Bạn đọc hỏi: Trong trường hợp nhiều anh em đồng sở hữu của một ngôi nhà (có vườn), có người muốn chuyển nhượng phần tài sản thuộc quyền sở hữu của mình; có người yêu cầu phải ghi vào bản thỏa thuận quyền được tự do tách thửa như sau: "Các đồng sở hữu có quyền tự xin tách thửa, tách chủ quyền phần nhà được chia nếu đủ điều kiện theo qui định pháp luật mà không cần có sự đồng ý bằng văn bản của từng đồng sở hữu". Vậy, văn bản thỏa thuận như vậy có thể công chứng không?
Theo quy định tại khoản 1 Điều 219 Bộ luật Dân sự năm 2015 về chia tài sản thuộc sở hữu chung thì: “Trường hợp sở hữu chung có thể phân chia thì mỗi chủ sở hữu chung đều có quyền yêu cầu chia tài sản chung; nếu tình trạng sở hữu chung phải được duy trì trong một thời hạn theo thỏa thuận của các chủ sở hữu chung hoặc theo quy định của luật thì mỗi chủ sở hữu chung chỉ có quyền yêu cầu chia tài sản chung khi hết thời hạn đó; khi tài sản chung không thể chia được bằng hiện vật thì chủ sở hữu chung có yêu cầu chia có quyền bán phần quyền sở hữu của mình, trừ trường hợp các chủ sở hữu chung có thỏa thuận khác”.
Tài sản thuộc quyền sở hữu chung ở đây là nhà và đất nên việc phân chia quyền sử dụng đất và quyền sở hữu nhà phải được lập văn bản công chứng mới có hiệu lực pháp luật. Các đồng sở hữu có quyền lập văn bản này để xác định diện tích cụ thể mỗi người được sử dụng, sở hữu.
Về nội dung tách thửa thì phải theo quy định của UBND tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương quy định về diện tích tối thiểu của ngôi nhà, diện tích tối thiểu của thửa đất được cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng.