Thiện nguyện “người thật việc thật” lan tỏa trong cộng đồng
Khi hoạt động từ thiện ngày càng dễ bị lợi dụng để đánh bóng hình ảnh, nhiều bạn trẻ và các nhóm cộng đồng vẫn chọn cách làm thiện nguyện âm thầm, minh bạch và hiệu quả. Những hành động nhỏ nhưng thật lòng đang góp phần tạo nên dòng chảy thiện nguyện bền bỉ trong xã hội.
Ghi nhận thực tế cho thấy, hiện có những đội nhóm và cá nhân kiên định với cách làm thiện nguyện giản dị mà đúng bản chất. Họ không có đội ngũ quay phim chụp ảnh. Việc của họ là làm và nhìn thấy sự thay đổi đến từ những việc làm thật.
Sự khác biệt thể hiện rõ trong các đợt cứu trợ sau lũ vừa qua. Khi thông tin nước lũ dâng cao xuất hiện trên mạng, người dân trên khắp cả nước nhanh chóng chung tay: người góp bộ quần áo còn tốt, người chia sẻ thông tin cứu trợ, người ít thì vài nghìn đồng, người nhiều thì cả triệu, tất cả đều xuất phát từ tinh thần đùm bọc.
Trong những hoạt động thiết thực ấy, có thể nhắc đến những điểm tập kết hàng cứu trợ đang hoạt động ngày đêm trên địa bàn các tỉnh thành. Đơn cử như điểm tập kết hàng của nhóm gia đình anh Nguyễn Văn Khánh (Bình Thạnh, TPHCM) kết hợp với Tiệm hoa của Hoa tại TPHCM. Đặc biệt, đội ngũ của anh công khai không nhận tiền mặt, chỉ nhận đồ cứu trợ. Các thành viên trong nhóm cũng như các mạnh thường quân, thậm chí là bà con đi ngang qua- theo lời kể của anh Khánh cũng đóng góp rất nhiều nhu yếu phẩm và vật dụng cá nhân để gửi đi.
“Chi phí nhóm anh phải bỏ ra cho những đợt cứu trợ như vậy không hề nhiều, nên không bao giờ có ý định nhận tiền của bà con để tránh sự thiếu minh bạch. Bên anh không phải đội chuyên nghiệp hay gì, chỉ là mình thấy động lòng và thương xót trước hoàn cảnh của người dân khó khăn quá nên muốn giúp đỡ họ. Phải có mặt ở những nơi như vậy mới thấy dân mình khổ như thế nào…” – anh Khánh bộc bạch.
Bên cạnh đó, không ít người chọn cách cho đi sáng tạo và âm thầm hơn. Chủ quán trà sữa và cửa hàng giặt là tại TP HCM đổi mã QR thanh toán thành mã của Mặt trận Tổ quốc Việt Nam ngay trong thời điểm kêu gọi ủng hộ lũ lụt. Các y bác sĩ từ nhiều tỉnh thành tình nguyện tới vùng ngập hỗ trợ thuốc men và thăm khám miễn phí. Không ồn ào, không ghi hình, những hành động ấy góp phần khôi phục niềm tin vào lòng tốt thật sự.
Một đặc điểm của thiện nguyện hôm nay là sự lan rộng của các hành động nhỏ nhưng đều đặn. Nhiều chuyên gia gọi đây là “thiện nguyện vi mô”. Không cần tổ chức lớn, không cần quỹ khổng lồ. Chỉ cần mỗi người đóng góp một chút, dòng chảy chung sẽ trở nên mạnh mẽ.
Buổi tối sau giờ học, một sinh viên ghé điểm phát cơm 0 đồng để rửa nồi, chia từng phần cho người vô gia cư. Một cô nhân viên văn phòng trích 20.000 đồng chuyển vào quỹ hỗ trợ bệnh nhi ung thư. Một nhóm bạn ở ngoại thành Hà Nội thu gom quần áo còn tốt, giặt sạch, đóng thùng gửi cho trẻ em vùng cao. Ở góc phố khác, một bạn trẻ dừng xe để dựng chiếc xe đạp bị đổ cho cụ ông bán vé số và biếu cụ ổ bánh mì còn nóng...
Ở quy mô lớn hơn, nhiều nhóm cộng đồng vẫn giữ cách làm thiện nguyện đúng nghĩa. Hạt mầm hy vọng là một trường hợp tiêu biểu. Nhóm thường xuyên kêu gọi hỗ trợ hoặc tự đóng góp để thực hiện các chuyến đi đến Cao Bằng, miền Trung và nhiều vùng khó khăn khác. Họ hỗ trợ bệnh nhân xóm chạy thận, trẻ thiếu thốn, người già neo đơn. Từ bát cháo nóng buổi sáng đến bộ quần áo hay khoản hỗ trợ nhỏ, tất cả đều được làm cẩn thận và minh bạch.
Nguyễn Thục Anh, 23 tuổi, đại diện nhóm Hạt mầm hy vọng, chia sẻ: “Cho đi là hành động giúp tôi nuôi dưỡng sự bình yên bên trong. Cho đúng nghĩa cần ba yếu tố: minh bạch, hiệu quả và cảm xúc. Minh bạch để tạo niềm tin, hiệu quả để mang lại giá trị thật, cảm xúc để người cho và người nhận kết nối với nhau.”
Tinh thần thiện nguyện trong giới trẻ là tín hiệu đáng mừng. Nhưng điều đáng quý hơn là sự trưởng thành trong cách họ tiếp cận: không chạy theo sự phô trương, không đặt hình ảnh lên trên giá trị thật. Khi nhiều người cùng chọn con đường âm thầm mà bền bỉ, xã hội sẽ có nhiều hơn những hoạt động thiện nguyện đúng bản chất, giúp việc cho đi trở thành một thói quen tốt thay vì một trào lưu nhất thời.
