Tâm lý không muốn thoát nghèo, cận nghèo diễn ra khá phổ biến

Chiều 6/6, Bộ trưởng, Chủ nhiệm Uỷ ban Dân tộc Hầu A Lềnh đã đăng đàn trả lời chất vấn. Tại phiên chất vấn, ĐB Phạm Văn Hòa (đoàn Đồng Tháp) cho biết, nhiều người dân vùng đồng bào dân tộc thiểu số không muốn thoát nghèo, cận nghèo. Tâm lý không muốn thoát nghèo, cận nghèo diễn ra khá phổ biến trên cả nước, nếu không có hướng khắc phục có thể khiến công tác xóa nghèo của Nhà nước không đạt hiệu quả. “Đề nghị Bộ trưởng cho biết đâu là nguyên nhân, giải pháp ra sao để đồng bào có nhận thức đồng hành thoát nghèo”-ông Hoà nêu vấn đề.

Bên cạnh đó ông Hoà phản ánh, tình hình di cư tự do trong một bộ phận đồng bào vẫn còn tái diễn, mặc dù chính quyền địa phương đã tạo mọi điều kiện về đất sản xuất, nhà ở, hỗ trợ đời sống cho đồng bào khó khăn để giữ đồng bào bám đất, giữ nhà nhưng vẫn chưa có hiệu quả đối với với một số bộ phận đầu vào hiện nay. Bộ trưởng với vai trò, trách nhiệm của mình cần quan tâm hơn đến công tác hạn chế di cư tự do.

Trả lời về việc nhiều hộ gia đình ở vùng nghèo không muốn thoát nghèo, Bộ trưởng Hầu A Lềnh cho biết, qua nghiên cứu tài liệu của các bộ ngành, các địa phương liên quan và khảo sát thực tế, hiện tượng này là có thật, xuất phát từ nhiều yếu tố. Tuy đã thoát nghèo, nhưng thực tế đời sống vẫn rất khó khăn, người dân thoát nghèo có thu nhập cải thiện không nhiều, trong khi không tiếp tục nhận được sự hỗ trợ từ chính sách.

Để giải quyết vấn đề này, ông Lềnh cho rằng, cần thực hiện đồng bộ nhiều giải pháp tổng hợp. Nguyên tắc, tiêu chí giảm nghèo đã được ban hành. Để thống kê, tổng hợp, rà soát hộ nghèo trên phạm vi cả nước, các địa phương cần thực hiện một cách khách quan, trách nhiệm, để đảm bảo người dân thoát nghèo bền vững, đảm bảo điều kiện tối thiểu để người dân yên tâm sinh sống. Bên cạnh đó, cần thực hiện các biện pháp tuyên truyền, thuyết phục để bà con hiểu được chính sách của Đảng, Nhà nước, tự nguyện vươn lên.

“Hệ thống tiêu chí giảm nghèo còn phụ thuộc vào điều kiện, hoàn cảnh của đất nước, phụ thuộc vào yếu tố phát triển từng giai đoạn, nên cần xây dựng hệ thống tiêu chí phù hợp, tổng hợp, tiến tới phải có những hệ thống tiêu chí phù hợp hơn, để người thoát nghèo sống tốt, không tái nghèo trở lại”-ông Lềnh bày tỏ.

Về dự án hỗ trợ nhà ở, đất ở, Bộ trưởng Hầu A Lềnh cho biết, đang gặp vướng mắc do chưa có văn bản quy định về định mức hỗ trợ nhà ở, đất ở, nước sinh hoạt. Vừa qua, Ủy ban Dân tộc đã trình Chính phủ ban hành Quyết định 04 quy định về định mức nhà ở, đất ở. Như vậy đã có định mức cơ sở để các địa phương triển khai. Tuy nhiên, còn vướng mắc do nguồn hỗ trợ dự án này là nguồn đầu tư công, mà theo luật Đầu tư công, mỗi dự án đều theo quy trình xây dựng cơ bản rất phức tạp.

Ông Lềnh trải lòng: Qua nghiên cứu, rà soát, hiện Nghị định 27 đã được sửa đổi, cho cơ chế được áp dụng cấp phát cho bà con nhân dân, vì những dự án này là đầu tư trực tiếp từng hộ gia đình, không phải cộng đồng dân cư, thôn bản, nên không thể lập dự án chung. Như vậy, hai vấn đề vướng mắc trong dự án này đã được giải quyết xong.

Về dự án hỗ trợ sản xuất dược liệu quý, theo ông Lềnh, việc này đã giao Bộ Y tế là cơ quan chủ trì, Bộ Y tế đã có thông tư số 10 để hướng dẫn thực hiện dự án này. Tuy nhiên, thông tư này cũng có vướng mắc về quy định liên quan đến diện tích, danh mục cây dược liệu quý. Hiện Bộ Y tế đang sửa thông tư 10 theo hướng tháo gỡ những vướng mắc này, sẽ ban hành trong tháng 6. Tuy nhiên, Bộ trưởng cho rằng, để giải quyết hiệu quả vấn đề này, cần sửa luật Lâm nghiệp, vì vùng trồng dược liệu quý chủ yếu nằm dưới tán rừng đặc dụng, rừng phòng hộ, mà theo luật Lâm nghiệp thì khu vực này không phát triển kinh tế, không làm sinh kế, nên gây ra vướng mắc.