Vấn đề tăng số lượng Phó Chủ tịch UBND cấp xã loại 2 từ 1 lên 2 người như Dự thảo Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Tổ chức Chính phủ và Luật Tổ chức chính quyền địa phương đề xuất đang còn những băn khoăn. Vấn đề đặt ra là tăng thêm 5.500 Phó Chủ tịch UBND xã loại 2 thì chất lượng giải quyết công việc có tăng trong bối cảnh đang sắp xếp, tinh giản biên chế?
Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật Nguyễn Khắc Định trình bày báo cáo. Ảnh: Quochoi.vn.
Theo Chủ nhiệm Uỷ ban Pháp luật của Quốc hội Nguyễn Khắc Định, qua tổng kết việc thi hành Luật Tổ chức chính quyền địa phương cho thấy, việc giảm số lượng Phó Chủ tịch UBND cấp xã loại 2, loại 3 xuống còn 1 người đã tác động khá lớn đến hoạt động chỉ đạo, điều hành và thực hiện nhiệm vụ, quyền hạn của UBND cấp xã. Hiện nay và thời gian tới, việc thực hiện sắp xếp đơn vị hành chính cấp huyện, cấp xã, số lượng đơn vị hành chính cấp xã sẽ giảm xuống và số lượng cán bộ, công chức cấp xã sẽ giảm tương ứng.
Theo Nghị định số 34 năm 2019 của Chính phủ thì sẽ giảm đồng loạt 2 cán bộ, công chức ở mỗi đơn vị hành chính cấp xã ở cả loại 1, 2 và loại 3. Như vậy, cả nước dự kiến sẽ giảm khoảng hơn 22.000 cán bộ, công chức cấp xã. Còn nếu tăng thêm 1 Phó Chủ tịch UBND cấp xã loại 2 thì sẽ tăng khoảng 5.500 người.
Qua tiến hành thẩm tra vấn đề trên, ông Định cho biết đa số ý kiến ĐBQH tán thành với việc tăng số lượng Phó Chủ tịch UBND cấp xã loại 2 từ 1 người lên 2 người. Tuy nhiên, việc này vẫn có ý kiến băn khoăn đề nghị lý giải kỹ hơn, thuyết phục hơn cũng như đánh giá tính khả thi và điều kiện thực hiện việc tăng số lượng Phó Chủ tịch UBND cấp xã loại 2.
“Hiện nay và trong thời gian tới, việc thực hiện sắp xếp đơn vị hành chính cấp huyện, cấp xã, số lượng đơn vị hành chính cấp xã sẽ giảm xuống và số lượng cán bộ, công chức cấp xã sẽ giảm tương ứng. Cả nước dự kiến sẽ giảm khoảng hơn 22.000 cán bộ, công chức cấp xã. Trong khi đó, nếu tăng thêm 1 Phó Chủ tịch UBND cấp xã loại 2 thì sẽ tăng khoảng 5.500 người”- ông Định đưa ra phân tích và bảy tỏ quan điểm đồng tình với phương án tăng số lượng Phó Chủ tịch UBND cấp xã loại 2 từ 1 người lên 2 người.
Còn theo Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế của Quốc hội Vũ Hồng Thanh, ở UBND cấp xã loại 2 khối lượng công việc rất nhiều, đều dồn xuống cấp này, quá tải về công việc nên việc bổ sung thêm 1 Phó Chủ tịch UBND xã loại 2 là phù hợp.
Trước vấn đề trên, Bộ trưởng Bộ Nội vụ Lê Vĩnh Tân bày tỏ quan điểm, tới đây sẽ sáp nhập hơn 600 xã loại 3 lên loại 2. Xã lớn như thế mà có 1 Phó Chủ tịch UBND xã thì sẽ rất khó khăn trong điều hành công việc. Vì vậy tại dự án Luật Sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Tổ chức Chính phủ và Luật Tổ chức chính quyền địa phương thì Bộ Nội vụ mới đề nghị tăng số lượng Phó Chủ tịch UBND cấp xã loại 2 từ 1 người lên 2 người.
Bên cạnh đó theo báo cáo của Bộ Nội vụ, thực hiện Nghị quyết số 37-NQ/TW của Bộ Chính trị về sắp xếp các đơn vị hành chính cấp huyện và cấp xã, Nghị quyết số 653/2019/UBTVQH14 của Ủy ban Thường vụ Quốc hội và Nghị quyết số 32/NQ-CP của Chính phủ về sắp xếp các đơn vị hành chính cấp huyện, cấp xã trong giai đoạn 2019-2021, Bộ Nội vụ đã tập trung hướng dẫn các địa phương xây dựng phương án thực hiện sắp xếp các đơn vị hành chính cấp huyện, cấp xã trong giai đoạn 2019-2021. Đến nay, theo báo cáo của 61 địa phương (còn TP. Hồ Chí Minh và Cần Thơ chưa báo cáo), số lượng đơn vị hành chính cấp huyện thuộc diện phải sắp xếp là 20/713 đơn vị (trong số 20 huyện phải sắp xếp, có 3 huyện đảo là Cô Tô, Bạch Long Vĩ, Cồn Cỏ không phải sắp xếp vì nằm biệt lập), còn số lượng cấp xã thuộc diện phải sắp xếp là 623/11.160 xã.
Liên quan đến vấn đề tăng thêm 1 Phó Chủ tịch UBND xã loại 2, đồng nghĩa với việc tăng thêm 5.500 người, ông Nguyễn Tiến Dĩnh- nguyên Thứ trưởng Bộ Nội vụ cho rằng, vấn đề này xuất phát từ nhu cầu thực tế vì trước kia đã có 2 Phó Chủ tịch UBND xã sau đó chúng ta giảm còn 1 người. Nhất là bối cảnh UBND xã loại 2 đông dân hơn loại 1 nên việc hiện nay đề xuất tăng thêm 1 Phó Chủ tịch UBND xã loại 2 là hợp lý.
“Việc tăng 5.500 người không làm tăng biên chế mà chỉ tăng chức vụ, còn số lượng cán bộ, công chức cấp xã sẽ giảm khoảng hơn 22.000 cán bộ, công chức cấp xã do thực hiện sắp xếp đơn vị hành chính cấp huyện, cấp xã thì số lượng đơn vị hành chính cấp xã sẽ giảm xuống và số lượng cán bộ, công chức cấp xã sẽ giảm tương ứng. Tức là số công chức, cán bộ chuyên môn giảm còn chỉ tăng Phó Chủ tịch UBND xã”- ông Dĩnh cho hay.
Đề cập đến vấn đề có thể điều chuyển cán bộ từ huyện về xã làm Phó Chủ tịch UBND xã để tăng tính chuyên môn, theo ông Dĩnh hiện nay đang có 2 hệ thống công chức là công chức nhà nước và công chức xã.
“Tại sao đến nay vẫn tồn tại 2 hệ thống đó là vì dù đã có bước nâng cao chất lượng của đội ngũ cán bộ công chức xã rồi nhưng vẫn chưa đáp ứng được như công chức nhà nước. Hiện Quốc hội đang bàn đến vấn đề liên thông. Do đó sau này khi liên thông sẽ nâng cao chất lượng khi tuyển vào sẽ như công chức nhà nước”- ông Dĩnh phân tích và cho rằng việc thêm 1 Phó Chủ tịch UBND xã loại 2 sẽ đáp ứng được yêu cầu thực tế hiện nay chứ hiện đang có 1 thì khó khăn trong quá trình triển khai nhiệm vụ ở cấp cơ sở.
*Theo Chủ nhiệm Uỷ ban Pháp luật của Quốc hội Nguyễn Khắc Định, việc thực hiện sắp xếp đơn vị hành chính cấp huyện, cấp xã, số lượng đơn vị hành chính cấp xã sẽ giảm xuống và số lượng cán bộ, công chức cấp xã sẽ giảm tương ứng. Cả nước dự kiến sẽ giảm khoảng hơn 22.000 cán bộ, công chức cấp xã. Trong khi đó, nếu tăng thêm 1 Phó Chủ tịch UBND cấp xã loại 2 thì sẽ tăng khoảng 5.500 người.