Ngày 24/12, tại Hà Nội, Ban Thường trực UBTƯ MTTQ Việt Nam phối hợp với Ban Tôn giáo Chính phủ, Hội đồng Trị sự Giáo hội Phật giáo Việt Nam tổ chức Hội nghị tọa đàm về "Thuyên chuyển Tăng, Ni của Giáo hội Phật giáo Việt Nam: Thực trạng và giải pháp".
Phó Chủ tịch UBTƯ MTTQ Việt Nam Ngô Sách Thực phát biểu tại Tọa đàm.
Dự Hội nghị có ông Ngô Sách Thực, Phó Chủ tịch UBTƯ MTTQ Việt Nam, đại diện lãnh đạo Ban Tôn giáo Chính phủ; Hội đồng Trị sự Giáo hội Phật giáo Việt Nam, các cơ quan Trung ương cùng lãnh đạo Mặt trận, Ban Tôn giáo, Sở Nội vụ, Ban Trị sự Giáo hội Phật giáo của 27 tỉnh, thành phố trong cả nước.
Có cơ chế để nhân dân đánh giá sự tín nhiệm đối với Tăng, Ni
Tại buổi tọa đàm các ý kiến đã cùng thảo luận chia sẻ, tìm ra những giải pháp căn cơ, hữu hiệu giải quyết một số vấn đề phát sinh trong việc thuyên chuyển Tăng, Ni của Giáo hội Phật giáo Việt Nam (GHPG) hiện nay.
Chia sẻ quan điểm của mình, Thượng tọa Thích Thiện Thống, Phó Chủ tịch Hội đồng Trị sự GHPG Việt Nam cho rằng, cần đánh giá đúng thực trạng để có giải pháp căn cơ để vừa đảm bảo quyền tự do chính đáng của Tăng, Ni, vừa đảm bảo sự quản lý của các cấp Giáo hội theo Hiến chương, Nội quy Ban Tăng sự Trung ương và pháp luật.
Thượng tọa Thích Thiện Thống đề xuất, cần tiếp tục áp dụng mô hình thuyên chuyển hợp pháp theo quy định của Nội quy Ban Tăng sự Trung ương và quy định của pháp luật. Đối với Tăng, Ni có nhu cầu thuyên chuyển hoạt động tôn giáo cần được tôn trọng và phát huy để tạo nên động lực, sức mạnh tổng hợp của cả hệ thống Giáo hội từ Trung ương đến địa phương. Những đặc thù của từng vùng miền sẽ được chia sẻ, giữ gìn và làm trong sáng bản sắc văn hóa dân tộc và văn hóa Phật giáo Việt Nam.
Để hoàn thiện công tác quản lý tăng sự nhất là việc thuyên chuyển Tăng, Ni, Thượng tọa Thích Quảng Hà, Phó Chủ tịch Hội đồng Trị sự GHPG Việt Nam cho rằng, Ban Tăng sự các tỉnh, thành cần kết hợp chặt chẽ với chính quyền địa phương rà soát những Tăng, Ni sinh hoạt trong Tăng đoàn, những Tăng, Ni không sinh hoạt trong cùng tăng đoàn, những người giả danh tu sĩ tại các am, tự viện để kịp thời quản lý Tăng, Ni, tự viện tại địa phương mình.
Bên cạnh đó, Ban tăng sự tại các tỉnh, thành cần khuyến khích, vận động tạo điều kiện để Tăng, Ni sinh hoạt cùng tăng đoàn theo đúng Hiến chương và Nội quy Tăng sự. Những hình thức giả danh tăng sĩ phải kiên quyết loại trừ trả lại sự thanh tịch cho Tăng đoàn.
Còn theo, Hòa thượng Thích Gia Quang, Phó Chủ tịch Hội đồng Trị sự GHPG Việt Nam, cần phát huy vai trò của MTTQ Việt Nam trong việc phối hợp, hỗ trợ tổ chức thành viên của Mặt trận là GHPG Việt Nam làm tốt việc thuyên chuyển Tăng, Ni theo quy định của pháp luật và Giáo hội. Bên cạnh đó, MTTQ Việt Nam cần tăng cường giám sát hoạt động của cơ quan Nhà nước các cấp trong thực hiện các quy định của pháp luật; giám sát và có ý kiến với Giáo hội về những trường hợp bổ nhiệm, thuyên chuyển Tăng, Ni gây bức xúc dư luận xã hội; đồng thời cần có kênh ghi nhận và lắng nghe ý kiến nhân dân theo các chuyên đề về tôn giáo nói chung và Phật giáo nói riêng để kiến nghị với cơ quan quản lý Nhà nước về các chính sách liên quan đến tôn giáo cũng như quá trình thực thi trong thực tế.
Từ góc nhìn của một nhà nghiên cứu, PGS.TS Ngô Hữu Thảo, Phó Chủ nhiệm HĐTV về Tôn giáo (UBTƯ MTTQ Việt Nam) cho rằng, để tránh những tiêu cực thì công tác quản lý nhân sự ở trong và ngoài Phật giáo là hết sức quan trọng. Việc quản lý Tăng, Ni là khâu đầu tiên và xuyên suốt của việc thuyên chuyển họ. Quy định của pháp luật theo hướng tạo điều kiện để xã hội quản lý Tăng, Ni, quy định của GHPG cần coi trọng về quản lý nhân sự Tăng, Ni sao cho chi tiết, cụ thể nhất là về chất lượng học Phật, đạo hạnh cũng như lý tưởng tu hành của mỗi Tăng, Ni.
Theo ông Ngô Hữu Thảo, cần phát huy hình thức dân chủ để có cơ chế để nhân dân đánh giá sự tín nhiệm đối với Tăng, Ni trụ trì. Việc này phải được thể hiện trong pháp luật và cả trong hương ước cộng đồng làng xã giúp cho Tăng, Ni ngày càng hoàn thiện đạo hạnh, giữ nghiêm giới luật và tinh thần dấn thân phục vụ.
Quang cảnh Tọa đàm.
Minh bạch, giảm thủ tục hành chính
Phát biểu tại tọa đàm, Phó Chủ tịch UBTƯ MTTQ Việt Nam Ngô Sách Thực khẳng định, thời gian qua chính sách pháp luật về tôn giáo của Đảng, Nhà nước ngày càng được hoàn thiện, đã phát huy truyền thống yêu nước, gắn bó đồng hành cùng dân tộc của các chức sắc, tín đồ tôn giáo, đoàn kết đồng bào tôn giáo và không theo tôn giáo. Công tác quản lý Nhà nước ngày càng minh bạch, giảm thủ tục hành chính, rườm rà. Việc thuyên chuyển các chức sắc của GHPG vừa qua đã có sự quan tâm, tạo điều kiện của các cấp, cơ quan, ban, ngành.
Tuy nhiên việc này đã và đang phát sinh một số vấn đề cần quan tâm giải quyết như: Xu hướng các nhà sư từ miền Trung, miền Nam có nguyện vọng ra miền Bắc có chiều hướng gia tăng; có nơi việc thuyên chuyển Tăng, Ni của Giáo hội vẫn còn chưa có sự đồng thuận của Ban Trị sự GHPG, chính quyền và nhân dân địa phương; có địa phương nhân dân thỉnh, mời đón sư về trông coi chùa mà chưa được sự đồng ý của Ban Trị sự GHPG Việt Nam, cấp có thẩm quyền mà chỉ có sự đồng thuận của Hội người cao tuổi và chính quyền thôn, xã…
Theo Phó Chủ tịch Ngô Sách Thực, với việc lần đầu tiên tổ chức, buổi tọa đàm chính là hướng tới mục đích tăng cường vận động, đoàn kết Giáo hội Phật giáo Việt Nam trong khối đại đoàn kết toàn dân tộc; Tăng cường đoàn kết Phật giáo giữa các vùng miền, tìm giải pháp phù hợp để Giáo hội Phật giáo Việt Nam giải quyết tốt việc thuyên chuyển Tăng, Ni; Tăng cường vai trò quản lý giữa các cơ quan quản lý Nhà nước về tôn giáo, chính quyền địa phương với GHPG trong việc thuyên chuyển Tăng, Ni; Phát huy vai trò của MTTQ Việt Nam trong việc phối hợp hỗ trợ tổ chức thành viên của GHPG Việt Nam làm tốt việc thuyên chuyển Tăng, Ni; tăng cường giám sát hoạt động của cơ quan Nhà nước các cấp trong thực hiện các quy định của pháp luật liên quan.
Ghi nhận và đánh giá cao những ý kiến tâm huyết, thẳng thắn của các đại biểu, Phó Chủ tịch Ngô Sách Thực cho rằng, buổi tọa đàm sẽ góp phần giúp cho Ban tăng sự Trung ương GHPG Việt Nam, GHPG các tỉnh, thành phố thấy rõ hơn thực trạng, ưu điểm, hạn chế, bất cập, một số kinh nghiệm, các làm phù hợp trong xử lý vấn đề thuyên chuyển Tăng, Ni hiện nay; đồng thời giúp Ban Tôn giáo, MTTQ các cấp thấy rõ hơn những việc phải làm để góp phần tăng cường vận động, đoàn kết các tôn giáo ở nước ta hiện nay.
Phó Chủ tịch Ngô Sách Thực cũng khẳng định, trong thời gian tới, các cơ quan với trách nhiệm của mình sẽ tiếp tục đồng hành cùng GHPG Việt Nam, giúp Giáo hội từng bước khắc phục những bất cập, khó khăn trong thuyên chuyển Tăng, Ni.