Với mục tiêu hoàn thành ngay trong năm 2023, từ thời điểm đầu năm trên công trường thi công của hàng loạt dự án hạ tầng quan trọng phía Nam đã đẩy nhanh tiến độ. Trong đó, nhiều dự án được cho là bước ngoặt trong thay đổi hạ tầng, giải quyết ùn tắc và thúc đẩy sự phát triển chung của xã hội như tuyến metro số 1 Bến Thành - Suối Tiên, trục cao tốc Dầu Giây - Phan Thiết - Vĩnh Hảo hay cầu Mỹ Thuận 2...
Đã hoàn thành và thông xe kỹ thuật từ cuối năm 2023, 2 dự án đường bộ cao tốc Dầu Giây - Phan Thiết và Phan Thiết - Vĩnh Hảo có tổng chiều dài khoảng 200km, bằng toàn bộ chiều dài các tuyến đường bộ cao tốc đang khai thác ở khu vực phía Nam. Hiện nay 2 dự án quan trọng này đang tiếp tục thi công những hạng mục cuối cùng để đưa vào khai thác thương mại dự kiến cuối tháng 4/2023. Với tình hình ùn tắc, quá tải của trục quốc lộ 1A đoạn qua các tỉnh Nam Trung bộ và cao tốc TPHCM - Long Thành - Dầu Giây, 2 dự án cao tốc trên sẽ đem đến nhiều thay đổi quan trọng cho giao thông của khu vực phía Nam. Ngoài ra, với quy mô 4 làn xe cùng 2 làn khẩn cấp, vận tốc thiết kế tối đa 120km/h, các tuyến cao tốc này sẽ rút ngắn rất nhiều thời gian di chuyển giữa các tỉnh, thành phía Nam. Đặc biệt là thời gian từ TPHCM đi các địa điểm như Phan Thiết, Phan Rang hay Nha Trang, Đà Lạt sẽ giảm xuống gần một nửa, tạo điều kiện kích thích phát triển du lịch, giao lưu hàng hóa kinh tế giữa các vùng miền.
Cũng nằm trên trục cao tốc Bắc Nam và có vai trò tháo gỡ điểm nghẽn, dự án xây dựng cầu Mỹ Thuận 2 nối tỉnh Tiền Giang và Vĩnh Long đã thi công ngay cả thời gian nghỉ Tết Nguyên đán với mục tiêu rút ngắn tiến độ hoàn thành. Ngày 30/1, trong buổi làm việc với Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính, ông Đinh Công Minh - Giám đốc Ban quản lý dự án 7 (thuộc Bộ Giao thông vận tải), chủ đầu tư dự án cho biết hiện toàn bộ dự án đã thi công vượt kế hoạch khoảng 1,6% so với dự kiến ban đầu. Trong đó nhiều gói thầu đã gần hoàn tất như gói XL.04 đạt 92%, các gói XL.01 và XL.02 đạt khoảng 98%. Toàn bộ dự án có chiều dài gần 7km này đã đạt khoảng 81%, dự kiến sẽ hoàn thành vào thời điểm cuối năm 2023. Có mặt trên công trường thi công ở phía đầu cầu tỉnh Tiền Giang trong sáng ngày 30/1, Thủ tướng Phạm Minh Chính rất hài lòng với tiến độ thi công và thăm hỏi, động viên cán bộ, công nhân trên công trình. Thủ tướng Phạm Minh Chính cũng yêu cầu các đơn vị thi công tiếp tục tăng tốc, đảm bảo tiến độ như hiện tại và có thể rút ngắn thời gian hoàn thành dự án sớm 3 tháng so với kế hoạch. Với tổng nguồn vốn là 5.000 tỷ đồng, đây là một trong những dự án hạ tầng lớn nhất ở phía Nam đang thi công. Đây cũng là dự án hạ tầng quan trọng phá thế độc đạo của trục đường quốc lộ 1A nối TPHCM và TP Cần Thơ, thủ phủ của vùng đồng bằng sông Cửu Long. Cùng với trục cao tốc TPHCM - Trung Lương - Mỹ Thuận đang khai thác, cầu Mỹ Thuận 2 sẽ rút ngắn thời gian đi lại của nhiều tỉnh phía Nam khi hoàn thành.
Sau 12 năm thi công và nhiều lần chậm tiến độ, dự án xây dựng đường sắt đô thị tuyến số 1 Bến Thành - Suối Tiên cũng đã đi đến những gói thầu cuối cùng với dấu mốc chạy thử đoàn tàu vào cuối năm 2022. Công trình có chiều dài gần 20km, phần lớn đi qua địa bàn TP Thủ Đức dự kiến sẽ mang đến nhiều thay đổi cho giao thông công cộng ở TPHCM. Hiện nay, giao thông công cộng ở TPHCM vẫn khá đơn điệu, chỉ có phương tiện duy nhất là xe buýt nhưng liên tục suy giảm về số lượng hành khách. Hầu hết các tuyến xe buýt chỉ tập trung khai thác nhóm đối tượng di chuyển bị động (không có phương tiện xe cá nhân ở TPHCM) như học sinh, sinh viên, công nhân, người ngoại tỉnh đi khám bệnh hay các bến xe, sân bay, ga tàu. Dù nỗ lực giảm giá vé so với các phương tiện khác bằng cách trợ giá từ nguồn vốn ngân sách, xe buýt đang tụt hậu so với nhu cầu ngày càng cao của nhiều bộ phận người dân. Vì vậy, tuyến đường sắt đô thị số 1 Bến Thành - Suối Tiên được kỳ vọng sẽ thay đổi cán cân giao thông công cộng và giao thông cá nhân, gián tiếp giảm ùn tắc, kẹt xe. Dù chưa biết hiệu quả của dự án nhưng hiện nay, TPHCM đang gấp rút triển khai các hạ tầng kết nối với tuyến metro số 1 bên cạnh việc tăng tốc hoàn thành dự án. Các bến bãi đậu xe cho người đi metro, xe buýt kết nối với nhà ga metro hay vận động tuyên truyền người dân tham gia sử dụng phương tiện này là các phương án đang được triển khai, nhằm khai thác tối đa hiệu quả của dự án được dự kiến đưa vào hoạt động cuối năm 2023.
Sau hơn 2 năm bị chậm trễ vì dịch bệnh, hiện nay các dự án hạ tầng quan trọng khu vực phía Nam đang gấp rút hoàn thành, với mốc thời gian ngay trong năm 2023 đưa vào khai thác thương mại, phục vụ nhu cầu của người dân.