Tổng thống Mỹ Donald Trump đã gửi một bức thư tay trong đó chúc Trung Quốc một “năm con gà thịnh vượng”, 11 ngày sau khi nước này tổ chức Tết âm lịch. Ông Trump đến nay chưa từng có cuộc nói chuyện với Chủ tịch Tập Cận Bình, trong khi đã nói chuyện trực tiếp hoặc gặp gỡ ít nhất 18 nhà lãnh đạo khác trên thế giới.
Giới quan sát kỳ vọng lãnh đạo Mỹ-Trung sẽ sớm có cuộc điện đàm. (Nguồn: AFP).
Trong bức thư gửi đi hôm 8/2 vừa qua, tân Tổng thống Mỹ đã hứa hẹn phát triển một “mối quan hệ mang tính xây dựng” giữa hai siêu cường. Nhà Trắng hôm 9/2 cũng đưa ra một tuyên bố nói rằng ông Trump gửi đi một bức thư tới Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình, cảm ơn lãnh đạo nước này vì điện mừng mà ông đã gửi sau lễ nhậm chức của ông Trump.
Bức thư của Tổng thống Trump cũng chúc toàn thể người dân Trung Quốc có “lễ hội đèn lồng vui vẻ và một năm con gà thịnh vượng”, thêm rằng ông “mong chờ được làm việc với Chủ tịch Tập để phát triển mối quan hệ mang tính xây dựng có lợi cho cả Trung Quốc và Mỹ”, theo tuyên bố của Nhà Trắng.
Những câu chúc trong bức thư này dường như đã phần nào xoa dịu sự căng thẳng gây ra do các phát ngôn mà ông Trump từng đưa ra trong lúc thực hiện chiến dịch tranh cử và cả trên Twitter, trong đó mô tả Trung Quốc như một “địch thủ” của nước Mỹ và cáo buộc Bắc Kinh không công bằng trong thương mại.
Trong khoảng thời gian gần đây, chính quyền mới của nước Mỹ dường như đã bớt đưa ra hướng tiếp cận đối đầu đối với Trung Quốc, và một số chuyên gian nhận định rằng sẽ sớm có một cuộc điện đàm giữa hai nhà lãnh đạo Mỹ-Trung, đặc biệt là mới đây cố vấn An ninh Quốc gia Michael Flynn đã có cuộc điện đàm với Ủy viên Quốc vụ viện Trung Quốc Dương Khiết Trì.
Bộ Ngoại giao Trung Quốc đã hoan nghênh bức thư của ông Trump, tuy không đề cập tới khả năng có cuộc điện đàm giữa lãnh đạo hai bên.
“Các cuộc tiếp xúc cấp cao giữa Trung Quốc và Mỹ đóng vai trò không thể thay thế trong việc phát triển quan hệ song phương” - Người phát ngôn Bộ Ngoại giao Trung Quốc Lục Khảng nói trong một cuộc họp báo - “Kể từ sau lễ nhậm chức của Tổng thống Trump, hai bên đã duy trì các cuộc tiếp xúc đôi bên”.
Và dù rằng lời chúc tết của ông Trump có đến muộn đi chăng nữa, thì gia đình ông cũng đã không bỏ lỡ dịp lễ quan trọng này. Con gái ông, Ivanka Trump, đã tham dự lễ mừng năm mới cùng con gái cô Arabella tại Đại sứ quán Trung Quốc ở Washington hôm 1/2, trong khi chồng cô, Jared Kushner cũng có cuộc gặp với Đại sứ Trung Quốc, theo Bloomberg.
Trong khi đó, Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ Jim Mattis cũng đưa ra tín hiệu xoa dịu hồi tuần trước khi có phát biểu tại Tokyo về sự cần thiết phải đưa ra các biện pháp ngoại giao thay vì quân sự đối với tranh chấp trên Biển Đông. Bộ Ngoại giao Trung Quốc đã lập tức hoan nghênh tuyên bố này.
Tuy nhiên, việc ông Trump đặt tâm điểm của mình vào vấn đề thặng dư thương mại của Trung Quốc đối với Mỹ cùng quan điểm cạnh tranh thương mại, có khả năng mối quan hệ giữa hai bên sẽ chờ đón một khoảng thời gian đầy thách thức phía trước.
Tổng thống Trump và Chủ tịch Tập Cận Bình đã có ít nhất một cuộc điện đàm, chỉ vài ngày sau khi ông Trump tuyên bố đắc cử. Vào thời điểm đó, ông Trump đã nói ông tin rằng hai nhà lãnh đạo “sẽ có một trong những mối quan hệ chặt chẽ nhất”.
Thế nhưng, ông Trump cũng gây nên một cú sốc lớn khi nhận cuộc điện đàm của lãnh đạo Đài Loan, điều đã đi ngược lại với cam kết tôn trọng chính sách “Một Trung Quốc” mà Mỹ từng giữ vững suốt nhiều thập kỷ qua. Và việc ông Trump chưa từng nói chuyện với ông Tập kể từ sau khi nhậm chức cũng khiến nhiều người không khỏi bất ngờ.
Bức thư chúc tết mà ông Trump gửi tới Trung Quốc được giới phân tích xem như một nỗ lực nhằm giảm bớt những quan ngại từ phía chính quyền Bắc Kinh, trong bối cảnh nhiều người cho rằng quan hệ Mỹ-Trung đang gặp nhiều vấn đề. Và để giải quyết các vấn đề này, một cuộc điện đàm giữa hai nhà lãnh đạo là không thể thiếu, dù hai bên sẽ mất thời gian để chuẩn bị kỹ lưỡng.
Bình luận về bức thư chúc tết của ông Trump, tờ Global Times của Trung Quốc đã gọi đây là một “cử chỉ đầy thiện chí”, dù cho sự thiếu liên lạc trực tiếp giữa hai nhà lãnh đạo đang được dư luận hết sức chú ý. Và bức thư chúc tết này đã làm “thỏa mãn sự kỳ vọng của mọi người”, tờ Global Times viết trong một bài xã luận.
Trong một bài phân tích khác, tờ báo này dẫn lời chuyên gia phân tích nói rằng bức thư này là một tín hiệu tốt đẹp, nhưng Trung Quốc vẫn cần phải đánh giá kỹ lưỡng các hành động mà ông Trump đưa ra.