Ung thư mắt ở trẻ em: Chỉ 30% bệnh nhi được phát hiện sớm

Thông tin được đưa ra tại sự kiện ra mắt Đơn vị ung bướu thuộc khoa Mắt trẻ em, Bệnh viện Mắt Trung ương mới tổ chức. Theo BS Châu, ung thư mắt là căn bệnh do khối u bên trong nội nhãn, thường xuất hiện ở trẻ dưới 6 tuổi. Ở giai đoạn sớm, bệnh không biểu hiện đặc thù, nhưng khi xuất hiện dấu hiệu lác mắt (lòng đen không ở giữa), hoặc đốm trắng ở lòng đen, còn gọi ánh đồng tử trắng (dân gian còn gọi là mắt mèo), nguy cơ khối u đã to. Trong thực tế điều trị, 70% trẻ không thể giữ lại mắt, thị lực do đến viện muộn, khối u phát triển lớn phá vỡ nhãn cầu. Chỉ khoảng 30% trẻ được phát hiện sớm, giữ được mắt.

Liên quan đến các ca mắc nặng, các bác sĩ tại Bệnh viện Mắt trung ương chia sẻ, một bé trai được phát hiện ung thư nguyên bào võng mạc sau một lần đau mắt đỏ khi tròn 7 tháng tuổi. Khi trẻ đau mắt không thuyên giảm, gia đình đưa đi khám mới phát hiện bệnh và buộc phải phẫu thuật bỏ một bên mắt. Bên mắt còn lại được tiếp tục theo dõi để loại bỏ tiếp nhân của khối u. Hay một bé gái khác khi có biểu hiện mắt lác lúc 3 tháng và có chấm trắng bên trong, gia đình cho đi khám và phát hiện bé mắc căn bệnh ung thư mắt. Sau khi loại bỏ khối u ở một bên mắt, mắt còn lại của bé đã dần ổn định.

Hiện Bệnh viện Mắt trung ương đang theo dõi và điều trị cho hơn 300 trẻ mắc ung thư mắt, mỗi năm phát hiện hơn 60 trẻ mắc. Đây là căn bệnh do khối u bên trong nội nhãn, thường ở trẻ dưới 6 tuổi. Ở giai đoạn sớm, bệnh không biểu hiện đặc thù, nhưng khi xuất hiện dấu hiệu lác mắt hoặc đốm trắng ở lòng đen, còn gọi ánh đồng tử trắng thì nguy cơ khối u đã to.

BS Châu khuyến cáo, bệnh ung thư mắt có yếu tố di truyền. Với những bệnh nhân bị ung thư mắt, có trẻ từ 1 tháng tuổi đã được phát hiện có khối u, điều trị ngay hoàn toàn giữ được thị lực cho trẻ. Đối với những bệnh nhân mắc nặng như khối u trong nội nhãn nhưng phát hiện muộn, điều trị ung thư mắt phối hợp đa mô thức, phối hợp với Bệnh viện K, Bệnh viện Bạch Mai, Bệnh viện Nhi trung ương nhằm cố gắng giữ lại nhãn cầu, thị lực cho bệnh nhi. Đặc biệt, điều trị khối u nội nhãn, hiện Bệnh viện Mắt trung ương đã triển khai được kỹ thuật hiện đại nhất, đó là tiêm hóa chất nội nhãn. Với phương pháp này, thay vì điều trị hóa chất toàn thân (khối u tiếp nhận ít hóa chất, hóa chất gây tác động tới toàn bộ cơ thể), hóa chất được bơm trực tiếp vào khối u, khiến khối u teo lại, bảo vệ thị lực trẻ. Hiện bệnh viện đã thực hiện thành công hơn 100 ca.

PGS.TS Nguyễn Tuấn Hưng - Phó Vụ trưởng Vụ Tổ chức cán bộ, Phụ trách quản lý điều hành Bệnh viện Mắt trung ương cho biết, ung thư mắt là chuyên ngành sâu của nhãn khoa liên quan đến chẩn đoán và điều trị tất cả các khối u tại bề mặt nhãn cầu, u nội nhãn hoặc các mô xung quanh nhãn cầu, bao gồm khối u của mi mắt, kết mạc, u nội nhãn (u võng mạc, u hắc mạc…), u thị thần kinh và u hốc mắt. Những khối u này có thể lành tính hoặc ác tính, nếu không được điều trị và theo dõi có thể gây giảm, mất thị lực hoặc phải cắt bỏ nhãn cầu, thậm chí có khả năng đe dọa tính mạng. Các khối u ác tính ở mắt có thể nguyên phát tại mắt hoặc di căn đến mắt từ một cơ quan khác trong cơ thể.

Tỷ lệ sống của bệnh nhân mắc ung thư mắt hiện nay là 93%. Do đó, theo ông Hưng, việc thành lập Đơn vị ung bướu mắt là rất cần thiết, nhằm phát triển hơn nữa các phương pháp điều trị bảo tồn nhãn cầu, bảo tồn thị lực tốt. Bên cạnh đó là công tác đào tạo, chỉ đạo tuyến, tăng cường tuyên truyền, giáo dục nhằm phát hiện sớm và quản lý tốt các bệnh nhân ung thư mắt.

“

Thống kê trong 6 năm (từ 2018 đến 2022), hàng năm có khoảng hơn 1.000 lượt bệnh nhân bị ung thư mắt cũng như các khối u tại mắt đến khám và điều trị tại Bệnh viện Mắt trung ương. Riêng trong năm 2019, bệnh viện điều trị cho 560 u lành và 279 u ác tính các loại. Trung bình mỗi năm có khoảng 40-50 ca mắc mới, số lượng bệnh nhân tăng dần theo năm.