Gửi bình luận
Thứ Bảy, 7/6/2025
Gần đây chuyện gắn biển “Gia đình văn hóa” ở một số địa phương đã khiến nhiều người thắc mắc, lên tiếng và cho rằng việc gắn biển tràn lan như vậy là không thực chất, mang tính hình thức, phô trương, lãng phí... Nhưng tại Đình Vòng, phường Hạ Đình, quận Thanh Xuân, Hà Nội lại có lễ tôn vinh “Gia đình văn hóa” rất đặc biệt, được diễn ra theo đúng nghi lễ, phong tục từ cách đây hơn 500 năm.
Lễ tôn vinh này được tổ chức vào ngày mùng 1 tháng 2 âm lịch hàng năm. Ông Lê Phương Văn, trưởng Ban Quản lý Đình Vòng cho biết: Theo sử sách ghi lại, vào khoảng trước năm 1522, đình Vòng được xây dựng tại đất Kẻ Mọc, nằm sát kinh thành Thăng Long xưa với tên gọi là làng Mộc Hả Đình, nay thuộc phường Hạ Đình, quận Thanh Xuân.
Hiện nay đình thờ 11 tiến sỹ và 35 cử nhân, được Nhà nước công nhận là làng khoa bảng của đất Thăng Long – Hà Nội xưa kia. Đình Vòng không chỉ thờ Thành Hoàng làng mà có một điểm đặc biệt là cho phép các dòng họ thờ bài vị của cha mẹ, tổ tông.
Chính vì vậy người dân Kẻ Mọc rất coi trọng việc tôn vinh những gia đình có truyền thống học hành, kính trên nhường dưới, kinh tế khá giả, cuộc sống hạnh phúc.
Theo ông Đinh Văn Hiển, Chủ tịch MTTQ phường Hạ Đình, những gia đình được công nhận danh hiệu “gia đình văn hóa” 3 năm liên tục được UBND xã, phường, thị trấn trao giấy chứng nhận 3 năm đạt danh hiệu “gia đình văn hóa”. Với quy định này có thể thấy việc công nhận “gia đình văn hóa” là một hình thức tôn vinh trang trọng, tiết kiệm nhất, hoạt động này được tổ chức thường niên vào ngày mùng 10 âm lịch.
Tuy nhiên, tại Đình Vòng việc tôn vinh gia đình tiêu biểu là một điều đặc biệt vì xét tiêu chuẩn giữa tôn vinh “gia đình văn hóa” ngày nay với tôn vinh “gia đình tiêu biểu” xưa kia thì về mặt nào đó việc tôn vinh “gia đình tiêu biểu” có tính khắt khe hơn như cả làng trong 3 năm cũng chỉ bầu chọn ra 3 đến 5 gia đình tiêu biểu.
Tiêu chuẩn cần có của một “gia đình tiêu biểu” đó là gia đình đó phải có truyền thống học hành, kính trên nhường dưới, kinh tế khá giả, cuộc sống hạnh phúc và nhận được sự bầu chọn của đông đảo người dân trong làng.
Như vậy, chỉ những gia đình xứng đáng nhất mới được bầu chọn làm “gia đình tiêu biểu”. Đây chính là cơ sở để đình Vòng tổ chức một lễ hội nếu nói theo đúng ngôn ngữ hiện đại là tôn vinh “gia đình văn hóa” mà không ở đâu có. Hình thức này không dừng lại ở tôn vinh mà còn có ý nghĩa nhắc nhở những gia đình khác phải học hỏi, phấn đấu để có thể nhận được vinh dự này vào các năm tiếp theo.
Ông Văn cho biết thêm, những gia đình nhận được vinh dự đó cũng không chỉ đơn giản nhận ơn của Thành Hoàng làng là xong. Trước tiên họ phải làm lễ cảm tạ tại đình làng, đồng thời phải “tán” lộc cho người dân cùng làng bằng cách đem lộc đó tới đình, thắp hương và chia cho tất cả mọi người.
Một gia đình được công nhận “gia đình văn hóa” không chỉ cần có một thời gian dài phấn đấu, giữ gìn sự yên ấm trong gia đình mà còn phải tiếp tục sống có trách nhiệm, xứng đáng với những gì được Thành Hoàng làng trao cho trong ít nhất là 3 năm tiếp theo. Đó là luật bất thành văn nhưng cơ bản đã giúp cho Hạ Đình luôn sống trong yên bình và hạnh phúc.
“Những gia đình tiêu biểu phải có đầy đủ các tiêu chí như gia đình hòa thuận vui vẻ, có đông đủ cả 3 thế hệ và phải được KDC công nhận là “gia đình tiêu biểu” trước đó”, ông Văn nhấn mạnh.
Từ lễ hội Đình Vòng cho thấy việc công nhận “gia đình văn hóa” ngày nay là vô cùng cần thiết, nhưng điều quan trọng nhất là sự tôn vinh phải đúng người, đúng đối tượng, được cả cộng đồng thừa nhận và bản thân những gia đình được công nhận “gia đình văn hóa” cũng phải có ý thức giữ gìn danh hiệu đó.