Tìm giải pháp nâng cao hiệu quả của Hội đồng tư vấn

Quang cảnh Hội thảo.

Theo Điều lệ MTTQ Việt Nam (khóa VIII) và Thông tri số 17/TT-MTTW-BTT ngày 3/4/2015 của Ban Thường trực UBTƯ MTTQ Việt Nam hướng dẫn thực hiện một số Điều của Điều lệ MTTQ Việt Nam thì ở Trung ương và cấp tỉnh có thành lập Hội đồng tư vấn (HĐTV); ở cấp huyện và cấp xã thì thành lập Ban tư vấn và có thể mời thêm các cộng tác viên khi cần thiết.

Theo Phó Chủ tịch UBTƯ MTTQ Việt Nam Bùi Thị Thanh, các HĐTV, Ban tư vấn là nòng cốt tham gia góp ý vào dự thảo các dự án Luật, các chính sách kinh tế, các chương trình quốc gia về an sinh xã hội, các nội dung về dân tộc, tôn giáo, đề án chiến lược phát triển trên một số lĩnh vực của các Bộ, ngành, phản ánh ý kiến, kiến nghị của cử tri và nhân dân và nghiên cứu đề xuất ý kiến về các nội dung và phương thức hoạt động của MTTQ Việt Nam. Các kết quả tư vấn của HĐTV, Ban tư vấn đã góp phần giúp cho Ban Thường trực đóng góp ý kiến với Đảng, Nhà nước trong quá trình hình thành chủ trương, đường lối và xây dựng chính sách, đồng thời là cơ sở để hướng dẫn công tác MTTQ các cấp.

Phó Chủ tịch UBTƯ MTTQ Việt Nam Bùi Thị Thanh phát biểu tại Hội thảo.

Hiện nay, các HĐTV, Ban tư vấn đã tích cực, chủ động phối hợp với nhau trong các lĩnh vực tư vấn, phát huy được trí tuệ, năng lực và sự nhiệt tình của các thành viên trong Hội đồng, Ban tư vấn, góp phần củng cố niềm tin trong nhân dân, tạo sự đồng thuận trong xã hội. Tuy nhiên, Phó Chủ tịch Bùi Thị Thanh cho rằng hoạt động của các HĐTV chưa đồng đều, Ban Chủ nhiệm một số Hội đồng, Ban tư vấn chưa phát huy hết tiềm năng của các thành viên trong Hội đồng do vậy chất lượng tư vấn ở một số lĩnh vực còn hạn chế; mối quan hệ và sự phối hợp giữa các HĐTV, Ban tư vấn chưa thường xuyên, nhất là trong những nội dung, công việc cần có sự phối hợp tham gia nghiên cứu, tư vấn về những vấn đề có liên quan chung.

Khẳng định vai trò to lớn của HĐTV, Ban Tư vấn, ông Đỗ Duy Thường, Phó Chủ nhiệm HĐTV về Dân chủ và Pháp luật của UBTƯ MTTQ Việt Nam cho rằng, các HĐTV của Mặt trận mới chỉ dừng ở mức góp ý, chưa thực sự phản biện vì nếu phản biện khoa học thì phải đi tới chân lý; còn phản biện xã hội thì phải có những kiến nghị xác đáng để cơ quan quản lý Nhà nước xem xét.

“Nhìn chung hoạt động phản biện xã hội chưa đúng quy trình, chưa hiệu quả. Các HĐTV chưa được kích hoạt thường xuyên, chúng ta để lãng phí chất xám của các HĐTV. Để hoạt động của HĐTV phát huy hiệu quả, cần hoàn thiện cơ chế hoạt động của HĐTV, Ban tư vấn, cộng tác viên. Bên cạnh đó, các thành viên HĐTV phải là những nhân sĩ, trí thức, người có uy tín trong xã hội để tiếng nói của họ có trọng lượng, tầm ảnh hưởng của họ sức lan tỏa rộng lớn trong xã hội. Không dừng lại ở đó, hoạt động của các HĐTV cần tập trung phản biện các dự thảo Nghị định, chính sách của Chính phủ để cùng nhau giải quyết những vấn đề bức xúc của dân, trong đó có vấn đề khiếu nại, tố cáo”, ông Thường khẳng định.

Ông Nguyễn Túc, Chủ nhiệm HĐTV về Văn hóa- Xã hội phát biểu tại Hội thảo.

Nhìn nhận ở góc độ khác, ông Nguyễn Túc, Chủ nhiệm HĐTV về Văn hóa- Xã hội nhận định, các HĐTV, Ban Tư vấn cần thu hút đông đảo các nhân sĩ, trí thức uy tín để nâng cao chất lượng hoạt động. Điều này đặc biệt quan trọng vì hiện nay Mặt trận đang đảm nhận một nhiệm vụ hết sức to lớn đó là giám sát và phản biện xã hội. Bên cạnh đó, để tổ chức giám sát và phản biện thành công thì cần phải có chính sách nhất định để các HĐTV hoạt động.

GS Nguyễn Lân Dũng, Phó Chủ nhiệm HĐTV Khoa học, giáo dục và Môi trường cho rằng, có nhiều vấn đề cần phản biện nhưng các HĐTV chưa thể hiện được tiếng nói. Ví dụ, việc đổi mới giáo dục phổ thông lần này sẽ dạy tích hợp các môn tự nhiên, tôi cho rằng sẽ thất bại. Hay đề xuất tăng lương cho giáo viên lên mức cao nhất trong khối hành chính sự nghiệp, nhưng liệu có tiền không hay chỉ đề ra cho vui?. Rồi đề án 12.000 tỷ đồng đào tạo 9.000 tiến sĩ, tốn nhiều tiền vậy nhưng liệu có chất lượng?... Tất cả những vấn đề này đều cần tổ chức phản biện sâu sắc nhưng chúng ta đều chưa làm được.

Góp tiếng nói từ cơ sở, bà Nguyễn Thị Thủy, Phó Chủ tịch Thường trực Ủy ban MTTQ tỉnh Phú Thọ cho biết, trong giai đoạn hiện nay, vao trò của MTTQ trong việc tham gia xây dựng Đảng, chính quyền, giám sát, phản biện xã hội càng được đề cao thì việc nâng cao chất lượng, hiệu quả trong hoạt động của các tổ chức tư vấn là việc làm quan trọng, góp phần đổi mới nội dung, phương thức hoạt động của MTTQ Việt Nam. Để phát huy vai trò của các tổ chức tư vấn này, bà Thủy đề nghị MTTQ cần đẩy mạnh công tác kiện toàn tổ chức, nâng cao chất lượng hoạt động của các HĐTV. Ngoài ra, MTTQ các cấp cũng phải thường xuyên tổ chức tập huấn, bồi dưỡng nghiệp vụ, kiến thức, kỹ năng hoạt động cho các thành viên HĐTV, Ban tư vấn, Tổ tư vấn.

Tiếp thu ý kiến phát biểu của các đại biểu, Phó Chủ tịch Bùi Thị Thanh cho rằng, qua tổ chức thảo luận, nhiều ý kiến của các đại biểu rất hay và xác thực. Những ý kiến của đại biểu sẽ được Ban tổ chức tiếp thu, tổng hợp, nhất là những ý kiến đề xuất, kiến nghị.