Thiếu vaccine kéo dài: Nguy cơ lớn về lỗ hổng miễn dịch

Tại nhiều địa phương trên cả nước cũng đang ghi nhận hiện tượng thiếu các loại vaccine có trong chương trình TCMR trong đó có Hà Nội, Quảng Ninh, Hà Nam, Cần Thơ, An Giang, Đồng Nai, Bình Dương… Tại Hà Giang, nửa năm nay không có vaccine DPT-VGB-BiB; còn vaccine DPT cũng hết 2 tháng nay, khiến người dân phải cho trẻ tiêm dịch vụ.

Tương tự, Sở Y tế Đồng Nai cho biết, hiện nay một số loại vaccine trong chương trình TCMR đã hết gồm: Vaccine 5 trong 1 (vaccine SII phòng các bệnh: Bạch hầu, ho gà, uốn ván, viêm gan B, viêm phổi/viêm màng não mủ do vi khuẩn Hib), DPT (bạch hầu, ho gà, uốn ván), sởi, MR (sởi, rubella), OPV (bại liệt). Ngoài ra, một số loại vaccine khác còn ít, khả năng chỉ đáp ứng được nhu cầu của người dân đến tháng 8/2023.

Tại Hà Nội, Trung tâm Kiểm soát bệnh tật thành phố cũng thông tin, từ tháng 4 tới nay, nhiều quận, huyện trên địa bàn thành phố rơi vào tình trạng thiếu vaccine 5 trong 1 trong khi vaccine 3 trong 1 cũng còn rất ít do Viện Vệ sinh dịch tễ Trung ương cung ứng đủ đáp ứng đến hết tháng 4.

BS Trần Thị Thu Trang - Giám đốc Trung tâm Y tế quận Nam Từ Liêm (Hà Nội) cho biết: Trung tâm Y tế quận cũng đang rơi vào tình trạng thiếu vaccine trong chương trình TCMR như các địa phương khác, có một vài loại đã hết, bên cạnh đó những loại khác cũng còn rất ít. Trong khi chúng tôi vẫn chưa biết được tình trạng này bao giờ sẽ được giải quyết.

BS Trang cho biết: Cho đến hiện tại, vaccine vẫn đang là biện pháp tốt nhất để phòng, chống lại những căn bệnh nguy hiểm, có những bệnh đã loại bỏ được nhờ có vaccine, trong khi một vài bệnh khác, vaccine có tác dụng giúp giảm bớt tỷ lệ mắc bệnh, tỷ lệ biến chứng rất tốt. Thế nhưng, nhiều loại vaccine chỉ tiêm đúng giai đoạn, đúng thời hạn mới có tác dụng. Đơn cử, vaccine phòng bệnh sởi chỉ phát huy tác dụng vào khoảng trẻ ở độ tuổi từ 9-12 tháng, nếu quá lứa tuổi đó thì vaccine không còn tác dụng. Bởi vậy, việc có vaccine để đáp ứng tiêm cho trẻ là vô cùng quan trọng. Không chỉ phụ huynh mà các nhân viên y tế cũng rất lo lắng trước tình trạng nói trên. Nếu tình trạng thiếu vaccine như hiện nay vẫn còn tiếp diễn thì nguy cơ xuất hiện lỗ hổng miễn dịch là rất lớn.

Đáng báo động hơn khi tình trạng thiếu các loại vaccine trong chương trình TCMR không phải mới diễn ra trong thời gian gần đây. Thực tế, ở không ít nơi, các bậc phụ huynh và các nhân viên y tế đã trông chờ vaccine từ năm 2022 tới nay bởi tình trạng này diễn ra từ giữa năm 2022 trên phạm vi cả nước. Đến cuối năm 2022, vaccine TCMR được phân bổ cho các tỉnh, thành nhưng số lượng không lớn khiến các địa phương chỉ cầm cự được tới thời điểm này.

Để tạm thời gỡ vướng thiếu vaccine, trong khi chưa thể triển khai đấu thầu, mua sắm tại các địa phương, Viện Vệ sinh dịch tễ trung ương đã có công văn khẩn gửi các địa phương về việc lập dự trù vaccine chương trình TCMR trong những tháng còn lại của năm 2023 và dự trữ trong 6 tháng đầu năm 2024 để cung ứng trở lại như trước.