Khi công trình tiền tỉ về hệ thống cung cấp nước sạch cho các hộ dân nhiều thôn thuộc xã Tam Xuân 2, huyện Núi Thành, tỉnh Quảng Nam được khởi công, người dân dọc sông Trường Giang qua huyện Núi Thành vô cùng rất phấn khởi, vì tin tưởng rằng từ đây họ sẽ được hưởng nguồn nước sạch với giá rẻ. Thế nhưng chẳng bao lâu người dân ê chề vì chất lượng nguồn nước nơi đây.
Các bồn chứa nước ở công trình xử lý nước sạch ở thôn Thạch Kiều bỏ không.
Nước sạch mà không…sạch!
Những người dân sinh sống dọc sông Trường Giang do nguồn nước bị nhiễm mặn từ con sông này nên nhiều hộ dân đành phải bỏ tiền ra mua nước sạch ở các vùng lân cận đem về trữ, sử dụng. Cử tri nhiều lần phản ánh nguyện vọng có được nguồn nước hợp vệ sinh, mong muốn Nhà nước đứng ra đầu tư, nhân dân sẽ đóng góp một phần.
Thế rồi nguyện vong người dân cũng trở thành hiện thực, năm 2012, hệ thống công trình nước sạch tự chảy đã khởi công tại Thạch Kiều thuộc xã Tam Xuân 2.
Chủ đầu tư là Sở NN&PTNT (đơn vị thực hiện là Trung tâm Nước sạch và tư vấn thủy lợi Quảng Nam). Tổng vốn đầu tư các hạng mục 7,8 tỷ đồng. Trong đó, vốn nhà nước chiếm 60%, nhân dân 40%. Giữa năm 2013, dự án chính thức đưa vào vận hành.
Đây là hệ thống nước sạch tự chảy có công suất đủ cung cấp cho hơn 800 hộ dân trên địa bàn xã sử dụng nước sạch hợp vệ sinh. Giai đoạn đầu có khoảng 400 hộ đăng ký sử dụng nước.
Đường dẫn ống nước dưới đang bị bỏ hoang.
Thế nhưng không ngờ qua vài tháng đóng tiền, dân rơi vào cảm giác thất vọng. Vì nguồn nước khi mưa thì bị đục ngầu và thường bị nhiễm phèn. Người dân và lãnh đạo xã liên tục kiến nghị lên đơn vị chủ quản, nhưng sau khi kiểm tra, khắc phục tình thế cũng không thay đổi. Từ đó, các hộ dân lo sợ ảnh hưởng đến sức khỏe nên đã chuyển qua sử dụng nguồn nước khác.
Bà Mai Thị Hà ở thôn An Khuông nói: “Có hệ thống nước sạch về mà cũng như không, dân tôi trả tiền như các nơi khác nhưng chịu thiệt thòi vì thường xuyên dùng nguồn nước bẩn. Hễ có mưa xuống, nước đục, mùi tanh dữ lắm”.
Còn chị Nguyễn Thị Vy, trú xã Tam Xuân 2 cho biết: “Công trình nước sạch ở thôn Thạch Kiều được xây dựng với quy mô lớn, đầu tư với số tiền tỷ nhưng giờ bỏ hoang và đang xuống cấp, thấy mà xót lòng. Có đời mô mà lạ, công trình nước sạch mà không sạch”.
Các đầu nối ống dẫn nước hư hỏng.
Còn chờ đến bao lâu?
Có mặt tại công trình nước sạch này, chúng tôi ghi nhận, hai bể chứa không có nước, nhiều ống nhựa dẫn nước bị bể hư hỏng, các bồn chứa nước đang xuống cấp. Và một số thiết bị đo mực nước và lọc nước vào trong bể nước cũng hư hỏng…
Trước tình trạng nguồn nước không đảm bảo, tại làng Vĩnh An, người dân mua bồn nước dung tích 500 lít để chứa nước sạch mua từ nơi khác về. Nơi đây đã ra đời dịch vụ vận chuyển nước uống di động với giá bán 60 nghìn đồng/thùng 500 lít. Hàng trăm hộ dân chấp nhận tình thế này vì nguồn nước từ dự án nước sạch dẫn về người dân cũng không thể ăn uống được.
Các bể chứa nước khô cạn không có nước xử lý.
Ông Nguyễn Tấn Đồng – Phó Chủ tịch UBND xã Tam Xuân 2 khẳng định, ý kiến của người dân là hoàn toàn xác đáng. Ngay tại trụ sở UBND xã cũng không dám lấy nước sử dụng từ hệ thống nước sạch đầu tư tại thôn Thạch Kiều vì chất lượng nước kém. Chính quyền xã đã phát đi nhiều văn bản gửi đến các ngành có liên quan nhằm bàn cách giải quyết. Thế nhưng đến nay mọi việc vẫn chưa được khắc phục, chủ đầu tư chưa có động thái tích cực.
Theo ông Đông, nguồn nước không đảm bảo một phần là do, địa điểm công trình nước sạch nói trên đặt quá gần với nước mặn. Chủ đầu tư, đơn vị tư vấn thiết kế báo cáo đánh giá tác động môi trường đã không tính hết. Việc đầu tư trang thiết bị, công nghệ cũng thiếu đồng bộ. Địa phương từng kiến nghị đầu tư công trình tại bến đò Tam Xuân 2 đi Tam Sơn cũ, lấy nước từ lòng hồ Phú Ninh nhưng chủ đầu tư không nghe vì đưa ra lý do… thiếu kinh phí.
Các nắp đậy tại bể chứa hư hỏng.
Trước tình trạng về hệ thống công trình nước sạch nói trên, ông Lê Văn Dũng - Giám đốc Trung tâm Nước sạch và tư vấn thủy lợi Quảng Nam cho biết, công trình đã sử dụng vốn của Chương trình mục tiêu quốc gia để đầu tư, sử dụng lại phần lớn đường ống trước đây của hệ thống hạng mục cũ do tổ chức Đông Tây hội ngộ tài trợ đầu tư. Một thời gian dài, chất lượng nước không tốt là do đường ống cũ, một số đoạn bị hư hỏng gây nên tình trạng bùn đất bu bám. Mặt khác, đơn vị chưa lường hết việc nhiễm mặn xâm nhập. Phải có thời gian chúng tôi mới cải thiện được nguồn nước.
Nói như ông Dũng thì có nghĩa người dân lại phải chờ và phải tự mình xoay xở nguồn nước sạch. Nhưng chờ thì còn chờ đến báo lâu?
Các ống nhựa dẫn nước lên bể chứa nước bị hư hỏng.
Công trình nước sạch tiền tỷ ở thôn Thạch Kiều nhưng cho nước không sạch.