Sử dụng hiệu quả nguồn lực tài chính công
Trong bối cảnh hiện nay, Việt Nam hướng tới mục tiêu tăng trưởng nhanh và bền vững, chủ đề này ngày càng trở nên quan trọng. Nguồn lực tài chính công có hạn nhưng nhu cầu phát triển lại rất lớn, do đó, vấn đề đặt ra là làm sao huy động được đủ nguồn lực, phân bổ đúng trọng tâm và sử dụng hiệu quả nguồn vốn ngân sách
Tài chính công là nguồn lực then chốt để Nhà nước thực hiện các chức năng kinh tế - xã hội. Việc huy động và phân bổ hiệu quả các nguồn lực tài chính công sẽ giúp sử dụng hiệu quả các nguồn lực ngân sách, tạo cơ sở vững chắc cho tăng trưởng kinh tế bền vững, đồng thời bảo đảm ổn định vĩ mô và an sinh xã hội, củng cố niềm tin của người dân
Trong bối cảnh hiện nay, khi Việt Nam hướng tới mục tiêu tăng trưởng nhanh và bền vững, chủ đề này càng trở nên quan trọng. Nguồn lực tài chính công có hạn nhưng nhu cầu phát triển lại rất lớn. Do đó, vấn đề đặt ra là làm sao huy động được đủ nguồn lực, phân bổ đúng trọng tâm và sử dụng hiệu quả nguồn vốn ngân sách.
Bà Hoàng Phương Thảo - Trưởng đại diện ActionAid Quốc tế tại Việt Nam cho biết, Việt Nam đã đạt được những thành tựu đáng ghi nhận trong quản lý tài chính công. Đơn cử như năm 2024, thu ngân sách nhà nước ước đạt 119,78% dự toán. Bội chi ngân sách được kiểm soát tốt, trong khi dư nợ công cuối năm 2024 chỉ còn khoảng 36,5% GDP, giảm đáng kể so với mức 38% của năm 2022.
Dù đạt nhiều kết quả tích cực, công tác quản lý tài chính công vẫn còn những hạn chế. Cơ cấu thu ngân sách nhà nước được cho là chưa thực sự bền vững. Việc phân bổ ngân sách còn dàn trải, dẫn đến hiệu quả sử dụng vốn chưa cao
TS Nguyễn Đình Cung, nguyên Viện trưởng Viện Nghiên cứu quản lý kinh tế Trung ương cũng cho rằng, thời gian tới, cần thu hẹp phạm vi và đối tượng đầu tư công; chỉ tập trung vào một số ít lĩnh vực ưu tiên chiến lược như hạ tầng, khoa học công nghệ, nghiên cứu phát triển các loại công nghệ chiến lược quốc gia, giáo dục - đào tạo, y tế và chăm sóc sức khỏe người dân.
Cùng với đó, mở rộng đầu tư công phải trên cơ sở duy trì ổn định kinh tế vĩ mô và cải thiện mạnh mẽ chất lượng môi trường kinh doanh để thu hút đầu tư tư nhân; dự án đầu tư phải phù hợp với quy hoạch phát triển cùng cấp quản lý, quy hoạch cấp tỉnh, cấp vùng và cấp quốc gia; không bắt buộc đối với các quy hoạch khác.
Theo TS Nguyễn Đình Cung, các cơ quan, tổ chức được giao quản lý vốn, có toàn quyền quyết định về dự án đầu tư, thay đổi, điều chỉnh dự án đầu tư trong quá trình thực hiện và chịu trách nhiệm về hiệu quả sử dụng vốn đầu tư được giao; nghiên cứu, tổng kết thực tiễn về giải phóng mặt bằng, hỗ trợ và tái định cư, trên cơ sở đó, ban hành nghị quyết chuyên đề của Quốc hội thống nhất áp dụng đối với dự án đầu tư công. Chính quyền địa phương có thể cụ thể hóa, điều chỉnh phù hợp với điều kiện cụ thể của địa phương…
TS Lê Thị Thuỳ Vân - Phó Viện trưởng Viện Chiến lược và Chính sách kinh tế - tài chính cho rằng, cần đổi mới, hoàn thiện thể chế quản lý tài chính công; cải thiện vai trò dẫn dắt, vốn mồi của nguồn lực ngân sách nhà nước; thực hiện đột phá xây dựng kết cấu hạ tầng và đô thị đồng bộ, hiện đại, xanh và thân thiện với môi trường.
Đồng thời, nghiên cứu, thực hiện cơ chế quản lý, phân bổ, sử dụng vốn, nhất là vốn đầu tư công hợp lý, hiệu quả để phù hợp với khả năng cân đối vốn ngân sách nhà nước; tập trung phân bổ chi tiết, giải ngân vốn đầu tư công, nhất là các công trình, dự án trọng điểm; đẩy nhanh tiến độ thực hiện và giải ngân vốn đầu tư công, kịp thời tháo gỡ khó khăn, vướng mắc trong giải ngân đầu tư công, trong đó có vướng mắc về đất đai, giải phóng mặt bằng...
