Bên cạnh việc các giải pháp đôn đốc thu, thu nợ bảo hiểm xã hội(BHXH), bảo hiểm y tế (BHYT) thì công tác thanh tra, kiểm tra, xử lý vi phạm được BHXH tỉnh Sơn La xác định là giải pháp tích cực trong việc tăng thu, giảm tình trạng chậm đóng và răn đe, phòng ngừa, nâng cao ý thức tuân thủ pháp luật của các chủ thể tham gia BHXH, BHYT.
Nhằm đôn đốc công tác thu hồi nợ, mới đây BHXH Sơn La đã tổ chức làm việc với 37 đơn vị sử dụng lao động có số nợ BHXH, BHYT, BHTN từ 03 tháng trở lên. Tại buổi làm việc, nhiều vấn đề được hai bên trao đổi với tinh thần thẳng thắn, khách quan. Đại diện nhiều đơn vị sử dụng lao động cho biết, việc họ nợ đóng, chậm đóng BHXH của người lao động là do ngân sách nhà nước đang nợ đơn vị khi thực hiện các công trình, nên dẫn đến doanh nghiệp gặp khó khăn, giảm doanh thu, nên không đủ khả năng tài chính để đóng BHXH đúng thời gian quy định. Ngoài những yếu tố khách quan, việc nợ đóng, chậm đóng BHXH còn có phần xuất phát từ nguyên nhân chủ quan, đó là tình trạng người sử dụng lao động cố tình nợ đóng hoặc đóng không đúng thời gian, không đủ số lượng lao động đang làm việc thực tế tại doanh nghiệp, thậm chí có trường hợp coi việc nợ BHXH là một trong những giải pháp để doanh nghiệp có thể tồn tại.
Một tín hiệu tích cực đáng ghi nhận là ngay khi gửi giấy mời lên làm việc đã có 28/37 đơn vị có tên trong danh sách mời đến làm việc đã có những động thái tích cực nộp số tiền 705,9 triệu đồng, các đơn vị còn lại đang cam kết sẽ sớm khắc phục tiền nợ.
Theo ông Thiều Quang Ngãi, Giám đốc BHXH Sơn La, chậm đóng BHXH, BHYT, BHTN của người lao động vừa làm ảnh hưởng đến quyền lợi chính đáng, hợp pháp của người lao động, vừa ảnh hưởng đến uy tín, sự phát triển của doanh nghiệp. Đặc biệt, việc nợ đóng, chậm đóng BHXH là hành vi nghiêm cấm tại các quy định hiện hành về BHXH. Tùy theo mức độ vi phạm, các đơn vị có thể bị xử lý vi phạm hành chính hoặc chuyển cơ quan điều tra để xử lý hình sự.
Trước đó, Đoàn thanh tra chuyên ngành Bảo hiểm xã hội Việt Nam vừa tổ chức công bố Quyết định số 3445/QĐ-BHXH ngày 02/11/2022 của Tổng Giám đốc Bảo hiểm xã hội Việt Nam về việc thành lập Đoàn thanh tra chuyên ngành đóng bảo hiểm xã hội, bảo hiểm thất nghiệp, bảo hiểm y tế; kiểm tra việc thực hiện chế độ, chính sách bảo hiểm xã hội, bảo hiểm thất nghiệp, bảo hiểm y tế trên địa bàn tỉnh Sơn La đối với các đơn vị trên địa bàn tỉnh. Đoàn thanh tra gồm 07 thành viên, do ông Phạm Tuấn Cường, Phó Vụ trưởng Vụ Thanh tra - Kiểm tra, Bảo hiểm xã hội Việt Nam làm Trưởng đoàn. Theo đó, đoàn sẽ làm việc với 07 đơn vị được thanh tra, kiểm tra tại Sơn La trong 15 ngày làm việc thực tế kể từ ngày công bố Quyết định thanh tra.
Nhiệm vụ của đoàn thanh tra nhằm thanh tra chuyên ngành về đóng BHXH, bảo hiểm thất nghiệp (BHTN), BHYT; kiểm tra công tác quản lý thu, cấp, quản lý và sử dụng sổ BHXH, thẻ BHYT; giải quyết , chi trả, thanh toán các chế độ BHXH, chi trả, thanh toán chế độ thất nghiệp; kiểm tra việc thực hiện chính sách BHYT, giám định và thanh quyết toán chi phí khám bệnh, chữa bệnh BHYT; công tác thanh tra, kiểm tra, tiếp công dân và giải quyết khiếu nại, tố cáo, kiến nghị, phản ánh của cơ quan BHXH.