Tranh chấp bản quyền cuốn sách ‘Trò chuyện với cõi vô hình’

Cụ thể, theo thông tin phản ánh, cuốn sách “Trò chuyện với cõi vô hình” do Thái Hà Books xuất bản vào tháng 2/2021 có có tựa đề và nội dung tương tự 90% cuốn “Sống giữa hai thế giới, trò chuyện với cõi vô hình” đã được First News - Trí Việt thực hiện và xuất bản vào 5/2017. Cụ thể, cuốn sách do First News xuất bản viết về câu chuyện của nhà ngoại cảm Hoàng Thị Thiêm (Hòa Bình), đã được cấp giấy phép xuất bản do NXB Hội Nhà văn, và họp báo ra mắt sách vào ngày 14/5/2017 tại TP Hồ Chí Minh.

Theo ông Nguyễn Văn Phước- Giám đốc First News - Trí Việt cho biết, bản quyền cuốn sách thuộc về 3 bên. Một là công ty First News - Trí Việt là đơn vị lên ý tưởng, hợp đồng nhà văn Nguyễn Thị Việt Hà chấp bút tự truyện thay Hoàng Thị Thiêm.

First News - Trí Việt tổ chức ý tưởng, biên tập, bổ sung tư liệu, đặt tên sách và hoàn thành cuốn sách; nhân vật được chấp bút là Nhà ngoại cảm Hoàng Thị Thiêm; người chấp bút là nhà văn Nguyễn Thị Việt Hà.

Quá trình thực hiện cuốn sách này vô cùng vất vả, gian nan từ khâu thực hiện, biên tập, xin giấy phép và phát hành. Một cuốn sách về đề tài tâm linh không thể vội vã được. Trong ròng rã suốt 4 năm, từ khi lên ý tưởng cho đến khi cuốn sách ra mắt và được đón nhận nồng nhiệt là công sức của cả một ê kíp.

Sau đó, ngày 8/5/2017 cuốn sách được tái bản theo giấy phép 441/QĐ - NXBHNV của NXB Hội Nhà văn. Tuy nhiên, bà Hoàng Thị Thiêm đề nghị loại bỏ người chấp bút Nguyễn Thị Việt Hà. Ông Nguyễn Văn Phước không đồng ý việc này và khẳng định với bà Thiêm “cuốn sách tái bản vẫn giữ nguyên tên Nguyễn Thị Việt Hà, bởi lẽ, đây thật sự là người chấp bút và đáng được hưởng lợi nhuận từ hợp đồng”. Ít lâu sau, bà Thiêm gửi văn bản cho First News, cho rằng nhà văn Nguyễn Thị Việt Hà không phải là người chấp bút, mà cuốn sách là do bà Thiêm tự viết. Nhà ngoại cảm này cũng đề nghị đơn phương hủy hợp đồng với First News - Trí Việt.

Trước sự việc trên, ông Nguyễn Văn Phước gửi công văn đến Cục Bản quyền, Cục Xuất bản, In và Phát hành và 20 công văn gửi các nhà xuất bản trên cả nước, thông báo về việc cuốn sách quyền sở hữu thuộc về ba bên.

Động thái này nhằm ngăn chặn sai lầm có thể xảy ra, ngăn hành vi sai trái của Hoàng Thị Thiêm, rằng sau khi loại bỏ công sức của nhà văn Nguyễn Thị Việt Hà, có thể bà Thiêm sẽ đi in sách ở nhà xuất bản khác để hưởng trọn lợi nhuận. Tuy nhiên, First News - Trí Việt không nhận được bất kỳ công văn hỏi đáp nào của cơ quan quản lý và các NXB đã kể ở trên.

“First News vẫn dứt khoát không chấp nhận yêu cầu vô lý của bà Thiêm là bỏ tên người chấp bút thực sự cho cuốn sách này là nhà văn Nguyễn Thị Việt Hà. Ngược lại, bà Thiêm cũng có văn bản gửi lên Cục xuất bản, In và Phát hành vì vậy First News - Trí Việt quyết định dừng tái bản cuốn sách”- ông Phước nói.

Bất ngờ, ngày 2/2/2021, trên các phương tiện thông tin đại chúng, xuất hiện một cuốn sách do Thái Hà Books phát hành, cuốn sách này có tựa đề và nội dung tương tự 90% cuốn sách đã được First News - Trí Việt xuất bản vào 5/2017.

Theo First News, sự việc này thật hy hữu khi chính nhân vật đã chiếm đoạt bản quyền của các đồng sở hữu. Việc Cục bản quyền cấp giấy chứng nhận bản quyền và nhà xuất bản không thẩm định trước khi cấp phép cũng là một sai sót không đáng có.

Đặc biệt, đơn vị khai thác là Thái Hà Books cũng đã sai nghiêm trọng khi phát hành một cuốn sách vi phạm bản quyền trắng trợn, đồng thời, để nhân vật trong cuốn sách vượt qua làn ranh tâm linh, tín ngưỡng, sa đà vào việc tuyên truyền mê tín, dị đoan. “Tôi cho rằng đó là hành động gian dối, phạm luật, thậm chí cần phải loại bỏ. Điều đó trái với quy luật vào đạo đức của người làm sách”- ông Phước nhấn mạnh.

Trước phản ứng của First News, đại diện Thái Hà Books cũng đã có thông cáo khẳng định không vi phạm pháp luật khi xuất bản cuốn sách. Theo Thái Hà Books, cuốn sách “Trò chuyện với cõi vô hình” lần đầu tiên được xuất bản theo “Hợp đồng cho phép xuất bản tác phẩm” ký ngày 5/7/2016 giữa First News - Trí Việt và tác giả Hoàng Thị Thiêm đã khẳng định tác giả Hoàng Thị Thiêm là chủ sở hữu tác phẩm. First News - Trí Việt là bên xuất bản. Bà Nguyễn Thị Việt Hà là biên tập ghi chép.

Theo quy định về Quyền Tác giả, người biên tập là người có trách nhiệm “gia công” về mặt chữ nghĩa, tổ chức thiết kế trang bìa, theo dõi chất lượng in ấn tác phẩm. Do đó, người làm công tác biên tập không được hưởng quyền tác giả.

Căn cứ thứ hai, sau nhiều lần chủ sở hữu tác phẩm đã gửi văn bản thanh lý hợp đồng tới First News - Trí Việt mà không nhận được phản hồi thì ngày 8/5/2019 tác giả Hoàng Thị Thiêm đã gửi “Thông báo đơn phương chấm dứt hợp tác” tới First News - Trí Việt. Nội dung bản thông báo cũng nêu rõ lí do đơn phương chấm dứt hợp tác là First News - Trí Việt đã vi phạm điều 4 khoản a của hợp đồng đã ký.

Căn cứ thứ ba, giấy chứng nhận đăng ký quyền tác giả được cấp bởi Cục Bản quyền tác giả ngày 10/4/2018 đã chứng nhận Bà Hoàng Thị Thiêm là tác giả, chủ sở hữu tác phẩm. Căn cứ thứ tư, trước và trong quá trình xuất bản, Thái Hà Books không nhận được bất cứ thông tin bằng văn bản nào về việc tranh chấp bản quyền của tác phẩm này.

Căn cứ thứ năm, đến thời điểm hiện tại, 8h30 ngày 26/2/2021, Thái Hà Books chưa nhận được bất cứ chứng từ hay căn cứ pháp luật nào chứng minh quyền sở hữu tác phẩm khác với những văn bản tài liệu mà chúng tôi đang có.

Ngoài ra, Thái Hà Book cũng cho biết thêm đến thời điểm hiện tại, 8h30 ngày 26/2/2021, đơn vị chưa nhận được bất cứ công văn hay thông báo chính thức nào từ phía First News - Trí Việt và bà Nguyễn Thị Việt Hà đề nghị dừng xuất bản cuốn sách.

Cũng theo Thái Hà Books, để có thời gian các bên làm rõ được vai trò, quyền tác giả của tác phẩm này, đơn vị đã quyết định tạm dừng xuất bản cuốn sách cho tới khi việc tranh chấp trên được giải quyết rõ ràng về pháp lý.

“Chúng tôi cũng yêu cầu ông Nguyễn Văn Phước, Giám đốc công ty First News - Trí Việt và bà Nguyễn Thị Việt Hà dừng việc đưa những thông tin không chính thống để hạ uy tín và bôi nhọ Thái Hà Books trên các trang mạng xã hội và báo chí. Chúng tôi sẽ lập vi bằng những bình luận và thông tin sai sự thật, những ngôn từ không có căn cứ nhằm bôi nhọ và làm xấu hình ảnh của Thái Hà Books tới toà án thành phố Hà Nội” thông báo nhấn mạnh.