Tổng thống Mỹ kích hoạt vũ khí hạt nhân như thế nào?

Chiếc vali hạt nhân luôn xuất hiện cùng Tổng thống Mỹ trong mọi chuyến công du. (Nguồn: BusinessInsider).

“Liệu chúng ta có muốn ngón tay ông ta đặt gần chiếc nút đó không?” - Cựu Ngoại trưỡng Mỹ, Hillary Clinton từng hỏi đám đông người ủng hộ tại San Diego.

Đối thủ của bà, ứng viên địa diện đảng Cộng hòa ra tranh cử Tổng thống Donald Trump, đã cực lực bác bỏ điều này và nói rằng ông sẽ chỉ sử dụng vũ khí hạt nhân trong trường hợp không còn lựa chọn nào khác.

Tuy nhiên, thực tế là không hề có bất kỳ chiếc nút bấm nào khai hỏa vũ khí hạt nhân của nước Mỹ cả. Thay vào đó, Tổng thống Mỹ luôn có một chiếc thẻ, thường được gọi là “bánh quy”, có chứa mã phóng vũ khí hạt nhân trên đó. Ông cũng sở hữu một chiếc vali, có biệt danh “bóng đá” luôn được một cố vấn quân sự xách theo, bên trong có chứa đủ trang thiết bị cùng thông tin cần thiết để triển khai một vụ tấn công hạt nhân.

“Bạn cần phải luôn sẵn sàng trong mọi khoảnh khắc” - Pete Metzger, từng là 1 trong số 5 người luân phiên xách theo chiếc vali hạt nhân này trong suốt 3 năm liền thời Tổng thống Ronald Reagan, nói - “Nó cần phải được làm nhanh chóng, bởi tên lửa bay rất nhanh”.

Ông Metzger cho hay, chỉ cần 5-6 phút là một đầu đạn hạt nhân có thể đáp xuống Washington DC hay New York.

Bởi vậy mà người cố vấn xách chiếc vali này luôn phải ở sát bên cạnh Tổng thống mọi lúc - dù là ở Nhà Trắng, trong đoàn xe di chuyển, trên chiếc chuyên cơ Không lực Một hay các chuyến công du nước ngoài. Vị cố vấn này thậm chí đi cùng thang máy với Tổng thống, ở cùng phòng trong khách sạn, và cũng được bảo vệ bởi các đặc vụ không khác gì Tổng thống. Ngoài ra, Phó Tổng thống Mỹ cũng sở hữu một chiếc vali hạt nhân tương tự, phòng trường hợp Tổng thống không thể xoay xở được.

Theo cựu Giám đốc Văn phòng Quân sự Nhà Trắng ông Bull Gulley, túi xách Khẩn cấp của Tổng thống, tên chính thức của chiếc vali này, có chứa 4 thứ bên trong.

Đầu tiên là một cuốn sổ đen có danh sách các lựa chọn tấn công, thứ hai là một danh sách các hầm trú ẩn an toàn nơi mà Tổng thống có thể đến ẩn náu, thứ ba là hướng dẫn sử dụng Hệ thống Phát thanh Khẩn cấp và cuối cùng là một tấm thẻ có chứa mật mã để Tổng thống có thể xác nhận danh tính của mình.

“Nó chứa trang thiết bị và các giấy tờ giúp đưa ra quyết định nhanh chóng mà Tổng thống sẽ cần” và đưa ra chỉ thị cho Trung tâm Chỉ huy Quân sự Quốc gia để triển khai một cuộc tấn công, theo ông Metzger.

Trước khi được lựa chọn trở thành 1 trong 5 cố vấn quân sự bảo quản chiếc vali hạt nhân, ông Metzger nói rằng ông đã phải trải qua một quá trình kiểm tra lý lịch hết sức khắt khe bởi hàng loạt các cơ quan như Bộ Quốc phòng, Sở Đặc vụ và Cục Điều tra Liên bang (FBI) - trong đó gồm cả các bước đánh giá tâm lý và tâm thần.

Giới phê bình từ lâu đã nêu vấn đề rằng trong khi cố vấn xách chiếc vali này trải qua quá trình kiểm tra khắc nghiệt, thì Tổng thống lại không. Và trong khi các quan chức quân sự thực hiện kích hoạt vũ khí hạt nhân luôn được đòi hỏi phải làm việc theo cặp, thì Tổng thống lại không phải làm như vậy.

“Tổng thống có quyền lực tối cao để quyết định xem liệu có nên sử dụng vũ khí hạt nhân của nước Mỹ hay không” - Ông Kingston Reif, thuộc Hiệp hội Kiểm soát Vũ trang, cho hay. Và quyết định sử dụng vũ khí hạt nhân của Tổng thống chỉ có thể bị ngăn chặn trong trường hợp có ai đó trong khâu kích hoạt cố tình nổi loạn.

Theo ông Reif, cũng bởi vậy mà trọng trách của Tổng thống Mỹ là cực kỳ quan trọng. Việc phải tiếp quản một số lượng khổng lồ vũ khí hạt nhân của toàn nước Mỹ trong thời điểm hiện nay đã cho một vị Tổng thống thứ quyền lực lớn chưa từng có. Nước Mỹ hiện đã triển khai xấp xỉ 900 đầu đạn hạt nhân, có sức mạnh cực đại lớn gấp 20 lần trái bom nguyên tử từng thả xuống Hiroshima và Nagasaki (Nhật Bản). Và 900 đầu đạn này luôn sẵn sàng được đem ra sử dụng vào bất kỳ lúc nào.

Tuy nhiên, theo kinh nghiệm của mình, ông Metzger cho rằng Tổng thống cũng như các cố vấn quân sự xách vali hạt nhân luôn tiếp nhận trách nhiệm này một cách cực kỳ nghiêm túc.

“Kết quả của một quyết định mà Tổng thống đưa ra là cực kỳ ghế gớm - nó có thể làm thay đổi bề mặt trái đất, thay đổi toàn nhân loại” - ông Metzger nói - “Tôi đoán khi bạn nhận trách nhiệm đó, bạn sẽ cố không nghĩ về tầm quan trọng đó, nhưng vẫn phải luôn sẵn sàng trong trường hợp cần thiết”.