Suốt nửa tháng qua, gần 40ha vùng chuyên canh đào cảnh của xã Quảng Chính (tỉnh Thanh Hóa) bỗng nhiên bị úa rũ lá và chết. Thiệt hại ước tính lên đến hàng trăm tỷ đồng, khiến người trồng đào rơi vào thảm cảnh trắng tay và nợ nần.
Khốn đốn vì đào
Trên thửa ruộng chuyên canh cây đào cảnh, chị Hồ Thị Oánh, ở thôn Phú Lương, xã Quảng Chính đang thất thần nhìn những thân đào đã héo rũ, nhiều cây khô cong… Chỉ cách đây ít ngày, cả vùng đào quê chị còn xanh mơn mởn, hứa hẹn một vụ hoa bội thu, thì nay đã tàn lụi.
Chị Oánh cho biết: Quảng Chính là vùng đất thâm canh cây đào cảnh lâu năm và cho thu nhập cao gấp nhiều lần cây lúa nên gia đình chị đã mạnh dạn chuyển đổi toàn bộ 3 sào đất 2 vụ lúa sang trồng 150 gốc đào. Năm nay, nhìn ruộng đào thân cành mập mạp, khỏe mạnh, chị và các hộ dân khác rất vui và đặt nhiều hy vọng. Thế nhưng, đến thời điểm hiện tại, 100% số cây đào của riêng gia đình chị Oánh đã chết và không có khả năng phục hồi. Chị cũng không ngờ, sau 3 năm chuyển đổi cây trồng từ lúa và rau màu sang cây đào, lại có ngày trắng tay.
“Tôi vay ngân hàng 180 triệu đồng để đầu tư trồng đào, đến nay cây đã 3 năm tuổi, đang chờ thu hoạch dịp Tết Nguyên đán tới để thu hồi vốn và trả nợ. Không ngờ sau đợt mưa lớn ngập lụt vừa rồi, cây đào đã chết hết, mọi hy vọng phát triển kinh tế, rồi tiền đầu tư phân bón, thuốc bảo vệ thực vật và công sức coi như đổ sông, đổ biển. Sắp tới, tôi cũng chưa biết lấy nguồn đâu để trả lãi ngân hàng”- chị Oánh nói.
Cùng chung cảnh ngộ, gia đình ông Nguyễn Văn Vương cũng bị thiệt hại 4 sào đào, từ 2 đến 3 năm, chuẩn bị đến kỳ xuất bán. Ông Vương cho biết: Toàn bộ 200 gốc đào cảnh của gia đình, sau đợt lụt cứ lụi dần rồi trút lá, nay chỉ còn khoảng 20 cây nhưng cũng đang có hiện tượng úa vàng, không biết có hồi phục hay không. Tổng thiệt hại của gia đình ước chừng 300 triệu đồng.
Tìm hiểu thêm, được biết: Thôn Phú Lương có 70 hộ chuyên canh đào cảnh, sau đợt lũ đều ít nhiều bị thiệt hại. Gia đình ít nhất cũng bị chết 20% số cây, rất nhiều hộ có 100% diện tích cây bị chết. Điển hình như gia đình anh Nguyễn Văn Đạt bị thiệt hại khoảng 400 cây đào đến năm thu hoạch, nếu tính trung bình 1,5 triệu đồng mỗi cây, cũng thiệt hại khoảng 600 triệu đồng. Gia đình anh Nguyễn Bá Cường có 6 sào, hiện đã chết khoảng 95% số cây. Gia đình anh Đào Xuân Lục cũng 6 sào cây, bị chết gần như toàn bộ. Có diện tích nhiều nhất thôn là gia đình anh Nguyễn Văn Thành với 10 sào, mỗi sào đã đầu tư khoảng 20 triệu đồng mua giống, thuê nhân công, máy xúc, phân bón... Đến nay, anh đếm được 150 cây chết lụi, nhiều cây cũng có hiện tượng “yếu” dần, đang phải chăm sóc “đặc biệt” với hy vọng cây sẽ tiếp tục phát triển.
Mong được nhà nước hỗ trợ
Ông Nguyễn Xuân Pha - Bí thư Chi bộ thôn Phú Lương cho biết: Cả thôn có hơn 50ha ruộng thì đã có gần 20ha đào cảnh. Diện tích đào bị chết chủ yếu là đào phai hoa kép truyền thống từ 2 đến 5 năm tuổi, có giá trị khoảng 1,5 đến 3 triệu đồng. Cá biệt, nhiều cây đào cổ thụ, có giá từ 30 - 40 triệu đồng. Tính sơ bộ, tổng thiệt hại toàn thôn lên đến hàng chục tỷ đồng. Xã Quảng Chính cũng đã thông báo để thôn đi thống kê diện tích đào chết của từng hộ.
Theo tìm hiểu của phóng viên Báo Đại đoàn kết, được biết: Ngoài Phú Lương, nhiều thôn khác trên địa bàn xã Quảng Chính có diện tích đào lớn như: Chính Đa, Thanh Xuân, Ngọc Diêm 1..., người trồng đào cũng đang phải đối mặt với thảm cảnh tương tự.
Theo những người trồng đào có kinh nghiệm lâu năm ở đây cho biết: Sau cơn bão số 3 vừa qua, cả vùng đào đã bị ngập sâu trong nước và phải đón nhận đợt nắng to nhiều ngày nên gây sốc nhiệt, thối rễ, không thể cứu vãn.
Ông Lê Đại Hiệp - Chủ tịch UBND xã Quảng Chính, cho biết: Đào cảnh là loại cây trồng không chịu được nước nên chết hàng loạt do bị ngập úng lâu ngày. Tính đến thời điểm hiện tại, toàn xã Quảng Chính đã có 38,6ha đào bị chết. Nhiều nhất là thôn Phú Lương 18ha, thôn Thanh Xuân 5,5ha, thôn Chính Đa 4ha, thôn Ngọc Diêm 1 là 3,7ha. Những thôn khác như thôn 1, Phương Ngưu, Thạch Tiến… cũng có hiện tượng cây đào chết. Nếu tính theo giá trị cây vào dịp tết thì số tiền thiệt hại toàn xã đã lên đến hàng trăm tỷ đồng.
“Trước tình hình hiện nay, chính quyền xã đang theo dõi sát sao và thống kê thiệt hại của bà con để báo cáo cấp trên. Đồng thời, khuyến khích người dân kịp thời xử lý đất trên các ruộng đào đã chết, sẵn sàng cho thời vụ tiếp theo. Chúng tôi cũng mong muốn nhà nước sẽ có chính sách hỗ trợ kịp thời để người trồng đào có điều kiện vượt qua đợt khó khăn này và có niềm tin, tiếp tục thâm canh, phát triển kinh tế từ cây đào”- ông Hiệp mong muốn.