Từ nhiều tháng nay, người dân sống ven sông Hồng thuộc địa phận xã Hương Nộn (huyện Tam Nông - Phú Thọ) không khỏi bức xúc trước cảnh tượng khai thác cát trái phép ngang nhiên diễn ra, hàng chục chiếc “vòi rồng”, tàu thuyền ngày đêm gầm rú, hoạt động hết công suất tận diệt lòng sông.
Sông Hồng kêu cứu
Những tháng cuối năm 2020, chúng tôi liên tục nhận được phản ánh của người dân xã Hương Nộn, huyện Tam Nông (tỉnh Phú Thọ) về việc một doanh nghiệp trên địa bàn huyện núp bóng bến bãi, khai thác hàng ngàn m3 cát trái phép mỗi ngày.
Di chuyển trên quốc lộ 32 hướng vào trung tâm xã Hương Nộn, nhóm PV bắt gặp hình ảnh hàng loạt chiếc xe trọng tải lớn nối đuôi nhau chở cát di chuyển ầm ầm trên đường.
Từ Đền Đức Bà xuống gần bãi bồi, tiếng động cơ hoạt động hết công suất, gây huyên náo, ồn ã cả một khúc sông.
Trong vai ngư dân, trên chiếc thuyền đánh cá của bà T. (người dân địa phương), PV Báo Đại Đoàn Kết được giáp mặt "cát tặc" ngay tại "bản doanh". Tại đây, hai chiếc tàu cuốc khủng cùng khoảng 3 chiếc tàu khác đang dàn trận trên mặt sông “nuốt” cát.
Từ tàu lớn, tàu bé đều trang bị hàng trăm mét “vòi rồng” to như thân chuối, cắm sâu dưới lòng sông. Cùng với công suất của 3 chiếc tàu cuốc, chỉ chưa đầy một giờ đồng hồ, hàng trăm m3 cát đã được hút lên bãi của Công ty TNHH Dịch vụ Xây dựng Kim Quy.
Trong quá trình khai thác, nhóm "cát tặc" có khoảng hơn 10 người phối hợp với nhau “nhịp nhàng” như đã quá quen với công việc này.
Ngay khi chúng tôi tiếp cận “đại bản doanh" của cát tặc, phía trên bờ vang lên tiếng hô hoán, chỉ trỏ. Chỉ sau đó chưa đầy 5 phút, một thanh niên nhanh chóng lên thuyền lao thẳng về phía thuyền PV rồi tiếp tục đánh lái, áp sát vào mạn thuyền khiến cho thuyền của PV không thể di chuyển được.
Thanh niên này liên tục hỏi: “Anh ở đâu đến đây? Anh ở bên báo chí à? Bên báo nào?”. Sau một hồi không nhận được câu trả lời vừa ý, thanh niên này vừa nói, vừa dùng dây thừng cột hai thuyền lại với nhau: “Anh bình tĩnh, có gì anh em mình bảo nhau, không phải thế đâu anh ạ”.
Thấy chúng tôi cố tình nổ máy, lấy lý do về đi chợ thì bị người này cản lại: "Các anh làm gì phải vội vàng thế? Anh biết ai đang bơm ở kia không? Một buổi chợ của anh bao nhiêu tôi trả gấp 10 lần”, rồi tiếp tục mời PV sang thuyền để nói chuyện.
Sau khoảng 30 phút chạm trán "cát tặc" giữa dòng sông, chúng tôi nhanh tay tháo sợi dây thừng đã bị buộc chặt giữa hai thuyền rồi nhảy sang phía thuyền mình nổ máy, tiến thẳng về phía làng chài.
“Phía chúng nó (nhóm khai thác cát - PV) hung hăng lắm, nhưng chúng nó biết tôi là người ở đây nên không dám làm gì đâu”, bà T. trấn an rồi đưa chúng tôi lên bờ, không quên nhìn lại phía dưới mặt sông chiếc thuyền kia còn đuổi theo hay không.
Chính quyền bó tay hay tiếp tay?
Theo tìm hiểu của PV, tình trạng khai thác cát trái phép này đã tồn tại cả nửa năm nay nhưng bắt đầu hoạt động rầm rộ nhất 3 tháng trở lại đây. Cát sau khi múc từ đáy sông, sẽ được bơm trực tiếp lên bến bãi của công ty TNHH Dịch vụ và Xây dựng Kim Quy.
Chủ đầu tư thông qua việc mua lại đất phần trăm thuộc địa phận khu 6 – xã Hương Nộn đã biến cả ngàn mét vuông đất canh tác nông nghiệp trở thành khu vực khai thác cát trái pháp luật dưới cái mác bến bãi "chính quy".
Người dân sống gần khu vực này còn cho biết phía công ty TNHH Dịch vụ và Xây dựng Kim Quy còn đang chuẩn bị mua thêm diện tích để mở rộng quy mô bãi khai thác.
Theo ông Phan Nguyên Toại, Chủ tịch UBND xã Hương Nộn, công ty TNHH Dịch vụ và Xây dựng Kim Quy chỉ được cấp phép hoạt động với mục đích làm bãi tập kết cát sỏi, ngoài ra không có chức năng khai thác cát dưới lòng sông.
Cũng liên quan về vấn đề này, PV Báo Đại Đoàn Kết đã có cuộc trao đổi với ông Đặng Tiến Long, Phó Trưởng phòng TN&MT huyện Tam Nông.
Ông Long cho hay, tháng 12/2020 phía phòng TN&MT đã phối hợp với lực lượng công an kiểm tra và đình chỉ hoạt động của bến bãi này.
Tuy nhiên, thực tế mà PV ghi nhận từ đầu tháng 11/2020 đến nay, tại khu vực bãi bồi xã Hương Nộn, những chiếc tàu quốc, “vòi rồng” vẫn ngày đêm hoạt động rầm rộ, đua nhau hút cát chuyển lên bãi tập kết của công ty TNHH Dịch vụ và Xây dựng Kim Quy.
Từ đây, mỗi ngày hàng trăm chuyến xe trọng tải lớn nối đuôi nhau vận chuyển cát ra ngoài nhưng không gặp phải sự kiểm tra, xử lý nào từ phía cơ quan chức năng.
Đáng nói hơn, khi PV đề nghị cung cấp thông tin của chủ đầu tư tại bến bãi này, ông Long cho biết, ông không nắm được. Vậy nên chăng xem xét việc ông Long có đang ngồi đúng vị trí hiện tại hay không?
Vị Phó Trưởng phòng TN&MT huyện Tam Nông cũng hứa hẹn sẽ cung cấp các biên bản liên quan tới việc kiểm tra, đình chỉ của bến bãi này, thế nhưng đến nay PV vẫn chưa nhận được phản hồi.