Tháo gỡ điểm nghẽn trong phát triển vùng đồng bằng sông Cửu Long

Tại Hội nghị, Phó Chủ nhiệm Văn phòng Chính phủ Cao Huy đã công bố Quyết định số 974/QĐ-TTg ngày 19/8/2023 của Thủ tướng Chính phủ Về việc thành lập Hội đồng điều phối vùng Đồng bằng sông Cửu Long.

Theo đó, Hội đồng điều phối vùng Đồng bằng sông Cửu Long gồm 29 thành viên. Phó Thủ tướng Chính phủ Lê Minh Khái làm Chủ tịch Hội đồng.

Hội đồng điều phối vùng Đồng bằng sông Cửu Long có nhiệm vụ điều phối các hoạt động trong lập, điều chỉnh và tổ chức thực hiện Quy hoạch quốc gia trong phạm vi liên quan, quy hoạch vùng đồng bằng sông Cửu Long, quy hoạch tỉnh, thành phố trong vùng đồng bằng sông Cửu Long giai đoạn 2021-2030, tầm nhìn đến năm 2050. Bên cạnh đó, nghiên cứu, đề xuất về thể chế, cơ chế, chính sách phát triển vùng đồng bằng sông Cửu Long, thúc đẩy liên kết vùng, tiểu vùng bảo đảm các quy định, cơ chế, chính sách liên kết vùng, tiểu vùng được thực hiện đồng bộ, nhất quán, hiệu quả, kỷ luật, kỷ cương; Điều phối các hoạt động liên kết phát triển đồng bộ hệ thống hạ tầng kinh tế - xã hội, trong đó ưu tiên hệ thống kết cấu hạ tầng giao thông...

Tại Hội nghị, lãnh đạo các bộ, ngành Trung ương, các địa phương trong vùng đã thảo luận các nội dung cơ bản về cơ chế, chính sách đặc thù của vùng, những nội dung liên kết, phối hợp, các dự án có tính chất liên kết nội vùng và liên vùng quan trọng đối với vùng đồng bằng sông Cửu Long… nhằm phát huy thế mạnh của mỗi địa phương, đẩy mạnh liên kết vùng, để phát triển kinh tế - xã hội vùng Đồng bằng sông Cửu Long nhanh và bền vững, nâng cao đời sống nhân dân.

Theo Phó Thủ tướng Lê Minh Khái, vùng Đồng bằng sông Cửu Long còn tồn tại nhiều khó khăn, chưa phát huy hết tiềm năm thế mạnh của vùng. Quy mô nền kinh tế chỉ đóng góp khoảng 12% GDP của cả nước, tăng trưởng chưa bền vững, chất lượng chưa cao, kết cấu hạ tầng chưa đồng bộ, yếu tố tổng thể còn yếu chưa đáp ứng nhu cầu về phát triển kể cả giao thông kết nối nội vùng, giữa vùng Đông nam bộ và TP Hồ Chí Minh. Công nghiệp chế biến chưa phát triển, nông nghiệp chưa hình thành vùng chuyên canh quy mô lớn, các chuỗi giá trị, các sản phẩm nông nghiệp hiệu quả cao, sinh thái, hữu cơ phục vụ cho xuất khẩu hạn chế.

Điểm ngẽn lớn nhất hiện nay của vùng là hệ thống giao thông,, tuy có nhưng chưa đầy đủ và đồng bộ, không có cảng biển nước sâu và hệ thông giao kết nối, chính vì vậy chuỗi hoạt của hệ thống logistics chưa hoàn thiện và đầy đủ làm cho chi phi vận chuyển hàng hoá, xuất khẩu cao..

Phó Thủ tướng Lê Minh Khái nhấn mạnh, vùng đồng bằng sông Cửu Long có vị trí chiến lược đặc biệt quan trọng về kinh tế, văn hóa, xã hội, môi trường, quốc phòng, an ninh và đối ngoại của cả nước; là vùng cực Nam của Tổ quốc, là cầu nối nước ta với các nước trong khu vực ASEAN, đặc biệt là các nước thuộc Tiểu vùng sông MeKong.

Đây cũng là vùng trọng điểm nông nghiệp của cả nước với nhiều sản phẩm chủ lực, nhất là lúa, tôm, cá tra, trái cây, giữ vai trò to lớn về môi trường sinh thái, an ninh nguồn nước, an ninh lương thực cho cả nước.

Theo Phó Thủ tướng, thời gian qua, tổng thế vùng đồng bằng sông Cửu Long có kết cấu và liên kết vùng, liên kết trong công nghiệp chế biến, các chuỗi giá trị nông nghiệp, giao thông có điểm nghẽn lớn nhất là chưa đầy đủ và đồng bộ; nhất là vùng chưa có cảng biển nước sâu nên khiến cho việc xuất khẩu yếu, lợi thế cạnh tranh rất khó khăn, khiến cho việc thu hút đầu tư và phát triển nguồn nhân lực của vùng bị hạn chế.

Về định hướng hoạt động của Hội đồng Điều phối vùng trong thời gian tới, Phó Thủ tướng Chính phủ Lê Minh Khái đề nghị các bộ, ngành, địa phương phải có những hành động cụ thể để nâng cao hiệu quả hoạt động của Hội đồng điều phối vùng, trong đó, cần tập trung vào sản xuất nông nghiệp hàng hóa, hiện đại, quy mô lớn; nông nghiệp hữu cơ, nông nghiệp hiệu quả cao, tối ưu hóa về giá trị nông nghiệp; phát triển công nghệ về giống, công nghiệp chế biến, bảo quản nông sản, thủy sản; gắn sản xuất với thị trường tiêu thụ và xây dựng thương hiệu sản phẩm.

Quan trọng là thúc đẩy chuyển đổi cơ cấu kinh tế, nhất là cơ cấu nông nghiệp phù hợp với từng vùng sinh thái, chủ động thích ứng, thực hiện hiệu quả các dự án ứng phó với biến đổi khí hậu, nước biển dâng; giải quyết vấn đề sạt lở bờ sông, bờ biển, sụt lún, hạn mặn; xây dựng chiến lược tổng thể bảo vệ và sử dụng bền vững nguồn nước sông MeKong.

Để Hội đồng điều phối vùng Đồng bằng Sông Cửu Long hoạt động hiệu quả, thực chất, Phó Thủ tướng Chính phủ Lê Minh Khái đề nghị các thành viên Hội đồng, lãnh đạo bộ, ngành và địa phương bám sát các nhiệm vụ, quyền hạn của Hội đồng điều phối vùng và quy chế hoạt động của Hội đồng điều phối vùng để đề ra kế hoạch hành động và khẩn trương thực hiện các nhiệm vụ liên quan điều phối, liên kết vùng.