Tôn vinh những người gieo chữ cho đồng bào dân tộc thiểu số

Phát biểu khai mạc, ông Nguyễn Xuân Thủy – Phó Cục trưởng Cục Giáo dục nghề nghiệp - Giáo dục thường xuyên, Bộ GDĐT cho biết, dù tỉ lệ biết chữ của nhóm tuổi 15-35 đã đạt 99,39% và nhóm tuổi 15-60 đạt 99,10%, nhưng tình trạng mù chữ và tái mù vẫn diễn ra ở nhiều cộng đồng dân tộc thiểu số nơi điều kiện kinh tế - xã hội còn nhiều khó khăn.

Theo ông Thủy, xóa mù chữ là nền tảng của nâng cao dân trí, và là điều kiện đầu tiên để mỗi người dân tiếp cận cơ hội phát triển trong kỷ nguyên số.

Tại hội thảo, các thầy cô giáo – những người trực tiếp dạy xóa mù chữ đã cùng chia sẻ những câu chuyện về công tác xóa mù chữ cho đồng bào dân tộc thiểu số. Trong đó có bộ đội biên phòng – những người vừa giữ gìn biên cương, vừa gieo chữ cho bà con vùng sâu.

Chia sẻ tại buổi lễ, Đại tá Cà Văn Lập - Phó Chủ nhiệm Chính trị Bộ đội Biên phòng cho biết, để xóa bỏ tình trạng mù chữ, trẻ em trong độ tuổi đến trường bỏ học, các đơn vị Bộ đội Biên phòng đã tích cực, chủ động phối hợp với địa phương, nhà trường đến từng hộ vận động gia đình để con em họ được đến trường, cử cán bộ phụ trách, cùng với các thầy cô giáo thay phiên đứng lớp.

Qua nhiều năm thực hiện công tác xóa mù chữ, có trên 70.000 người được xóa mù chữ, hơn 80.000 em được phổ cập giáo dục tiểu học, gần 50.000 học sinh bỏ học được vận động trở lại trường, đặc biệt đã xóa được trên 40 thôn, bản “trắng” về giáo dục, trong đó có phần đóng góp của cán bộ chiến sĩ Bộ đội Biên phòng và các thầy, cô giáo đang làm nhiệm vụ trên các tuyến biên giới, biển đảo.

Thiếu tá Lò Văn Thoại (Đồn Biên phòng Nậm Lạnh, Sơn La) trăn trở cho biết, nhiều lớp học được mở ngay trong đồn biên phòng, kết hợp dạy chữ với tuyên truyền pháp luật, phòng chống tảo hôn, buôn bán người và hướng dẫn kỹ thuật sản xuất. Muốn bà con đến lớp, có khi bộ đội biên phòng phải giúp họ gặt lúa xong rồi mới bắt đầu buổi học.

Là người trực tiếp tham gia công tác xóa mù chữ tại địa phương, cô Liễu Thị Phương - Hiệu trưởng Trường Tiểu học Ba Sơn, Lạng Sơn chia sẻ, người dân tại các thôn bản thường có tâm lý e ngại, xấu hổ khi nói đến học xóa mù chữ. Do đó, nhà trường phải phối hợp với già làng, trưởng bản, người có uy tín trong thôn, bí thư chi bộ các thôn, vận động học viên.C

Năm 2025, trường mở lớp học xóa mù chữ với quy mô 40 học sinh. Chỉ sau 2 tuần khai giảng, số học viên đã tăng lên 88 người, và được chia thành 3 lớp. Nhà trường đã huy động lực lượng Bộ đội, đoàn thanh niên, phụ nữ,... cùng giảng dạy xóa mù chữ.

Cô Phương cho biết, người dân được hưởng các chính sách của Chương trình Mục tiêu Quốc gia về xóa mù chữ. Nhưng với giáo viên, cô Phương bày tỏ, các thầy cô còn gặp nhiều khó khăn. Giáo viên dạy 2 buổi/ngày, tối lại dạy xóa mù chữ, việc soạn giảng phải song song như dạy chương trình tiểu học.

Trong khi trường xa trung tâm, có những cô giáo phải đi về hơn 100km vì còn gia đình, con nhỏ, không thể ở lại trường. Cô Phương bày tỏ mong muốn có chính sách đãi ngộ, ưu đãi cho giáo viên trực tiếp dạy xóa mù chữ.