Ung thư phổi do thói quen hút thuốc lá lâu năm
Ông Tân, 52 tuổi, được phát hiện ung thư phổi giai đoạn sớm khi đi khám sức khỏe định kỳ, dù hoàn toàn không có triệu chứng bất thường. Trước đó, ông có thói quen hút thuốc lá hơn 1 gói/ngày trong nhiều năm – yếu tố nguy cơ hàng đầu của bệnh ung thư phổi.
Qua chụp CT phổi liều thấp tại Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh TPHCM, bác sĩ phát hiện tổn thương dạng nốt đặc ở phổi phải. Kết quả hình ảnh cho thấy nhiều vi nốt nhỏ và tổn thương kính mờ rải rác, trong đó có nốt được phân loại Lung-RADS 4B – nhóm có nguy cơ cao mắc ung thư. Ông Tân sau đó được phẫu thuật cắt thùy giữa phổi phải và nạo hạch trung thất. Kết quả giải phẫu bệnh xác định ông mắc ung thư biểu mô tuyến xâm nhập, kích thước khối u 2cm.
Theo các bác sĩ, đây là trường hợp điển hình cho thấy tác hại tích lũy của thuốc lá đối với cơ thể. Dù không có biểu hiện đau ngực, ho hay khó thở, các tế bào ung thư vẫn âm thầm phát triển qua nhiều năm tiếp xúc với khói thuốc. Khói thuốc chứa hơn 7.000 chất độc hại, trong đó có ít nhất 70 chất gây ung thư. Ở người hút lâu năm, nguy cơ ung thư phổi cao gấp 20 lần so với người không hút.
Bên cạnh ung thư phổi, thuốc lá còn là nguyên nhân của ít nhất 25 loại bệnh nguy hiểm khác như ung thư thanh quản, thực quản, dạ dày, tụy, bàng quang; bệnh mạch vành, đột quỵ, phổi tắc nghẽn mạn tính. Ngay cả khi bỏ thuốc, nguy cơ vẫn còn kéo dài nhiều năm do những tổn thương đã hình thành trong mô phổi và mạch máu.
Theo ThS.BS Nguyễn Tiến Sỹ – Khoa Ung bướu, Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh TPHCM, nếu phát hiện ở giai đoạn sớm, bệnh nhân ung thư có cơ hội sống khỏe mạnh sau 5 năm lên tới 90%. Tuy nhiên, phần lớn bệnh nhân đến viện khi bệnh đã ở giai đoạn muộn, do chủ quan hoặc nhầm lẫn triệu chứng ban đầu với bệnh hô hấp thông thường.
Tại Việt Nam, ung thư phổi là nguyên nhân gây tử vong hàng đầu ở nam giới. Theo GLOBOCAN 2022, mỗi năm có khoảng 180.000 ca mắc mới ung thư, trong đó hơn 20% liên quan trực tiếp đến việc hút thuốc. Đáng lo ngại, ước tính cứ hai người hút thuốc thì có một người tử vong do các bệnh lý liên quan.
Các chuyên gia cho rằng gần một nửa số ca ung thư có thể phòng tránh được nếu người dân thay đổi lối sống: không hút thuốc, hạn chế rượu bia, ăn uống lành mạnh, tập thể dục đều đặn và khám sức khỏe định kỳ. Việc bỏ thuốc lá, dù ở bất kỳ độ tuổi nào, cũng giúp giảm nguy cơ ung thư phổi và cải thiện đáng kể sức khỏe tim mạch, hô hấp.
Trường hợp bệnh nhân nói trên là lời cảnh tỉnh rõ ràng, thuốc lá không chỉ gây nghiện, mà còn âm thầm tước đi cơ hội sống khỏe mạnh. Bỏ thuốc lá không bao giờ là muộn – mỗi ngày không khói thuốc là một ngày cơ thể bắt đầu hồi phục và thoát khỏi nguy cơ ung thư.
