Thủ đô phát triển thông suốt, xanh hơn, hiệu quả hơn sẽ giảm áp lực cho các địa phương lân cận

Ngày 8/12, Quốc hội thảo luận ở hội trường về: Dự thảo Nghị quyết của Quốc hội về những cơ chế, chính sách đặc thù để triển khai các dự án lớn tại địa bàn Thủ đô. Đại biểu Nguyễn Thị Lan (Đoàn Hà Nội) ủng hộ cao việc ban hành Nghị quyết này, bởi đây là yêu cầu khách quan, đúng thời điểm, nhằm tháo gỡ những khó khăn đã tồn tại nhiều năm trong quá trình triển khai các dự án lớn của Thủ đô.

Theo bà Lan, thực tiễn cho thấy, Hà Nội đang phải đồng thời giải quyết nhiều nhiệm vụ rất nặng nề: phát triển hạ tầng, giảm ùn tắc, chống ngập, xử lý ô nhiễm môi trường, chỉnh trang và tái thiết đô thị trong điều kiện không gian hạn hẹp, mật độ dân cư cao và yêu cầu phát triển ngày càng lớn. Tuy nhiên, nhiều dự án quan trọng chưa đạt tiến độ như mong muốn do vướng mắc về thủ tục đầu tư, quy hoạch chồng chéo, công tác giải phóng mặt bằng phức tạp và cơ chế huy động nguồn lực còn hạn chế. Trong bối cảnh đó nếu tiếp tục áp dụng hoàn toàn các cơ chế thông thường, thì rất khó tạo được bước chuyển rõ rệt. Việc ban hành Nghị quyết thí điểm là cách tiếp cận phù hợp, vừa để tháo gỡ “nút thắt” trước mắt, vừa để kiểm nghiệm, hoàn thiện thể chế cho giai đoạn tiếp theo.

Đánh giá cao Dự thảo Nghị quyết là tính đột phá nhưng có kiểm soát chặt chẽ, bà Lan đưa ra phân tích cụ thể. Theo đó, mạnh dạn phân cấp, phân quyền cho chính quyền Thủ đô, giúp rút ngắn quy trình, nâng cao trách nhiệm và tính chủ động trong tổ chức thực hiện, nhưng vẫn đặt trong khuôn khổ Hiến pháp, pháp luật và sự giám sát của Quốc hội, Chính phủ. Nghị quyết đánh trúng các điểm nghẽn cốt lõi như quy hoạch, thủ tục đầu tư, thu hồi đất, tái thiết đô thị, từ đó tạo điều kiện để triển khai nhanh hơn các dự án thực sự cấp bách, có tác động lan tỏa lớn.

Bên cạnh đó, dự thảo thể hiện rõ tinh thần lấy người dân làm trung tâm, thông qua các cơ chế bồi thường, hỗ trợ, tái định cư cao hơn quy định chung; đồng thời nhấn mạnh yêu cầu công khai, minh bạch, phòng chống tham nhũng, lợi ích nhóm trong quá trình tổ chức thực hiện.

Từ những phân tích, bà Lan đánh giá, Nghị quyết này không phải là ưu ái đặc thù cho Thủ đô, mà là một cơ chế thí điểm có giới hạn, với mục tiêu giúp Hà Nội hoàn thành tốt hơn vai trò, trách nhiệm được giao là trung tâm chính trị, hành chính Quốc gia, đồng thời là trung tâm lớn về văn hóa, kinh tế, khoa học công nghệ và giáo dục đào tạo của cả nước. Một Thủ đô phát triển thông suốt, xanh hơn, hiệu quả hơn sẽ giảm áp lực cho các địa phương lân cận, tăng khả năng kết nối vùng và tạo động lực phát triển chung cho cả nước. Thực tiễn triển khai Nghị quyết cũng sẽ là cơ sở quan trọng để Trung ương rút kinh nghiệm, từng bước hoàn thiện thể chế, có thể xem xét áp dụng phù hợp cho các địa phương khác trong tương lai.

Để Nghị quyết được triển khai hiệu quả, bà Lan đề xuất, cần tăng cường phối hợp chặt chẽ giữa Trung ương và Thành phố, nhất là với các dự án có tác động liên vùng, liên ngành.

Trong quá trình thực hiện, cần quan tâm đến quyền lợi chính đáng của người dân, của tổ chức, cần công khai thông tin, truyền thông sớm và đầy đủ tới người dân, tạo sự đồng thuận và chia sẻ ngay từ đầu. Đồng thời cần theo dõi, đánh giá thường xuyên quá trình thí điểm, kịp thời điều chỉnh những bất cập phát sinh, đúng với tinh thần thí điểm có kiểm soát.