Theo thống kê, tại Việt Nam có khoảng 15,6 triệu người trưởng thành đang sử dụng thuốc lá, chiếm 22.5% dân số và đứng thứ 15 thế giới. Đáng lo ngại hơn khi vấn đề sử dụng thuốc lá trong giới trẻ tăng rất nhanh từ việc sử dụng thuốc lá điện tử.
Tại Hội nghị quốc tế chuyên ngành Chống độc do Bệnh viện Bạch Mai vừa tổ chức, các số liệu đã được đưa ra để minh chứng rõ về thực trạng sử dụng thuốc lá điện tử đang lan rộng, số bệnh nhân trẻ ngộ độc cấp do dùng thuốc lá điện tử ghi nhận ngày càng nhiều.
Cụ thể, từ tháng 1/2022 đến tháng 10/2023, Trung tâm Chống độc (Bệnh viện Bạch Mai) tiếp nhận hơn 120 trường hợp nhập viện sau khi sử dụng thuốc lá điện tử. Trong số này, kết quả xét nghiệm mẫu thuốc lá điện tử của 16 bệnh nhân mang đến dương tính với ma túy, chưa kể một số trường hợp không tiến hành xét nghiệm. Đa số người sử dụng thuốc lá điện tử là giới trẻ, có tới 30% là đối tượng học sinh. Các ca ngộ độc thuốc lá điện tử thường khởi phát các triệu chứng như mơ hồ, rối loạn ý thức, kích động...
Theo các chuyên gia y tế, hàm lượng nicotine trong thuốc lá điện tử cao hơn rất nhiều lần so với thuốc lá thông thường. Đây là chất độc, khả năng gây nghiện cao. TS.BS Ngô Anh Vinh - Bệnh viện Nhi trung ương lý giải: Thuốc lá điện tử chứa nicotine là chất gây nghiện, vì thế trẻ có thể vật vã khó chịu khi sử dụng. Nicotine còn gây hại cho sự phát triển não bộ ở trẻ em, gây suy giảm trí nhớ, ảnh hưởng đến trí tuệ do não bộ của trẻ chưa hoàn thiện. Thậm chí, có thể gây ra nguy cơ đau thắt ngực, suy tim, đột quỵ, suy giảm miễn dịch, giảm sức đề kháng. Đồng thời, sử dụng nicotine ở tuổi thiếu niên gây hại cho các phần của não kiểm soát sự chú ý, học tập, tâm trạng. Sử dụng nicotine ở tuổi vị thành niên cũng có thể làm tăng nguy cơ nghiện các chất gây nghiện khác trong tương lai.
Ngoài ra, các loại thuốc lá điện tử chứa rất nhiều loại hóa chất, các hóa chất nhân tạo tổng hợp với số lượng khổng lồ. Điều này làm phát sinh loạt bệnh/ngộ độc mới nổi, thậm chí y học chưa biết. Bên cạnh đó, nó còn tiềm ẩn nguy cơ cháy nổ.
Theo các bác sĩ, thuốc lá điện tử khó xét nghiệm, khó kiểm tra, chứa toàn các loại hóa chất mới, độc tính rất mạnh, không khác gì ma túy đá, thậm chí còn phức tạp hơn.
TS.BS Nguyễn Trung Nguyên - Giám đốc Trung tâm Chống độc (Bệnh viện Bạch Mai) nhận định, hút thuốc lá điện tử ngày càng trở thành trào lưu của giới trẻ, khi các em muốn thể hiện mình. Điều này rất nguy hiểm, bởi thuốc lá điện tử ngoài chứa chất gây nghiện nicotine như thuốc lá truyền thống, còn chứa rất nhiều hương liệu, các phụ gia. Chưa hết, trong dung dịch thuốc lá điện tử, người bán có thể cố tình cho các chất gây nghiện vào mà khó có thể phát hiện được. Nguy hiểm hơn, nếu trẻ hấp thụ quá liều các chất gây nghiện này có thể dẫn đến các phản ứng, thậm chí là sốc và ngộ độc.
“Trong thuốc lá điện từ hiện nay, người ta cho vào nhiều loại ma túy mới hay được gọi là cần sa tổng hợp, tuy nhiên có cấu trúc khác hẳn cần sa. Đây là loại ma túy thế hệ mới. Hiện nay chỉ có một vài phòng thí nghiệm ở nước ta mới phát hiện được chất ma túy này. Các thiết bị của bệnh viện không phát hiện được. Độc tính của ma túy đã ảnh hưởng đến thần kinh, tim mạch, cơ, thận, đa cơ quan. Đây cũng là minh chứng cho thấy ma túy thế hệ mới lẩn khuất trong các loại thuốc lá điện tử. Thuốc lá điện tử cũng là môi trường dung túng cho các loại thuốc lá mới mà hiện nay chúng ta chưa giải quyết được” – BS Nguyên cho hay.