Chỉ trong vòng vài giờ hình thành các chính sách lớn của nước Mỹ, Tổng thống Donald Trump đã bất ngờ từ bỏ các quan điểm trước kia từng được coi là nền móng của chiến dịch tranh cử của ông để đưa ra một loạt quan điểm mới liên quan tới NATO, Trung Quốc, Nga và Syria.
Tổng thống Mỹ Donald Trump bắt tay với Tổng Thư ký NATO Jens Stolenberg trong cuộc gặp tại Nhà Trắng hôm 13-4 (Nguồn: Reuters).
Trong buổi họp báo với Tổng Thư ký NATO Jens Stolenberg hôm 13/4, ông Trump đã tuyên bố rằng “NATO không còn lỗi thời nữa”. Ông cũng rút lời cáo buộc trước đây từng đưa ra, trong đó cho rằng Trung Quốc thao túng tiền tệ. Cùng lúc, ông khen ngợi Chủ tịch Cục Dự trữ liên bang (Fed) Janet Yellen, người mà ông từng thề sẽ thay thế do các cáo buộc giữ tỷ lệ lãi suất ở mức thấp để hỗ trợ chính trị cho ông Barack Obama.
Hiện chưa rõ lý do vì sao mà ông Trump lại thay đổi 180 độ trong các chính sách của mình như vậy, chỉ biết các đời Tổng thống trước kia cũng thường xuyên nói rằng tầm nhìn thế giới của họ thay đổi rất nhiều khi vào Phòng Bầu dục so với lúc thực hiện chiến dịch tranh cử.
Nhưng sự thay đổi đột biến của ông Trump không chỉ dừng tại đó.
Chỉ vài ngày sau khi chính quyền của ông dường như đã chấp nhận việc để cho Tổng thống Syria Bashar al-Assad tại vị, ông Trump đã quay ngoắt thái độ khi tuyên bố rằng việc loại bỏ ông Assad giờ lại là một ưu tiên của nước Mỹ sau cáo buộc tấn công hóa học gần Idlib.
Sự thay đổi quan điểm này đã làm ảnh hưởng nghiêm trọng tới viễn cảnh cải thiện mối quan hệ với Moscow, điều mà Tổng thống Trump từng khẳng định rằng ông sẽ theo đuổi khi còn là một ứng viên.
“Ngay bây giờ đây, chúng ta đang không hòa thuận với Nga chút nào cả. Chúng ta có thể đang ở mức thấp nhất xét về mối quan hệ với Nga” – Tổng thống Trump nói tại cuộc họp báo tổ chức ở Nhà Trắng, trái ngược hoàn toàn với các tuyên bố trước đó của ông.
Ngược lại, Tổng thống Trump ngợi khen hết lời đối với Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình – người mà ông có cuộc gặp gỡ đầu tiên tại Florida hồi tuần trước – nói rằng ông tin rằng Chủ tịch Trung Quốc rất chân thành trong việc giúp đỡ Mỹ tháo gỡ mối đe dọa hạt nhân từ Triều Tiên.
Trong khi trước đó, hồi còn đang vận động tranh cử, ông Trump đã liên tiếp tung ra cáo buộc rằng Trung Quốc cướp đi nhiều cơ hội việc làm của người dân Mỹ và rằng Bắc Kinh đang thao túng tiền tệ để thu về lợi ích thương mại.
Tất cả sự thay đổi này diễn ra như thể chiến dịch tranh cử trước kia của Tổng thống Trump chưa từng tồn tại, khi ông lần lượt chấp nhận các quan điểm chính trị và an ninh quốc gia chính thống mà bản thân ông từng kịch liệt phản đối.
“Tình thế đã thay đổi” – Người phát ngôn Nhà Trắng Sean Spicer phát biểu trước báo giới khi được hỏi về những thay đổi bước ngoặt của Tổng thống Trump.
Về vấn đề Trung Quốc, ông Spicer nói rằng báo cáo của chính quyền vẫn chưa hoàn thiện để có thể liệt Trung Quốc vào quốc gia thao túng tiền tệ. Nhưng ông nói rằng Trung Quốc đã có nhiều bước cải thiện đáng kể về chính sách tiền tệ trong những tháng gần đây. Bởi vậy chính quyền Mỹ cần phải đánh giá lại về việc này.
Về vấn đề NATO, ông Spicer chỉ ra rằng các nước thành viên NATO đã và đang thể hiện tốt hơn xét về các cam kết đóng góp tài chính của họ cho khối liên minh. Điều này đã làm thay đổi quan điểm của Tổng thống Trump về NATO - ông Spicer nói.
Có khả năng việc ông Trump thay đổi quan điểm đột xuất không phải sự trùng hợp, khi chỉ vài ngày trước đây trong một bài phỏng vấn với tờ New York Times, ông đã công khai chỉ trích Cố vấn chính trị Stephen Bannon.
Được biết ông Bannon, người từng là một cố vấn thân cận với Tổng thống Trump, đã bị loại bỏ khỏi Hội đồng An ninh Quốc gia hồi tuần trước trong một động thái có thể được xem như một chiến thắng đối với giới chức đại diện cho quan điểm chính sách truyền thống ở Washington.
Việc ông Bannon bị loại bỏ cũng được xem là tín hiệu cho thấy tầm ảnh hưởng trong chính quyền Mỹ đang dần ngả sang phía ông Jared Kushner, con rể của ông Trump, Ivanka, con gái ông và Trưởng cố vấn kinh tế Gary Cohn.
Tuy nhiên, chỉ một ngày thay đổi hàng loạt các chính sách không có nghĩa rằng cá tính chính trị có một không hai của Tổng thống Trump đã thay đổi. Sau cùng thì Tổng thống Trump đã bỏ ra phần lớn trong số 100 ngày đầu tiên tại Nhà Trắng để gây ra hàng loạt các tranh cãi, đấu đá nội bộ và các cuộc chiến pháp lý.
Hiện cũng chưa có dấu hiệu nào cho thấy rằng ông Trump sẽ rút lui khỏi các quan điểm gây tranh cãi của mình – trong đó bao gồm tăng gấp đôi lực lượng kiểm soát biên giới và cấm cửa đối với những người nhập cư không giấy phép. Dù vậy thì chỉ riêng sự thay đổi quan điểm chớp nhoáng của ông về Nga, NATO, Yellen và Bannon cũng đã đủ để khiến người ta phải sốc.