Về hưu trước tuổi diện tinh gọn được Quỹ bảo hiểm xã hội chi trả

Xung quanh về những quy định tại Nghị định 178/2024/NĐ-CP quy định về chế độ, chính sách đối với cán bộ, công chức, viên chức, người lao động và lực lượng vũ trang trong thực hiện sắp xếp tổ chức bộ máy của hệ thống chính trị, có hiệu lực từ ngày 1/1/2025, ông Đỗ Ngọc Thọ - Trưởng ban Thực hiện chính sách bảo hiểm xã hội (BHXH), BHXH Việt Nam cho biết, Nghị định này có thêm chính sách nổi trội liên quan đến hỗ trợ hưu trí một lần cho người nghỉ hưu sớm, để phục vụ cho cuộc cách mạng tinh gọn bộ máy.

Với những lo ngại của chính sách tại Nghị định 178 sẽ tác động đến Quỹ BHXH, ông Thọ cho rằng có việc giảm thời gian đóng và tăng thời gian chi cho người lao động. Nghị định 178 quy định, Bộ Tài chính có trách nhiệm chỉ đạo cơ quan BHXH tính toán khoản kinh phí ngân sách nhà nước phải bảo đảm tương đương với số tiền đóng BHXH vào quỹ hưu trí và tử tuất. “Điều này có nghĩa là nguồn kinh phí từ ngân sách Nhà nước vẫn đảm bảo” - ông Thọ cho hay.

Bên cạnh đó, tại Luật BHXH 2014 và Luật BHXH 2024, sẽ có hiệu lực thi hành từ ngày 1/7/2025 tới đây, đều quy định nhà nước bảo hộ Quỹ BHXH. Do đó, người lao động có thể yên tâm, không phải lo ảnh hưởng đến quỹ này.

Tuy nhiên ông Thọ lưu ý, người lao động cần hiểu đúng về chính sách nghỉ hưu trước tuổi không bị trừ tỷ lệ hưởng lương hưu. Luật BHXH quy định mỗi năm nghỉ hưu trước tuổi thì giảm 2% tỷ lệ hưởng lương hưu, trường hợp thời gian nghỉ hưu trước tuổi dưới 6 tháng thì không giảm tỷ lệ phần trăm hưởng lương hưu, từ đủ 6 tháng đến dưới 12 tháng thì giảm 1%.

Các chính sách nghỉ hưu trước tuổi không bị trừ tỷ lệ hưởng lương hưu này thường bị hiểu nhầm là được nghỉ hưu trước tuổi nhưng vẫn hưởng lương hưu hàng tháng với tỷ lệ tối đa 75% mức bình quân tiền lương làm căn cứ đóng BHXH mà không bị giảm trừ. Tuy nhiên, mức lương hưu hàng tháng sẽ được tính toán theo thời gian đóng BHXH tính đến thời điểm nghỉ hưu (đối với lao động nữ bằng 45% mức bình quân tiền lương làm căn cứ đóng BHXH tương ứng 15 năm đóng BHXH, sau đó cứ thêm mỗi năm đóng thì tính thêm 2%; đối với lao động nam bằng 45% mức bình quân tiền tương ứng 20 năm đóng BHXH, sau đó cứ thêm mỗi năm đóng thì tính thêm 2% và đều có mức tối đa bằng 75%).

“Như vậy, nghỉ hưu trước tuổi khi tinh gọn bộ máy sẽ không bị giảm từ 2% cho mỗi năm nghỉ hưu sớm, còn mức hưởng lương hưu hàng tháng sẽ vẫn căn cứ theo thời gian đóng BHXH. Muốn hưởng lương hưu với tỷ lệ hưởng tối đa 75%, lao động nam phải đóng đủ 35 năm BHXH, còn lao động nữ thì phải đủ 30 năm đóng BHXH” - ông Thọ nhấn mạnh.

Riêng đối với Quỹ Bảo hiểm thất nghiệp, ông Thọ cho biết, có một số trường hợp nghỉ theo diện thôi việc, thì họ vẫn sẽ được hưởng bảo hiểm thất nghiệp theo quy định. Nếu số lượng công chức, viên chức nghỉ việc nhiều, dẫn đến số lượng người hưởng trợ cấp thất nghiệp tăng lên thi Quỹ Bảo hiểm thất nghiệp cũng phải chi nhiều hơn.

“Hiện Quỹ Bảo hiểm thất nghiệp đang kết dư hơn 60.000 tỷ đồng. Với số lượng người lao động nghỉ khi sắp xếp bộ máy, tôi nghĩ quỹ hoàn toàn có thể đảm bảo được khả năng chi trả” - ông Thọ đánh giá.

Theo quy định tại Khoản 1, Điều 2 Nghị định 178/2024 về chính sách, chế độ đối với cán bộ, công chức, viên chức, người lao động và lực lượng vũ trang trong thực hiện sắp xếp tổ chức bộ máy của hệ thống chính trị, những đối tượng là cán bộ, công chức, viên chức, người làm việc theo chế độ hợp đồng lao động trong các cơ quan, tổ chức, đơn vị và lực lượng vũ trang do sắp xếp tổ chức bộ máy, đơn vị hành chính các cấp còn thời gian công tác từ 10 năm trở xuống thuộc đủ điều kiện nghỉ hưu sẽ được hưởng lương hưu trước tuổi. Ngoài ra, những đối tượng còn được hưởng chế độ hưu trí một lần cho thời gian nghỉ hưu sớm.

Cụ thể, đối với người nghỉ trong thời hạn 12 tháng đầu tiên kể từ khi có quyết định sắp xếp tổ chức bộ máy của cấp có thẩm quyền đối với những người có tuổi đời từ đủ 5 năm trở xuống đến tuổi nghỉ hưu thì được hưởng trợ cấp bằng 1 tháng tiền lương hiện hưởng nhân với số tháng nghỉ sớm so với thời điểm nghỉ hưu.

Trường hợp có tuổi đời còn trên 5 năm đến đủ 10 năm đến tuổi nghỉ hưu thì được hưởng trợ cấp bằng 0,9 tháng tiền lương hiện hưởng nhân với 60 tháng.

Đối với người nghỉ từ tháng thứ 13 trở đi kể từ khi có quyết định sắp xếp tổ chức bộ máy của cấp có thẩm quyền thì được hưởng bằng 0,5 mức trợ cấp tại điểm a khoản 1 Điều này. Đây là một chính sách nổi trội của Đảng và Nhà nước đối với những người đã hy sinh lợi ích cá nhân cho việc tinh gọn bộ máy.