Thị trường tài sản mã hóa thiếu trầm trọng nguồn nhân lực
Khi thị trường tài sản mã hoá toàn cầu hướng đến mốc 10.000 tỷ USD vào năm 2030, nhu cầu nhân lực am hiểu cả công nghệ và pháp lý đang trở nên khan hiếm hơn bao giờ hết.
Ngày 17/10, tại Trường Đại học Kinh tế - Luật (Đại học Quốc gia TP Hồ Chí Minh), Hiệp hội Blockchain và Tài sản số Việt Nam (VBA) cùng Viện Công nghệ Blockchain và Trí tuệ nhân tạo (ABAII) tổ chức Hội thảo “Công nghệ Blockchain và Tài sản mã hóa: Thách thức an toàn và triển vọng nghề nghiệp”. Chương trình nhằm lan tỏa tri thức về công nghệ và pháp lý đến giới trẻ.
Cơn khát nhân lực của thị trường tài sản số
Phát biểu khai mạc, PGS.TS Lê Vũ Nam, Phó Hiệu trưởng Trường Đại học Kinh tế - Luật nhận định, công nghệ blockchain đang trở thành nền tảng mang tính cách mạng trong tiến trình chuyển đổi số toàn cầu. Ông nhấn mạnh với các đặc tính phi tập trung, minh bạch và bảo mật cao, blockchain không chỉ là hạ tầng của tài sản mã hoá mà còn mở ra những mô hình quản trị, kinh doanh mới từ tài chính, logistics đến giáo dục và y tế.
Theo ông Trần Huyền Dinh – đại diện VBA, quy mô tài sản mã hoá toàn cầu hiện đạt 3.700 tỷ USD với hơn 600 triệu người dùng, dự kiến sẽ đạt 10.000 tỷ USD vào năm 2030. Việt Nam nằm trong Top 3 khu vực châu Á - Thái Bình Dương, với hơn 17 triệu người dùng và hơn 220 tỷ USD dòng vốn trong giai đoạn 2024–2025.
Mặc dù đánh giá cao quy mô thị trường tài sản mã hoá, song ông Trần Huyền Dinh cũng quan ngại khi thị trường này lại thiếu trầm trọng nhân lực có khả năng vận hành hệ sinh thái này. “Thị trường tài sản mã hóa “khát” nhân lực đến mức, một luật sư am hiểu công nghệ có thể nhận mức lương lên tới 40.000 USD/tháng, nhưng nguồn cung cực kỳ khan hiếm”, ông Dinh dẫn chứng.
Từ góc độ chính sách, PGS.TS Nguyễn Thanh Bình – Phó Chủ tịch Hội Liên hiệp Thanh niên Việt Nam TP Hồ Chí Minh cho rằng, tài sản mã hoá đang được Nhà nước định hướng quản lý chặt chẽ thông qua các quy định về thí điểm thị trường tài sản mã hoá. Đây là nền tảng pháp lý giúp Việt Nam phát triển thị trường có kiểm soát, đồng thời mở ra cơ hội nghề nghiệp mới cho thế hệ trẻ.
Ở góc nhìn quốc tế, bà Lê Vũ Hương Quỳnh – Giám đốc phát triển khu vực châu Á - Thái Bình Dương của Tether đánh giá, Việt Nam đang đi đúng hướng khi ban hành khung pháp lý thử nghiệm. Bà cho biết stablecoin USDT ra đời từ năm 2014 đã trở thành cầu nối giữa tiền pháp định và tài sản số, giúp thị trường này phát triển mạnh mẽ toàn cầu, và Việt Nam đang có lợi thế rõ rệt để tham gia cuộc chơi.
Đào tạo và rủi ro trong thị trường mới nổi
Theo PGS.TS Nguyễn Anh Phong – Trưởng khoa Tài chính - Ngân hàng (UEL), nhà trường đã tiên phong đưa Fintech vào chương trình đào tạo từ năm 2019, tích hợp Blockchain, AI và phân tích dữ liệu. “Khi đó, mọi thứ còn rất mới, nhưng nay kết quả cho thấy hướng đi là đúng. Tài sản số phát triển tương tự chứng khoán Việt Nam thời kỳ đầu, từ khái niệm đến thực tế”, ông Phong nói.
Ở góc độ pháp lý, các chuyên gia nhận định, công nghệ đang phát triển nhanh hơn khả năng theo kịp của pháp luật. Nhiều chuyên gia ví von, pháp luật như sợi dây diều, giúp công nghệ bay đúng hướng – vừa khơi mở sáng tạo, vừa đảm bảo an toàn xã hội. Luật sư và nhà quản trị tương lai cần hiểu sâu về công nghệ, tư duy toàn cầu và tinh thần đổi mới có trách nhiệm.
ThS. Nguyễn Đức Vũ – đại diện TAND TP Hồ Chí Minh cảnh báo, cùng với cơ hội, thị trường tài sản số cũng tiềm ẩn nhiều rủi ro lừa đảo, dự án “ảo”, đầu tư theo phong trào. Ông khuyến nghị sinh viên cần hiểu bản chất blockchain, nắm vững pháp lý để tránh rơi vào “bẫy công nghệ”.
Ở chiều ngược lại, doanh nghiệp đang mở rộng cơ hội thực hành. Ông Lê Anh Quốc – Giám đốc vận hành AlphaTrue Solutions, đơn vị thử nghiệm mô hình chuyển đổi tài sản mã hoá tại Đà Nẵng cho rằng, sinh viên Việt Nam đang ở “thời điểm vàng” để bước vào nền kinh tế số. “Nếu sớm hình thành tư duy công nghệ và pháp lý, họ hoàn toàn có thể vươn ra thị trường toàn cầu”, ông Quốc nói.
PGS.TS Lê Vũ Nam nhấn mạnh, blockchain đang trở thành hạ tầng cốt lõi của chuyển đổi số, mở ra nhiều mô hình kinh doanh mới nhưng cũng kéo theo những rủi ro về an ninh mạng và hành lang pháp lý. Ông Nam thông tin, sinh viên cần tư duy liên ngành để bước vào những lĩnh vực mới như Blockchain, Fintech hay Lawtech, nơi công nghệ và pháp luật gắn chặt với nhau.
