Việc lập Đề án TP Thủ Đức trên cơ sở sáp nhập 3 quận phía Đông của TP HCM (2, 9, Thủ Đức) đang trong giai đoạn lấy ý kiến người dân và góp ý của các cơ quan trung ương, địa phương.
Theo ông Huỳnh Thanh Nhân, Giám đốc Sở Nội vụ TP HCM, hiện thành phố đề nghị không tổ chức HĐND quận, phường tại 19 quận và 259 phường trên địa bàn. Trong trường hợp thành lập TP Thủ Đức trực thuộc TP HCM thì TP chỉ còn thực hiện không tổ chức HĐND quận, phường tại 16 quận và 259 phường.
TP HCM cũng đang đề xuất với Trung ương sắp xếp nguyên trạng diện tích tự nhiên và dân số của 3 quận phía Đông thành đơn vị hành chính mới, với tên gọi TP Thủ Đức. Dự kiến, diện tích tự nhiên của đơn vị hành chính mới sau khi sắp xếp sẽ khoảng 211,56 km2 (đạt 141,05% so với tiêu chuẩn) và dân số là trên 1 triệu người (đạt 675,86% so với tiêu chuẩn).
Theo ý kiến của lãnh đạo Bộ Nội vụ, xét về mô hình chính quyền địa phương hiện nay thì TP Thủ Đức ngang cấp huyện nhưng xét về quy mô và mức độ đô thị chắc chắn cao hơn các quận và thị xã trên cả nước. Do đó, nếu TP HCM giữ quan điểm tổ chức HĐND ở đơn vị hành chính này thì sẽ có độ “vênh” với Đề án không tổ chức HĐND cấp quận, phường hiện nay.
Một số ý kiến cũng cho rằng, TP HCM cần xây dựng trước một bộ máy đủ đáp ứng cho TP Thủ Đức. Theo PGS.TS Nguyễn Lê Ninh, Ủy viên Ủy ban MTTQ Việt Nam TP HCM, muốn TP Thủ Đức trở thành một “cực” tăng trưởng mới thì TP HCM cần chuẩn bị cho nó một bộ máy quản lý hành chính đảm bảo thống nhất, đồng bộ. Trong đó, cần thiết có một cấp chính quyền đô thị đảm bảo phù hợp, có sự chủ động cao và có đầy đủ năng lực để điều phối, phát huy tối đa các nguồn lực nổi trội của khu vực 3 quận phía Đông hiện nay.
Nhiều ý kiến cũng góp ý chính quyền TP Thủ Đức mới phải tránh đi lại “vết xe đổ” về tình trạng đầu tư dàn trải, kém chất lượng, giảm hiệu quả của ngân sách cho đầu tư. Thay vào đó, đô thị mới phải tạo ra nhiều cơ hội hơn nữa để thúc đẩy quá trình phát triển kinh tế của địa phương; đẩy nhanh tốc độ tăng trưởng và chuyển dịch cơ cấu kinh tế và cơ cấu lao động hợp lý. Cuối cùng là phải thu hút được mạnh mẽ các dòng tiền đầu tư trong và ngoài nước.
Hiện nay UBND 3 quận 2, 9 và Thủ Đức đã ban hành kế hoạch lấy ý kiến cử tri ở 3 quận này về đề án, phương án sắp xếp các đơn vị hành chính cấp huyện và cấp xã trên địa bàn TP HCM giai đoạn 2019-2021. Người dân đăng ký thường trú tại 3 quận 2, 9 và Thủ Đức từ đủ 18 tuổi trở lên, không bị pháp luật hạn chế quyền bầu cử sẽ được nêu ý kiến đồng ý hay không đồng ý về 2 nội dung. Một là việc sắp xếp quận 2, quận 9 và quận Thủ Đức thành đơn vị hành chính cấp huyện mới. Hai là tên đơn vị hành chính cấp huyện mới lấy tên là thành phố Thủ Đức. Người dân cũng có quyền có ý kiến khác.
Phiếu lấy ý kiến cử tri được thiết kế theo hộ gia đình. Các thành viên trong hộ gia đình sẽ được ghi tên chung trong một phiếu, có chỗ dành riêng cho ý kiến của từng người. Dự kiến, ngày lấy ý kiến cử tri là 3/10.