Trong khi Cục Thú y Việt Nam và Tổng cục Phát triển chăn nuôi Thái Lan mới “chốt thủ tục” nhằm sớm cho phép nhập khẩu lợn sống từ Thái Lan về Việt Nam giết mổ, thì tại các chợ dân sinh thịt lợn nhập lậu từ Thái Lan, Lào, Campuchia đã xuất hiện tràn lan. Việc thiếu kiểm soát của cơ quan chức năng đã phần nào trả lời câu hỏi vì sao thời gian qua Chính phủ càng chỉ đạo giá thịt lợn càng leo thang.
Giá thịt lợn đến tay người tiêu dùng vẫn đắt đỏ.
Đến thời điểm này việc nhập khẩu lợn sống vào Việt Nam mới chỉ ở... trên giấy, chưa có hiệu lực. Tuy nhiên, lợn sống đang được nhập khẩu ồ ạt từ Lào, Campuchia, Thái Lan vào Việt Nam qua con đường tiểu ngạch - buôn lậu.
Lợn được nhập lậu từ Lào qua cửa khẩu Lao Bảo đang diễn biến phức tạp khiến UBND tỉnh Quảng Trị phải ra công văn yêu cầu kiểm tra, giám sát, xử lý nghiêm tình trạng nhập lợn lậu qua các cửa khẩu biên giới.
Thời điểm này, lợn nhập khẩu là từ Thái Lan về qua Lào, được tập kết tại các hộ gia đình, các trang trại sát khu vực biên giới khoảng 4-5km, sau đó tìm cách vào thị trường nội địa Việt Nam.
Tại Thái Lan, giá lợn khoảng 52.000-55.000 đồng/kg, về tới Campuchia là 73.000 đồng/kg. Như vậy, mỗi con lợn khoảng 100kg chở từ biên giới Campuchia, Lào vào Việt Nam, thương lái lãi khoảng 2 triệu đồng.
Lợn sống nhập lậu là mối nguy đe dọa đến đàn gia súc chăn nuôi trong nước, bởi đây chính là nguồn lây nhiễm bệnh tật trên gia súc khi lợn sống nhập lậu không được cách ly, kiểm tra dịch bệnh động vật theo quy định. Nhưng do lợi nhuận quá cao nên hàng ngày, hàng giờ, lợn sống vẫn đang được nhập lậu từ bên kia biên giới vào Việt Nam, tỏa ra các địa bàn và dưới bàn tay các lò mổ, lợn nhập lậu đã thành lợn nuôi ở Việt Nam.
Còn theo chủ một quầy bán thịt lợn tại chợ Kim Liên, quận Đống Đa, Hà Nội, một tuần qua nguồn cung thịt lợn dồi dào hơn do thịt được chuyển từ Lào, Campuchia và Thái Lan về các chợ. Giá mỗi kg thịt lợn nhập rẻ hơn lợn chăn nuôi trong nước từ 10-20.000 đồng/kg. Lợn nhập có màu thịt thẫm hơn, ăn khô do vận chuyển xa nên thịt bị mất nước. Nhìn chung chất lượng không ngon bằng thịt chăn nuôi trong nước.
Có thông tin động thái nhập khẩu thịt lợn sống đã khiến giá lợn hơi trong nước giảm theo. Nhưng thực chất lại là thịt lợn sống đổ về ồ ạt qua đường nhập lậu khiến giá lợn hơi giảm. Ngày 11/6 giá lợn hơi sụt giảm ở nhiều địa phương, tại miền Bắc, giá lợn hơi bình quân đạt 90.000 - 93.000 đồng/kg; giá lợn hơi ở miền Trung -Tây Nguyên có nơi giảm về 88.000 - 89.000 đồng/kg nhưng người tiêu dùng vẫn phải mua thịt lợn với giá cao.
Được biết, từ ngày 27/5, Bộ NNPTNT đồng ý về chủ trương với Cục Thú y về phương án nhập khẩu lợn sống từ các nước vào Việt Nam. Câu hỏi đặt ra là tại sao thủ tục nhập khẩu lợn lại quá chậm, trong khi nguồn cung vô cùng cấp thiết này đã khiến tình trạng buôn lậu lợn sống đang diễn ra rất sôi động tại các cửa khẩu?
Về vấn đề này, Thứ trưởng Bộ NNPTNT Phùng Đức Tiến thông tin: Đến thời điểm này, công việc rà soát, chuẩn bị cho việc nhập khẩu lợn sống về Việt Nam giết mổ nhằm tăng nguồn cung thịt lợn phục vụ nhu cầu tiêu dùng trong nước về cơ bản đã hoàn thành.
Tuy nhiên, đây là vấn đề quan trọng, phải tuân thủ không chỉ quy định trong nước, mà còn phải theo các quy định quốc tế, nên mọi thủ tục phải được kiểm tra, cân nhắc kỹ.
Vẫn theo Thứ trưởng Phùng Đức Tiến, việc nhập khẩu heo sống phải đảm bảo lợi ích của cả 3 nhóm đối tượng: Người tiêu dùng, người chăn nuôi và người phân phối.
“Chắc chắn giá lợn trong thời gian tới sẽ giảm mạnh. Bộ NNPTNT phải đảm bảo các lợi ích hài hòa: Thứ nhất, phải đảm bảo an toàn dịch bệnh cho đàn lợn nuôi trong nước; thứ hai, không để giá quá cạnh tranh gây thiệt hại cho người chăn nuôi trong nước; thứ ba, đảm bảo để người tiêu dùng được ăn thịt lợn với giá hợp lý...” -Thứ trưởng Phùng Đức Tiến phân tích.
Hiện, riêng việc cách ly đàn heo nhập về 30 ngày sẽ được thực hiện như thế nào đã khiến không ít doanh nghiệp băn khoăn. Chủ trương nhập lợn thịt từ Thái Lan là đúng, nhưng không ít ý kiến cho rằng với những thủ tục hành chính rườm rà và sự “chưa vội” của các cơ quan quản lý đã tạo cơ hội cho các thương lái nhanh tay kiếm lời.
Bộ NN-PTNT đồng ý cho nhập khẩu lợn sống từ ngày 12/6
Bộ NN-PTNT vừa có văn bản đồng ý đề xuất của Cục Thú y về việc nhập khẩu lợn sống từ Thái Lan vào Việt Nam để nuôi/giết mổ làm thực phẩm kể từ ngày 12/6. Bộ NN-PTNT giao Cục Thú y ban hành văn bản hướng dẫn kỹ thuật cụ thể việc kiểm dịch nhập khẩu lợn sống vào Việt Nam để nuôi/giết mổ làm thực phẩm theo các quy định hiện hành, bảo đảm an toàn dịch bệnh cho đàn lợn.