Trung Quốc tăng cường an ninh biên giới với Triều Tiên?

Khu vực gần sông Áp Lục ở thành phố Đan Đông ngăn cách Trung Quốc và Triều Tiên. (Nguồn: CNN).

Đường biên giới chia cách Trung Quốc và Triều Tiên trải dài 1.415 km của tỉnh Liêu Ninh, Trung Quốc, một khu vực công nghiệp và khai khoáng có khí hậu hết sức lạnh giá cùng làn khói bụi dày đặc.

Trong những tháng bội thu, thành phố biên giới Đan Đông tiếp đón hàng trăm khách du lịch tới quan sát Triều Tiên - từ trên những con thuyền đi dọc con sông Áp Lục chia cách hai đất nước, hoặc bằng ống nhòm trên một khu vực của Vạn lý Trường thành để nhìn qua vùng biên giới.

Ngoài du khách là những chiếc xe tải chở hàng hóa Trung Quốc tới Triều Tiên, trong khi nhiều người mua sắm và thương nhân đi lại theo những hướng khác nhau.

Sự tiếp xúc xuyên biên giới vẫn được duy trì phần lớn thậm chí ngay cả khi mối quan hệ giữa Triều Tiên và Trung Quốc đã bất ổn do căng thẳng liên quan tới chương trình hạt nhân của Triều Tiên.

Nhưng một số báo cáo mới đây được đăng tải trên website chính thức của quân đội và chính phủ Trung Quốc, được tờ Wall Street Journal dẫn lại, cho thấy Bắc Kinh đang rục rịch tăng cường an ninh biên giới trong bối cảnh băng thẳng trên bán đảo Triều Tiên gia tăng.

An ninh ở mức cao

Dù đã duy trì mối quan hệ khá mật thiết với nhau, nhưng khu vực biên giới của Trung Quốc lại được xem là khu vực quân sự hóa mạnh mẽ nhất, và chính quyền Bắc Kinh từng tổ chức các cuộc tập trận bắn đạn thật, tấn công bằng máy bay trực thăng chiến đấu ở khu vực này trong những tháng gần đây.

Trong một báo cáo công bố hồi tháng trước trên website chính thức của Quân đội Giải phóng Nhân dân (PLA), một “một lữ đoàn bảo vệ biên giới mới được thành lập” đang tuần tra để thu thập thông tin, đánh giá tình hình và phác lại bản đồ chính xác hơn khu vực này.

Một báo cáo khác nói rằng “toàn bộ khu vực” mới đây đã được đặt dưới sự “kiểm soát bằng hình ảnh 24/24”, bao gồm hình ảnh thu được từ máy bay không người lái, xe tuần tra và camera công nghệ cao.

Khu vực biên giới là một trong những khu chiến lược cao đối với Trung Quốc, và từng là nơi diễn ra xung đột trong Thế chiến II và cả cuộc chiến Liên Triều. Tuy nhiên, nỗi lo lớn nhất của giới chức Trung Quốc chính là người tị nạn chứ không phải lực lượng quân sự băng qua biên giới.

“Một đợt di chuyển lớn của thường dân Triều Tiên qua biên giới Trung Quốc mới là mối quan ngại, đặc biệt là khi các trung tâm đông dân cư của họ không cách xa biên giới” - theo một báo cáo mới của Quỹ Jamestown, có trụ sở tại Mỹ.

Trong khi Triều Tiên đã chứng tỏ được rằng họ không hề bị kiềm chế bởi các lệnh trừng phạt kinh tế dày đặc, nhưng đất nước này lại thường xuyên hứng chịu nạn đói và lũ lụt trong quá khứ.

Giới phân tích cho rằng, nếu một cuộc xung đột bùng nổ trên bán đảo này, nó sẽ đẩy hàng trăm nghìn thường dân đổ tới Trung Quốc, và đó là “nỗi lo lớn đối với chính quyền Bắc Kinh”.

Cũng giống như cuộc khủng hoảng ở Syria đã từng rút cạn nguồn lực của các quốc gia láng giềng và gây nên khủng hoảng di cư đổ bộ vào châu Âu, nhiều người ở Trung Quốc cũng lo ngại rằng nền kinh tế cũng như an ninh của họ bị ảnh hưởng chỉ vì cuộc xung đột ở bán đỏa Triều Tiên.

“Rủi ro ở đây là rất lớn” - Đô đốc Mỹ nghỉ hưu, Mike Mullen, nói hồi năm ngoái - “Sự bất ổn định sinh ra trên bán đảo Triều Tiên có thể ảnh hưởng tới Trung Quốc”.

Hồi tháng Ba vùa qua, vị Tướng PLA nghỉ hưu, Wang Haiyun, cho hay việc cần thiết là phải “chuẩn bị cho hành động quân sự càng sớm càng tốt để đối phó với khả năng xảy ra một cuộc chiến” trên bán đảo Triều Tiên.

“Một khi chiến sự nổ ra, chúng ta nên cân nhắc về việc thiết lập một trại tị nạn quốc tế trên lãnh thổ Triều Tiên để ngăn chặn dòng người tị nạn từ nước này” - ông Wang viết trong một bài xã luận đăng tải trên tờ Global Times của Trung Quốc.

Lời cảnh báo xung đột

Tình trạng căng thẳng giữa Bình Nhưỡng và Washington hiện nay tiếp tục gia tăng nhanh chóng sau khi Triều Tiên mới đây tuyên bố rằng họ đã thử nghiệm thành công một tên lửa đạn đạo liên lục địa (ICBM) có khả năng mang đầu đạn hạt nhân.

Một quan chức quốc phòng Mỹ nói với hãng tin CNN hôm đầu tuần rằng Triều Tiên dường như đang chuẩn bị cho một vụ thử nghiệm khác.

Chính quyền Tổng thống Mỹ Donald Trump từng tìm cách gây sức ép với Trung Quốc để nước này có hành động kiềm chế Triều Tiên, nhưng bất chấp hàng loạt lời chỉ trích mà chính quyền Bắc Kinh đưa ra đối với các vụ thử nghiệm tên lửa của nước láng giềng, dường như chưa có bước tiến nào đáng kể.

Bắc Kinh cũng chỉ trích Mỹ và Hàn Quốc vì đưa ra những luận điệu gây căng thẳng đồng thời thúc giục các bên trở lại bàn đàm phán. Tuy nhiên, một lời mời đối thoại cấp quân sự mà Hàn Quốc đưa ra mới đây đã bị Triều Tiên phớt lờ.

Tình hình này đã gây căng thẳng cho tất cả các bên, trong đó hồi tuần trước Giám đốc CIA, ông Mike Pompeo, thậm chí còn đưa ra một bình luận dường như là ám chỉ việc ông ủng hộ thay đổi chế độ ở Triều Tiên.

Tong Zhao, chuyên gia phân tích Chính sách toàn cầu thuộc Trung tâm Carnergie Tsinghua, nói rằng “trong bối cảnh căng thẳng đang gia tăng và có nhiều rủi ro xảy ra xung đột quân sự trên bán đảo Triều Tiên, tôi chắc rằng Trung Quốc đang đưa ra các kế hoạch quân sự của mình”.

Hôm đầu tuần này, một người phát ngôn của Bộ Ngoại giao Trung Quốc nói rằng “các biện pháp quân sự không nên là một lựa chọn để giải quyết vấn đề bán đảo Triều Tiên”. Trong khi đó, một người phát ngôn Bộ Quốc phòng Trung Quốc cũng từ chối bình luận về các kế hoạch của nước này trong trường hợp xảy ra xung đột.

Phát biểu trong hôm 25/7, người phát ngôn Bộ Ngoại giao Trung Quốc Lục Khảng nói rằng quân đội nước này “luôn duy trì tư thế sẵn sàng chiến đấu và huấn luyện thường xuyên ở khu vực biên giới Trung Quốc-Triều Tiên”.

Hồi đầu năm nay, tờ Global Times của Trung Quốc cũng từng cảnh báo rằng “nếu vấn đề hạt nhân Triều Tiên tăng nhiệt, một cuộc chiến trên bán đảo Triều Tiên là điều khó tránh khỏi”.

“Cuộc chiến sẽ mang tới nhiều rủi ro cho Trung Quốc hơn cả các lệnh trừng phạt mạnh tay áp đặt với Bình Nhưỡng” - Global Times có bài viết - “Nếu Trung Quốc không có lời giải cho vấn đề này ngay bây giờ, nó sẽ phải đối mặt với các lựa chọn khó khăn trong tương lai”.