Taliban săn lùng những người làm việc cho Mỹ và NATO

Sau khi Taliban nhanh chóng tiếp quản Thủ đô Kabul trong bối cảnh Mỹ và NATO đang hoàn thành việc rút quân, chính phủ Afghanistan sụp đổ, Tổng thống Ashraf Ghani phải chạy trốn khỏi đất nước. Các nước phương Tây đã gấp rút sơ tán công dân và nhân viên ngoại giao.

Câu hỏi được quan tâm lúc này là về số phận của những người Afghanistan đã hỗ trợ lực lượng nước ngoài trong hai thập kỷ qua.

Theo The New York Times, ngày càng có nhiều tài khoản Taliban đang tìm kiếm những người mà họ tin rằng đã từng làm việc hoặc chiến đấu cùng với các lực lượng Mỹ và NATO, hiện đang kết thúc việc rút quân khỏi Afghanistan.

Hàng ngàn thành viên của lực lượng an ninh Afghanistan mà Mỹ và các đồng minh đã chi hàng tỷ đô la để trang bị và huấn luyện nhằm chống lại cuộc tấn công dữ dội của Taliban trong hai thập kỷ qua đã đổ xô đến các quốc gia khác như Iran hoặc Uzbekistan trong vài tuần qua khi Taliban nhanh chóng càn quét khắp đất nước.

Trong khi một số lực lượng Afghanistan đã đầu hàng, những người chọn kháng chiến hiện đang bị săn đuổi bởi Taliban.

Các chiến binh Taliban được cho là đi từ nhà này sang nhà khác, đe dọa, bắt giữ các thành viên trong gia đình nếu họ không tìm thấy người cần tìm kiếm, theo các cựu quan chức Afghanistan trích dẫn từ một báo cáo mật chuẩn bị cho Liên hợp quốc. Tài liệu được cung cấp bởi Trung tâm Phân tích toàn cầu của Na Uy, được chia sẻ trong nội bộ Liên hợp quốc và được đăng bởi The New York Times.

“Danh sách đen”

Theo báo cáo và các nhân chứng, các tay súng Taliban đang lập danh sách các cá nhân sau khi nghiên cứu hồ sơ tại Bộ Quốc phòng, Bộ Nội vụ và trụ sở của Tổng cục An ninh Quốc gia Afghanistan. Taliban cũng được cho là đang sử dụng mạng lưới những kẻ đưa tin để giúp họ truy tìm các cá nhân.

Báo cáo cho biết, khi kiểm soát được Kabul, Taliban đã đến “thăm” nhà của các quan chức tình báo cấp cao. Họ cũng đi từng nhà và “đe dọa giết hoặc bắt giữ các thành viên gia đình của các cá nhân mục tiêu trừ khi những người này đầu hàng Taliban”.

Tại nhà của một quan chức, Taliban được cho là đã để lại một bức thư, đề ngày 16/8, hướng dẫn người này báo cáo với Ủy ban Tình báo và Quân sự của các chiến binh ở Kabul. Bức thư cảnh báo rằng trừ khi cá nhân hợp tác với họ, nếu không, gia đình anh ta sẽ bị giam giữ và trừng phạt.

Một cựu thông dịch viên cho quân đội Mỹ được cho là đã chứng kiến ​​một người đàn ông bị tình nghi làm việc cho lực lượng nước ngoài bị bắn chết.

Ngày 19/8, Fox News trích dẫn lời của Ryan Rogers, một trung sĩ thủy quân lục chiến đã nghỉ hưu cho biết, phiên dịch viên mà ông đã làm việc cùng trong trận chiến năm 2010 ở tỉnh Helmand hiện đang bị mắc kẹt ở Kabul, không thể đến sân bay khi các tay súng Taliban tìm kiếm các cựu biệt kích Afghanistan và thông dịch viên.

"Hôm qua anh ấy (phiên dịch viên người Afghanistan) nói với tôi rằng họ đã treo cổ ba chỉ huy thuộc Quân đội quốc gia Afghanistan mà họ tìm thấy. Và gần nơi anh ấy đang ẩn náu, họ đang đi từng nhà và gửi một thông báo cho biết, họ có kế hoạch tìm kiếm những người từng hoạt động với quân đội Mỹ”, trung sĩ Ryan Rogers nói.

Một đoạn phim từ thành phố Kandahar được đăng bởi RTA, đài truyền hình công cộng của Afghanistan, cho thấy các thi thể nằm rải rác bên vệ đường, nhiều binh sĩ và quan chức Afghanistan được cho là bị Taliban giết hại.

Theo báo cáo, các mục tiêu chính của Taliban được cho là các thành viên của quân đội và cảnh sát Afghanistan, bởi không giống như các phiên dịch viên Afghanistan trước đây, các thành viên của lực lượng an ninh Afghanistan không nằm trong các chương trình thị thực đặc biệt do chính phủ Mỹ thiết lập.

Báo cáo mật được chuẩn bị cho Liên hợp quốc dường như mâu thuẫn với những đảm bảo công khai của Taliban rằng nhóm này không tìm cách trả thù những người ủng hộ chính phủ sụp đổ và các lực lượng nước ngoài.

Trong một cuộc họp báo trên truyền hình hôm 17/8, người phát ngôn của Taliban Zabihullah Mujahid hứa rằng, quân nổi dậy sẽ đảm bảo an ninh cho Afghanistan, không tìm cách trả thù những người đã làm việc với chính phủ cũ hoặc với các chính phủ hoặc lực lượng nước ngoài.

Nỗ lực sơ tán

Khi lực lượng Mỹ gấp rút sơ tán công dân Mỹ và các đồng minh Afghanistan khỏi sân bay của Kabul, các trạm kiểm soát của Taliban được cho là đang ngăn cản nhiều người đến sân bay.

Theo nguồn tin từ Cục An ninh Quốc gia, hàng trăm binh sĩ từ Tổng cục An ninh Quốc gia đang có mặt tại sân bay Kabul, hỗ trợ nỗ lực sơ tán người nước ngoài và người Afghanistan của Mỹ. Người ta tin có một thỏa thuận với phía Mỹ rằng, một khi việc vận chuyển bằng máy bay hoàn tất, những người Afghanistan sẽ là một trong những người cuối cùng rời đi.

Lầu Năm Góc đã bổ sung hàng nghìn binh sĩ đến sân bay Kabul để giúp sơ tán. Tuy nhiên, việc lực lượng Mỹ rời căn cứ để giải cứu người Mỹ hay đồng minh Afghanistan vẫn chưa được làm rõ, Fox News đưa tin.

Đồng thời, Fox News trích dẫn các nguồn tin cho biết, Bộ Ngoại giao Mỹ đang xem xét các cách phi quân sự để sơ tán người Mỹ và những người khác ở Kabul như một giải pháp thay thế cho việc đưa quân vào thành phố sau khi chính quyền Mỹ thừa nhận trong các báo cáo rằng, những người sơ tán gặp khó khăn khi đến sân bay quốc tế Kabul do vướng các trạm kiểm soát của Taliban.

Ngày 19/8, Người phát ngôn Bộ Ngoại giao Mỹ Ned Price cho biết, chính phủ đã nhận được "một số ít báo cáo" về việc công dân Mỹ không thể đến sân bay.

Ông cũng cân nhắc về các nguồn tin cho rằng, các thông dịch viên và cựu sĩ quan quân đội Afghanistan đang bị Taliban săn lùng và giết chết. Ông Ned Price cho biết, không thể xác nhận tính xác thực của thông tin này.

Trước đó, trong một cuộc phỏng vấn với ABC News, Tổng thống Joe Biden cho biết, Mỹ cam kết sơ tán mọi người Mỹ ra khỏi Afghanistan, ngay cả khi điều đó khiến Mỹ phải kéo dài nhiệm vụ quân sự ở Afghanistan vượt quá thời hạn 31/8 tới đây.