Thanh tra Chính phủ (TTCP) vừa tiến hành thanh tra và phát hiện hàng loạt sai phạm về thực hiện quy hoạch xây dựng Trung tâm thương mại (TTTM), chuyển đổi chợ tại tỉnh Hưng Yên thời kỳ 2011-2018. Đáng chú ý, TTCP kiến nghị điều tra sai phạm tại dự án xây dựng chợ Phố Hiến.
Hàng loạt Trung tâm thương mại không đạt chuẩn
Kết luận thanh tra của TTCP nêu rõ, có 6/19 dự án có tên là TTTM nhưng không có mục tiêu xây dựng và kinh doanh TTTM, các dự án TTTM đều không đạt tiêu chuẩn là TTTM.
Theo TTCP phát hiện, việc lập quy hoạch chung xây dựng, quy hoạch phân khu còn thiếu sót và còn chậm, chưa phù hợp với quy định. Lập quy hoạch chi tiết, chấp thuận tổng mặt bằng tỷ lệ 1/500 tại một số dự án không thể hiện chỉ tiêu sử dụng đất về mật độ xây dựng, hệ số sử dụng đất các lô đất là không phù hợp với quy định; một số dự án chỉ lập tổng mặt bằng, chưa lập phương án kiến trúc công trình. Đặc biệt, cả 19/19 dự án TTTM và 3/18 dự án chợ, tại thời điểm cấp giấy chứng nhận đầu tư/quyết định chủ trương đầu tư không phù hợp với quy hoạch ngành thương mại.
Ngoài ra, dự án TTTM và khu tổ hợp sản xuất chế biến gỗ, lắp ráp đồ điện tử dân dụng của Công ty cổ phần Phúc Đại Cát (huyện Yên Mỹ), chậm so với tiến độ được chấp thuận theo giấy chứng nhận đầu tư được cấp đến thời điểm thanh tra là 90 tháng.
Tại Dự án xây dựng, cải tạo và mở rộng chợ Bần của Công ty CP Úc Đại Lợi vi phạm trong việc lập, phê duyệt thiết kế, dự toán, xây dựng, nghiệm thu hoàn thành công trình xây dựng như: Chưa xây dựng TTTM, chậm 20 tháng so với tiến độ được duyệt, xây dựng một số hạng mục khi chưa tổ chức lập hồ sơ dự án đầu tư.
TTCP cho rằng, đến ngày 12/11/2019, Công ty CP Du lịch Thương mại Tân Sáng chậm nộp tiền sử dụng đất là 7.070 triệu đồng, Công ty TNHH Vinamat còn nợ 39 triệu đồng tiền thuê đất.
TTCP cũng phát hiện Dự án khu thương mại và dịch vụ Hòa Vượng của Công ty TNHH Hòa Vượng có tổng mặt bằng dự án không thể hiện chỉ tiêu sử dụng đất về mật độ xây dựng, hệ số sử dụng đất các lô đất là không phù hợp quy định.
Dự án TTTM và dịch vụ An Phúc của Công ty TNHH Sản xuất thương mại và Đầu tư xây dựng An Phúc Hưng Yên, đã được chấp thuận chủ trương đầu tư khi chưa có trong quy hoạch phát triển thương mại và dịch vụ.
Kiến nghị điều tra sai phạm Dự án chợ Phố Hiến
Quá trình thanh tra, TTCP cũng phát hiện hàng loạt dự án chợ mắc sai phạm.
Cụ thể, tại Dự án chợ và hạ tầng kỹ thuật khu nhà ở thương mại Như Quỳnh (huyện Văn Lâm) của Công ty TNHH Phương Anh, dự án hiện còn một số vướng mắc trong công tác giải phóng mặt bằng, gồm phần diện tích đất nông nghiệp của 5 hộ dân khu vực tiếp giáp với khu chợ Lifsap.
Ngoài ra, quá trình di chuyển các hộ tiểu thương từ chợ Như Quỳnh cũ sang chợ Như Quỳnh mới, đã xảy ra việc các hộ tiểu thương không chuyển sang kinh doanh tại chợ mới, do một số đối tượng có nhà ở xung quanh khu vực chợ Như Quỳnh cũ có hành vi ngăn cản, cản trở những hộ tiểu thương muốn về chợ Như Quỳnh mới để kinh doanh.
Đáng chú ý, tại Dự án đầu tư xây dựng chợ Phố Hiến (tại TP Hưng Yên) được UBND tỉnh Hưng Yên chấp thuận cho Công ty TNHH Đầu tư và Phát triển Hoàng Phát làm chủ đầu tư, dự án có phần nhà ở chia lô để bán mà không thực hiện việc công khai mời gọi nhà đầu tư, là chưa thực hiện đầy đủ quy định.
TTCP kết luận, Công ty TNHH Đầu tư và Phát triển Hoàng Phát còn xây dựng 31 kiốt không phù hợp với quy hoạch, xây dựng 18 kiốt dọc cổng chợ chính khi chưa được cấp phép xây dựng. Ngoài ra, dự án quá chậm tiến độ theo giấy chứng nhận đầu tư được cấp.
TTCP xác định, việc UBND TP Hưng Yên chưa hoàn thiện các thủ tục theo quy định để thu hồi số tiền 10,981 tỷ đồng (tiền san lấp, xây dựng cơ sở hạ tầng và giải phóng mặt bằng) về ngân sách nhà nước. Việc cơ quan chức năng tỉnh Hưng Yên chưa xử lý dứt điểm diện tích đất công bị lấn chiếm thuộc phạm vi dự án khi thu hồi đất, dẫn đến phát sinh đơn thư khiếu kiện, tiềm ẩn khiếu kiện đông người, phức tạp.
Trường hợp khác, Dự án chợ Bao Bì và nhà ở thương mại Phố Nối (thị xã Mỹ Hào) của Công ty CP Bất động sản và Phát triển hạ tầng Hoàng Gia có quy hoạch chi tiết 1/500, tổng mặt bằng dự án không thể hiện chỉ tiêu sử dụng đất về mật độ xây dựng, hệ số sử dụng đất các lô đất là không phù hợp.
Dự án chợ và hạ tầng kỹ thuật khu nhà ở thương mại huyện Yên Mỹ của Công ty CP Phát triển Đại Dương đã được đầu tư hoàn chỉnh đồng bộ và đưa vào khai thác nhiều năm, nhưng hiệu quả chưa cao, còn có nguyên nhân do khu chợ cũ chưa được giải tỏa, hiện vẫn còn tồn tại.
Ngoài ra, Dự án xây dựng, cải tạo và mở rộng chợ Bần của Công ty CP Úc Đại Lợi, tổng mặt bằng dự án không thể hiện chỉ tiêu sử dụng đất về mật độ xây dựng, hệ số sử dụng đất các lô đất.
Trên cơ sở phát hiện các sai phạm, TTCP kiến nghị Thủ tướng Chính phủ chỉ đạo Chủ tịch UBND tỉnh Hưng Yên chấn chỉnh, nâng cao chất lượng công tác lập, thẩm định, phê duyệt quy hoạch xây dựng, quy hoạch phân khu tại các đơn vị cấp huyện trên địa bàn tỉnh. Xác định nghĩa vụ tài chính về đất đối với hạng mục chợ, TTTM của dự án chợ và hạ tầng kỹ thuật khu nhà ở thương mại huyện Khoái Châu và dự án chợ và hạ tầng kỹ thuật khu nhà ở thương mại huyện Yên Mỹ để truy thu về ngân sách nhà nước theo quy định.
Đối với Dự án đầu tư xây dựng chợ Phố Hiến tại TP Hưng Yên, yêu cầu UBND TP Hưng Yên khẩn trương hoàn thiện thủ tục pháp lý liên quan để thu hồi về ngân sách nhà nước số tiền 10,981 tỷ đồng.
UBND tỉnh chỉ đạo UBND TP Hưng Yên, phối hợp với các sở, ngành liên quan xử lý theo quy định việc Công ty TNHH Đầu tư và Phát triển Hoàng Phát xây dựng 31 kiốt không phù hợp quy hoạch, xử lý việc xây dựng 18 kiốt dọc cống chợ chính khi chưa được cấp phép xây dựng.
Đặc biệt, TTCP đề nghị Công an tỉnh Hưng Yên vào cuộc xác minh, làm rõ những dấu hiệu vi phạm pháp luật trong quá trình thực hiện dự án. Nếu có dấu hiệu vi phạm thì xử lý theo quy định pháp luật.