Thúc đẩy tín dụng xanh

Tốc độ tăng trưởng tín dụng xanh hơn 21%

Phó Thống đốc Ngân hàng Nhà nước (NHNN) Nguyễn Ngọc Cảnh cho biết, tính đến ngày 30/11/2025, dư nợ tín dụng xanh đạt khoảng 750 nghìn tỷ đồng, với tốc độ tăng trưởng bình quân giai đoạn 2017-2025 đạt hơn 21%/năm, cao hơn mức tăng trưởng tín dụng chung của nền kinh tế.

Tuy nhiên, Phó Thống đốc nhấn mạnh, để đáp ứng mục tiêu tăng trưởng xanh và cam kết bền vững, việc chỉ dựa vào kênh tín dụng ngân hàng là chưa đủ và tạo áp lực lớn lên hệ thống. Việt Nam cần huy động khoảng 45 - 55 tỷ USD mỗi năm (theo UNESCAP), con số vượt xa khả năng của ngân sách nhà nước và hệ thống ngân hàng.

Theo ông Cảnh, để đáp ứng mục tiêu tăng trưởng xanh và cam kết bền vững, việc chỉ dựa vào kênh tín dụng ngân hàng là chưa đủ và tạo áp lực lớn lên hệ thống.Do đó, định hướng sắp tới là đa dạng hóa nguồn lực tài chính, đặc biệt là huy động từ khu vực tư nhân, thị trường chứng khoán và các nguồn vốn quốc tế. Điều này không chỉ giảm tải cho ngân hàng mà còn tạo ra dòng vốn trung – dài hạn linh hoạt hơn.

Là ngân hàng chủ lực trong lĩnh vực “tam nông”, ông Vương Văn Quý, Phó Trưởng ban Chính sách tín dụng (Agribank) nhận định năm 2025 là thời điểm bước ngoặt nhờ những thay đổi đột phá về hành lang pháp lý.

Đáng chú ý nhất là Nghị định 156/2025/NĐ-CP (có hiệu lực từ ngày 1/7/2025). Theo ông Quý, đây là một “cú hích lịch sử” khi cho phép các tổ chức tín dụng cho vay không có tài sản bảo đảm lên tới 70% giá trị dự án đối với các mô hình sản xuất nông nghiệp hữu cơ hoặc kinh tế tuần hoàn.

“Chính sách này giúp ngân hàng chuyển tư duy từ cho vay dựa trên tài sản thế chấp sang cho vay dựa trên dòng tiền và hiệu quả dự án xanh. Đây là cơ hội vàng để các doanh nghiệp (DN), hợp tác xã tiếp cận vốn cho các nhu cầu cấp thiết như chuyển đổi số, đáp ứng tiêu chuẩn ESG để xuất khẩu sang EU, Mỹ, Nhật Bản” - ông Quý nói.

Bên cạnh đó, Quyết định 21/2025/QĐ-TTg về danh mục phân loại xanh cũng giúp Agribank dễ dàng nhận diện và thẩm định dự án, tránh rủi ro. Tính đến quý III/2025, dư nợ tín dụng xanh của Agribank đã đạt hơn 28.000 tỷ đồng.

Tuy nhiên, Agribank cũng kiến nghị Chính phủ cần sớm xây dựng cơ sở dữ liệu quốc gia về phát thải, chuẩn hóa quy định đo lường khí nhà kính để ngân hàng có cơ sở đánh giá rủi ro chính xác hơn.

Trình Chính phủ dự thảo Nghị định hỗ trợ lãi suất 2% với dự án xanh

Bà Phạm Thị Thanh Tùng - Phó Vụ trưởng Vụ Tín dụng các ngành kinh tế NHNN cho biết, Thủ tướng Chính phủ vừa chỉ đạo NHNN và Bộ Tài chính trình Chính phủ ban hành Nghị định hướng dẫn chính sách hỗ trợ lãi suất 2%/năm cho các DN, hộ kinh doanh vay vốn thực hiện các dự án xanh, tuần hoàn áp dụng tiêu chuẩn ESG.

“Chúng tôi đang tích cực hoàn thiện dự thảo Nghị định của Chính phủ quy định về hỗ trợ lãi suất từ ngân sách nhà nước  cho các DN thuộc khu vực kinh tế tư nhân, hộ gia đình, cá nhân kinh doanh vay vốn tại các ngân hàng thương mại để thực hiện các dự án xanh, tuần hoàn, áp dụng khung tiêu chuẩn ESG. Hiện dự thảo đã được Bộ Tư  pháp thẩm định và trong tuần này sẽ trình Chính phủ, dự kiến sẽ có hiệu lực đầu năm tới” - bà Tùng cho biết.

Đại diện NHNN cho rằng để tín dụng xanh tăng tốc, ngoài việc ban hành hai nghị định hướng dẫn hỗ trợ lãi suất 2%, cần có sự phối hợp đồng bộ của Bộ Nông nghiệp và Môi trường trong ban hành quy định về xác định dự án nào là dự án xanh, dự án tuần hoàn, dự án ESG.

Để chính sách đi vào cuộc sống, bà Tùng nhấn mạnh cần sự đồng bộ của “kiềng ba chân”: Nghị định về hỗ trợ lãi suất qua ngân hàng; Nghị định hỗ trợ qua các quỹ nhà nước; quan trọng nhất là Bộ Nông nghiệp và Môi trường cần sớm ban hành Quyết định về tiêu chí xác định dự án xanh làm căn cứ giải ngân.

Bên cạnh kênh tín dụng, thị trường vốn cũng ghi nhận những chuyển biến tích cực.

Bà Phạm Thị Thanh Tâm - Phó Vụ trưởng Vụ Các định chế tài chính (Bộ Tài chính), cho biết sau khi Quyết định 21 về tiêu chí xanh được ban hành, thị trường trái phiếu DN xanh đã tăng trưởng ấn tượng.

Ở góc độ DN, bà Nguyễn Thị Hài Hòa - Phó Tổng giám đốc kiêm Trưởng ban tài chính Tập đoàn Sun Group chia sẻ, hiện nay, các dự án của Sungroup đều cần nguồn vốn đầu tư dài hạn, do đó, DN cần hút vốn từ trong nước và nước ngoài. 

Để tiếp cận được vốn tổ chức quốc tế, DN tư nhân phải đạt được minh bạch về tài chính, dự án và phương án kinh doanh hiệu quả; dòng tiền đầu tư phải đảm bảo được an toàn về tài chính; uy tín của DN trên thị trường thông qua xếp hạng tín nhiệm...

Tuy nhiên, bà Hoà cho rằng, để đạt được các tiêu chí này, DN cũng rất khó khăn, như yêu cầu bảo hiểm tỷ giá sẽ khiến cho DN phát sinh chi phí rất nhiều, hay như việc DN phải có sự bảo lãnh của các tổ chức tín dụng cũng phát sinh chi phí. Do đó, cần phát triển mạnh thị trường trái phiếu trong nước sẽ hiệu quả hơn cho DN.