Theo kế hoạch, sau khi Hội đồng Bầu cử quốc gia công bố danh sách chính thức những người ứng cử theo từng đơn vị bầu cử trong cả nước, những người ứng cử sẽ thực hiện quyền vận động bầu cử theo quy định của pháp luật.
Ông Ngô Sách Thực, Phó Chủ tịch UBTƯ MTTQ Việt Nam đã có cuộc trao đổi với Đại Đoàn Kết để làm rõ hơn vấn đề này.
PV:Thưa ông, Đoàn Chủ tịch UBTƯ MTTQ Việt Nam vừa hoàn thành Hội nghị hiệp thương lần thứ ba để lập danh sách chính thức những người của các cơ quan, tổ chức, đơn vị ở Trung ương đủ tiêu chuẩn ứng cử ĐBQH khóa XV. Ông có thể đánh giá kết quả của Hội nghị quan trọng này?
Phó Chủ tịch Ngô Sách Thực: Hội nghị hiệp thương lần thứ ba là một nhiệm vụ rất quan trọng của quá trình bầu cử, đây là hội nghị hiệp thương lần cuối cùng để lập danh sách những người đủ tiêu chuẩn gửi Hội đồng Bầu cử quốc gia để thực hiện các bước tiếp theo.
Căn cứ vào tiêu chuẩn ĐBQH, kết quả lấy ý kiến cử tri nơi cư trú đối với những người của các cơ quan, tổ chức, đơn vị ở Trung ương ứng cử ĐBQH khóa XV, Đoàn Chủ tịch UBTƯ MTTQ Việt Nam đã thảo luận rất sôi nổi, thẳng thắn để lựa chọn, lập danh sách chính thức những người đủ tiêu chuẩn ứng cử ĐBQH khóa XV gửi Hội đồng Bầu cử quốc gia.
Tại Hội nghị, đại biểu tham dự đã có những ý kiến sâu sắc, tâm huyết, trách nhiệm liên quan đến tiêu chuẩn, điều kiện đối với những người ứng cử ĐBQH khóa XV. Với sự thống nhất cao, Đoàn Chủ tịch đã biểu quyết thông qua danh sách 205 người của các cơ quan, tổ chức đơn vị ở Trung ương đủ điều kiện ứng cử ĐBQH khóa XV.
Ngay sau Hội nghị hiệp thương lần thứ ba, Ban Thường trực và Đoàn Chủ tịch UBTƯ MTTQ Việt Nam sẽ gửi Biên bản Hội nghị hiệp thương lần thứ ba đến Hội đồng Bầu cử quốc gia, Ủy ban Thường vụ Quốc hội để triển khai các công việc tiếp theo của công tác bầu cử.
Không chỉ ở Trung ương, hiện các địa phương cũng đang gấp rút để hoàn thành việc chốt danh sách chính thức những người đủ tiêu chuẩn ứng cử ĐHQH khóa XV và HĐND các cấp nhiệm kỳ 2021-2026. Ông có thể đánh giá khái quát chất lượng ba vòng hiệp thương của Mặt trận các tỉnh, thành phố?
- Ở từng bước hiệp thương, UBTƯ MTTQ Việt Nam đều có đánh giá sơ bộ. Đến nay những nội dung ở từng vòng hiệp thương đều được MTTQ các địa phương thực hiện dân chủ, khách quan và đúng theo quy định của pháp luật.
Trong các bước hiệp thương, Mặt trận đều hướng tới làm sao lập danh sách được những người đủ tiêu chuẩn ứng cử. Bởi lẽ chất lượng hoạt động của Quốc hội và HĐND phụ thuộc rất lớn vào hoạt động của những người ứng cử chính vì vậy tiêu chuẩn, đạo đức, năng lực trình độ của những ứng cử viên rất được quan tâm. Hay như đối với các đại biểu chuyên trách phải có chuyên sâu để tham gia xây dựng pháp luật, thực hiện nhiệm vụ giám sát. Đặc biệt, những người được chính thức giới thiệu ứng cử ĐHQH và HĐND các cấp phải được sự tín nhiệm của cử tri nơi công tác, nơi cư trú.
Sau Hội nghị hiệp thương lần ba thì danh sách những người ứng cử sẽ được phân bổ về các địa phương? Tới đây, các công việc cụ thể sẽ được UBTƯ MTTQ Việt Nam thực hiện như thế nào, thưa ông?
- Trong công tác bầu cử, MTTQ Việt Nam các cấp có 5 quyền và trách nhiệm quan trọng gồm: Tổ chức hiệp thương, lựa chọn, giới thiệu người ứng cử ĐBQH, đại biểu HĐND; Tham gia các tổ chức phụ trách bầu cử; Phối hợp với các cơ quan nhà nước hữu quan tổ chức hội nghị cử tri ở cấp xã, các cuộc tiếp xúc giữa cử tri với người ứng cử; Tham gia tuyên truyền, vận động cử tri thực hiện pháp luật về bầu cử; Thực hiện hoạt động kiểm tra, giám sát công tác bầu cử.
Chính bởi vậy, thực hiện nhiệm vụ bầu cử theo quy định của pháp luật, ngay sau Hội nghị hiệp thương lần ba, Ban Thường trực Ủy ban MTTQ các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương sẽ xây dựng kế hoạch và chỉ đạo tổ chức hội nghị cử tri để những người ứng cử đại biểu Quốc hội gặp gỡ, tiếp xúc cử tri nơi mình ứng cử để thực hiện quyền vận động bầu cử theo quy định của pháp luật.
Việc tổ chức cho những người ứng cử được đi tiếp xúc cử tri phải được tiến hành rộng rãi để các ứng cử viên tiếp xúc sâu với người dân, tránh tiếp xúc hình thức. Trong tổ chức các hội nghị tiếp xúc cử tri để vận động bầu cử là phải tạo ra công bằng cho người ứng cử. Ngoài các cuộc tiếp xúc cử tri thì việc vận động bầu cử thông qua các phương tiện thông tin đại chúng cũng là kênh rất quan trọng để các ứng cử viên được thực hiện quyền vận động bầu cử.
Theo kế hoạch, sắp tới UBTƯ MTTQ Việt Nam tiếp tục tăng cường công tác kiểm tra, giám sát công tác bầu cử. Xin ông cho biết Mặt trận sẽ tập trung giám sát vào những nội dung cụ thể gì?
- Sau Hội nghị hiệp thương lần thứ ba, Đoàn Chủ tịch UBTƯ MTTQ Việt Nam và Ủy ban MTTQ các tỉnh thành phố sẽ hoàn thiện danh sách những người đủ tiêu chuẩn ở các hội nghị hiệp thương để chuyển tới Ủy ban Bầu cử quốc gia và Ủy ban Bầu cử các cấp. Trách nhiệm của Mặt trận là giám sát việc giới thiệu những người đủ tiêu chuẩn vào các địa phương và các đơn vị bầu cử.
Song song với đó, Mặt trận sẽ tập trung giám sát việc lập danh sách, niêm yết danh sách cử tri; giám sát việc tiếp công dân, tiếp nhận, xử lý, phân loại, giải quyết đơn thư khiếu nại, tố cáo liên quan đến công tác bầu cử để đảm bảo những ý kiến, nguyện vọng, phản ánh đơn thư khiếu nại, tố cáo phải được các cấp có trách nhiệm giải quyết kịp thời.
Công tác tập huấn cho tổ bầu cử cần phải làm rất kỹ để tất cả công việc của tổ bầu cử đều được thực hiện đúng quy trình, đúng quy định của pháp luật, tạo điều kiện thuận lợi cho người dân tham gia bầu cử.
Một nội dung nữa là các cơ quan nhà nước, đặc biệt là các cơ quan truyền thông, Bộ Thông tin và Truyền thông, Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch, lực lượng công an và các đơn vị liên quan phải phối hợp bảo đảm thực hiện Luật An ninh mạng, bởi có thể sẽ có thông tin sai lệch về những người ứng cử bị đưa lên mạng, ảnh hưởng không công bằng đến người ứng cử.
Ngày 22/5 kết thúc vận động bầu cử
Thời gian tổ chức các hội nghị tiếp xúc cử tri để người ứng cử vận động bầu cử được tiến hành từ ngày công bố danh sách chính thức những người ứng cử và kết thúc trước thời điểm bắt đầu bỏ phiếu 24 giờ (trước 7h sáng ngày 22/5/2021).
Tại các cuộc tiếp xúc cử tri mỗi ứng cử viên phải trình bày chương trình hành động và chương trình hành động của các ứng cử viên sẽ được Mặt trận lưu giữ để làm cơ sở giám sát hoạt động của đại biểu nếu trúng cử.