Tăng số ca tử vong và tàn phế do tim mạch

Nguy cơ tử vong cao

PGS.TS Phạm Mạnh Hùng - Viện trưởng Viện Tim mạch Việt Nam cho biết, thống kê của Tổ chức Y tế thế giới (WHO) cho thấy, năm 2019 có gần 19 triệu ca tử vong thì 76% ca do bệnh không lây nhiễm, trong đó nguyên nhân tử vong hàng đầu là bệnh tim mạch - cao hơn 3 nguyên nhân còn lại là ung thư (1 triệu người), phổi tắc nghẽn mãn tính (COPD - gần 2 triệu người), đái tháo đường (gần 3,3 triệu người).

Trong số ca chết vì bệnh tim mạch chủ yếu do bệnh động mạch vành, gây ra cái chết cho 9 triệu người. Điều đó cho thấy người chết do bệnh tim mạnh nhanh và nhiều hơn rất nhiều so với bệnh ung thư.

Còn GS.TS.TTND Nguyễn Lân Việt - Chủ tịch Hội Tim mạch Việt Nam nhận định, trong 30 năm qua, mô hình bệnh tật nói chung của Việt Nam đã thay đổi, các bệnh không lây nhiễm đang có khuynh hướng tăng lên như tim mạch, đái tháo đường, ung thư và rối loạn tâm thần, trong khi các bệnh lây nhiễm đang có xu hướng giảm xuống.

“Nếu như trước đây, ở các nước có thời tiết nóng ẩm nhiệt đới và nghèo hay có các trường hợp bệnh thấp tim là do thấp khớp sau đó biến chứng vào van tim thì hiện nay các ca bệnh này tại Việt Nam đã được giảm đi một cách rõ rệt. Tuy nhiên, điều đáng buồn là trong khi các bệnh van tim giảm đi thì các bệnh liên quan đến tim mạch của Việt Nam như tăng huyết áp, bệnh động mạch vành hay nhồi máu cơ tim, tai biến mạch máu não cũng tăng” – GS. Nguyễn Lân Việt cho biết.

Ngày càng nhiều người trẻ mắc bệnh

Đáng lo ngại hơn, PGS.TS Phạm Mạnh Hùng - Phó Chủ tịch Hội Tim mạch học Việt Nam, Viện trưởng Viện Tim mạch Việt Nam đánh giá: “Bệnh lý tim mạch thường được cho là chỉ gặp ở người lớn tuổi. Song trên thực tế, tần suất mắc bệnh ở người trẻ và trung niên cao hơn chúng ta nghĩ. Nó có thể xảy ra với bất kỳ ai và bất kỳ lứa tuổi nào, tuổi mới bị mắc ngày càng trẻ hoá. Người trẻ thường cho rằng họ không có nguy cơ mắc bệnh nên thường chủ quan và không có biện pháp phòng ngừa hợp lý. Đó là gánh nặng lớn cho người bệnh, gia đình cũng như toàn xã hội”.

Minh chứng bằng số liệu thực tế, chuyên gia cho biết, thống kê tại các bệnh viện lớn hiện nay cho thấy tỷ lệ nhồi máu cơ tim ở người trẻ đã đang tăng lên đến 10,5% và rất trẻ là 1,8%. Đây là những con số đáng báo động về mức độ trẻ hóa của bệnh nhồi máu cơ tim, cũng như mức độ nguy hiểm của bệnh đối với giới trẻ hiện nay.

Ghi nhận tại Bệnh viện E, BSCKII. Nguyễn Thế Huy, Trung tâm Tim mạch, Bệnh viện E cho biết, trong quá trình thăm khám, bản thân đã từng gặp những bệnh nhân chỉ mới 30 - 35 tuổi nhưng đã vào viện với tình trạng tắc hoàn toàn mạch vành hay còn gọi là nhồi máu cơ tim cấp và có diễn biến nặng nề. Sau khi được can thiệp các thủ thuật để thông tắc mạch và đặt stent, người bệnh vẫn phải chịu những ảnh hưởng nặng nề như suy tim trong tương lai.

Cần thay đổi thói quen sinh hoạt

Các chuyên gia y tế chỉ ra một phần nguyên nhân của tình trạng này là dinh dưỡng của bữa ăn chưa được chú ý, chúng ta thấy rằng, thực tế đời sống của nhân dân đã tăng lên, trẻ em ra đời được chăm sóc kỹ càng nên tỷ lệ trẻ béo phì cũng tăng lên.

Thói quen hút thuốc lá, rượu bia tùy tiện cũng là nguyên nhân gây ra xơ vữa động mạch. Một phần nguyên nhân khác là đã từ rất lâu, người dân ăn tinh bột nhiều quá tạo điều kiện tăng triglycerides trong máu sẽ làm tăng nguy cơ bị xơ vữa động mạch. Ngoài ra, nguyên nhân ít được nhắc đến nhưng xã hội phát triển thì những yếu tố sang chấn sang tâm lý, stress tăng lên.

Nguy hiểm là vậy, song theo chuyên gia, hiện người dân, đặc biệt là người trẻ tuổi vẫn chủ quan với bệnh tim mạch và các bệnh liên quan, vì không gây ra đau đớn, vẫn đi làm, sinh hoạt bình thường nên không được quan tâm đúng mức.

Do đó, các chuyên gia khuyến cáo, người dân nên phòng tránh bệnh tim mạch bằng cách hạn chế các yếu tố nguy cơ như cai thuốc lá; hạn chế sử dụng rượu, bia... Đối với những bệnh nhân trẻ tuổi hoặc những người đã mắc bệnh tim mạch cần phải có chế độ ăn hợp lý, duy trì cân nặng phù hợp, tập thể dục đều đặn, cân đối công việc và cuộc sống. Ngoài ra, những người đã mắc bệnh tim mạch cũng cần thường xuyên thăm khám, sử dụng thuốc theo chỉ định của bác sĩ để duy trì sức khỏe.

Đồng thời cần hạn chế một vài thực phẩm có ảnh hưởng không tốt cho sức khỏe, thường xuyên sử dụng những loại thực phẩm tốt cho tim mạch ví dụ như rau xanh, trái cây, các loại ngũ cốc nguyên hạt, thực phẩm ít muối, ít chất béo...

Tại Viện Tim mạch Quốc gia, PGS.TS Phạm Mạnh Hùng cho biết, số lượng bệnh nhân trẻ từ 25-40 tuổi đến khám và điều trị ngày càng tăng trong những năm gần đây và có khá nhiều bệnh nhân nhồi máu cơ tim cấp trước độ tuổi 40 đã được ghi nhận.