Sứa đỏ chấm bỗng: Thức quà kén người ăn của thành phố Cảng

Độc đáo quy trình chế biến sứa đỏ

Nằm ở vùng đông bắc Đồng bằng sông Hồng, Hải Phòng là một trong những địa điểm du lịch lý tưởng của Việt Nam không chỉ dựa vào phong cảnh thiên nhiên tuyệt đẹp, mà còn gây ấn tượng mạnh mẽ đối với du khách thập phương khi sở hữu nền văn hóa ẩm thực đa dạng, phong phú. Trong đó, phải kể đến món sứa đỏ chấm bỗng - món ăn dân dã đặc trưng miền biển của người dân TP Cảng.

Vào những ngày từ tháng 3 đến tháng 5, dạo quanh một vòng TP Hải Phòng, du khách không khó để thưởng thức món sứa đỏ chấm bỗng trong những quán ăn vỉa hè hay tại các khu chợ địa phương.

Nguyên liệu chính để chế biến món ăn này là những con sứa tươi được đánh bắt trực tiếp từ vùng biển Hải Phòng, nơi có rừng ngập mặn như đước, sú. Vì sứa là loại thủy sinh có chứa nhiều độc tố tập trung tại các xúc tu nên ngay sau khi đánh bắt, người chế biến phải nhanh chóng thực hiện các công đoạn tiếp theo nhằm loại bỏ chất độc và khử mùi tanh. Sứa được loại bỏ nhớt; rửa sạch với nước muối; cắt khúc thành miếng vừa phải; rồi cuối cùng bỏ vào ngâm trong chum hoặc vại có vỏ, rễ cây sú vẹt và lá thơm. Sau khoảng thời gian từ 3 - 4 tuần, khi thấy sứa chuyển từ màu trắng nguyên bản sang màu đỏ gụ đặc trưng, phần thân trong suốt như thạch và thịt mềm là có thể ăn được.

Không chỉ gây ấn tượng với màu sắc bắt mắt, điểm khác biệt tạo nên nét đặc trưng cho món ăn dân dã của người Hải Phòng so với các địa phương khác là nước chấm bỗng, thay vì chấm với mắm tôm đã đánh sủi bọt với đường, ớt hay mắm ruốc. Mở bán hơn chục năm tại khu chợ An Dương, cô Nguyễn Thị Hiền (54 tuổi) không ngần ngại chia sẻ bí quyết tạo nên nồi nước chấm bỗng ngon.

Tùy vào mỗi quán ăn, bỗng sẽ được nêm gia vị theo công thức riêng nhưng phải đảm bảo được những thành phần chính bao gồm: Cà chua, giấm, nước cốt dừa, bột sắn dây, bỗng rượu nếp, hành tỏi, ớt và đường. Đặc biệt, để cho bỗng không bị chảy nước thì cần phải nấu kỹ với lửa nhỏ, đợi đến lúc nước chấm trở nên trong, sánh đặc và có màu vàng hơi sẫm thì mới được coi là đạt chuẩn. Ngoài ra, món ăn sứa đỏ còn được ăn kèm với cùi dừa thái mỏng, dứa cùng với các loại rau thơm như kinh giới, tía tô, xà lách, lá sắn, lá mơ, rau mùi...

Gây “thương nhớ” sau một lần ăn

Có thể nói, dù món sứa đỏ chấm bỗng khá kén người ăn, nhưng đây lại là nét đặc sắc không thể thiếu trong bản đồ khám phá ẩm thực của TP Hoa Phượng đỏ. Sở dĩ, không phải người Hải Phòng nào cũng thích thú với món ăn lạ miệng này là bởi sứa vốn không vị. Tuy nhiên, nếu biết đúng cách ăn và kết hợp đầy đủ các nguyên liệu thì sứa đỏ chấm bỗng lại dễ dàng “thuyết phục” được khẩu vị của thực khách ngay từ lần thử đầu tiên. Thịt sứa dai giòn, thanh mát, mọng nước kết hợp với vị bùi bùi của cùi dừa, vị chua nhẹ của dứa và đắng nhẹ, chan chát của các loại rau thơm chấm với bỗng đã tạo nên một trải nghiệm thú vị và khó quên về hương vị tổng hòa chua, cay, mặn, ngọt cho những người sành ăn.

Thêm vào đó, chính vì tác dụng thanh nhiệt mà sứa đỏ chấm bỗng luôn được nhiều người lựa chọn như một thức quà ăn chơi, làm mát cơ thể trong những ngày hè nóng bức. Thậm chí, món ăn này được nhiều bạn trẻ ưu ái gọi với cái tên “sashimi Việt” hay “sashimi vỉa hè” do cách ăn tương tự với món ăn sashimi Nhật Bản.

Tuy nhiên, trong một số trường hợp, món ăn này có thể gây ra tình trạng ngộ độc hay dị ứng do chưa được chế biến đúng cách hoặc không loại bỏ được hết độc tố của sứa. Do đó, Bộ Y tế khuyến cáo người dân không sử dụng sứa biển tươi chưa qua chế biến làm thức ăn, làm gỏi sống. Những người có hệ miễn dịch kém, có cơ địa dị ứng hoặc nhạy cảm như trẻ nhỏ, người lớn tuổi và phụ nữ mang thai không nên ăn.