thị Thanh Bình - Phó Giám đốc Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn tỉnh Sóc Trăng cho biết.

“

Từ nhiều năm trước, bà con nông dân ở các vùng trũng thấp ở huyện Mỹ Tú đều trồng 3 vụ lúa/năm. Từ thực tế vụ lúa Thu Đông không mang lại hiệu quả kinh tế cao do ảnh hưởng mùa nước nổi, chính quyền các cấp đã khuyến khích bà con chuyển sang trồng hoa màu, nuôi cá ruộng để sinh kế. Từ đó đến nay, phong trào nuôi cá ruộng mùa nước nổi trên các địa phương phát triển khá mạnh, diện tích, quy mô không ngừng được mở rộng. Đi kèm với hiệu quả kinh tế, cách làm này đem lại nhiều lợi ích thiết thực về môi trường, tạo ra hệ sinh thái tự nhiên.