Khoa học đã chứng minh tất cả các loại amiăng dù là xanh, nâu hay trắng đều gây ung thư cho con người. Tổ chức Y tế thế giới, Tổ chức Lao động Quốc tế và Bộ Y tế Việt Nam cũng đồng quan điểm này.
Việt Nam là 1 trong 10 nước tiêu thụ amiăng lớn nhất thế giới.
Nhiều năm nay, mặc dù thế giới công bố những tác hại khủng khiếp, như là một trong những nguyên nhân gây ung thư do chất này mang lại, song những năm qua Việt Nam vẫn nhập khẩu tấm lợp fibro xi măng và người dân nhiều nơi, đặc biệt là và con dân tộc ở những vùng khó khăn vẫn sử dụng loại vật liệu này để lợp mái nhà.
Những năm qua, các nhà y học, khoa học thuộc Liên hiệp các hội Khoa học kỹ thuật Hà Nội (VUSTA) đã nhiều lần lên tiếng mạnh mẽ cảnh báo tác hại của amiang trắng. Theo TS Lê Văn Sơn – Phó Viện trưởng Viện Sức khỏe nghề nghiệp và môi trường, mỗi năm, Việt Nam tiêu thụ 60 – 70.000 tấn amiang. Lịch sử tồn tại amiang ở Việt Nam là 50 năm, số sợi amiang đã được sử dụng lên tới vài triệu tấn. “Tổ chức Y tế thế giới (WHO), Tổ chức Lao động quốc tế (ILO) và nhiều nước phát triển đã khuyến cáo: Tất cả loại amiang đều là chất gây ung thư cho con người. Chất này gây ra bệnh ung thư chiếm 50% trong tổng thể ung thư bệnh nghề nghiệp” – TS Lê Văn Sơn nhấn mạnh.
Cùng quan điểm, TS.BS Trần Tuấn – chuyên gia dịch tễ học và sức khỏe dân số, cho biết: Khoa học đã xác định, amiang là một trong những tác nhân gây ung thư. Biện pháp tốt nhất để bảo vệ sức khỏe cho mọi người khi tiếp xúc với sản phẩm chứa chất này là cấm hoàn toàn sử dụng các loại amiang.
Còn theo bà Đỗ Thị Vân – Giám đốc Trung tâm thông tin tổ chức phi chính phủ, từ những trường học, homestay ở vùng cao, đến nhiều nhà cửa ở đô thị đều xuất hiện tấm lợp fibro xi măng làm từ amiang trắng. “Tôi cũng lên cả vùng cao khó khăn ở Hà Giang, thấy từ trường học, nhà cửa, tấm lợp amiang đều đã mục rồi nhưng bà con vẫn dùng xô chậu hứng nước mưa từ mái nhà để sử dụng. Chúng ta cần nhanh chóng hỗ trợ họ bằng những sản phẩm thay thế, vì họ quá nghèo, bằng cách nào đó hãy để cuộc đời của họ thoát khỏi tấm lợp amiang” – bà Vân chia sẻ.
PGS.TS Nguyễn An Lương - Chủ tịch Hội Khoa học Kỹ thuật An toàn vệ sinh lao động Việt Nam cho rằng cấm amiang là cấm sản xuất, tiêu thụ và sử dụng. Về vấn đề thay thế tấm lợp fibro xi măng, đặc biệt là ở những vùng cao, miền núi khó khăn, ông Nguyễn An Lương chia sẻ Uỷ ban Dân tộc đã khẳng định sẽ không dùng tấm lợp fibro xi măng để hỗ trợ bà con vùng dân tộc nữa.
“Trước mắt, bà con có sử dụng tấm lợp thì khi lợp mái nhà phải đeo khẩu trang kín. Bà con không nên dùng tấm lợp này đập vụn rải đường để tránh bụi phát tán.” – ông Lương khuyến cáo.
Về vấn đề này, PGS.TS Bùi Thị An, Phó Chủ tịch Liên hiệp Các hội khoa học kỹ thuật Hà Nội cũng cho rằng cơ quan nhà nước cần lắng nghe các bộ, ngành có chuyên môn, đặc biệt là Bộ Y tế. Bà An cho rằng đã chứng kiến một số người vợ ở vùng quê nghèo phải nhìn chồng ra đi vì căn bệnh ung thư đầy đau xót. Tấm lợp amiăng chủ yếu người dân nghèo sử dụng, nếu họ bị mắc bệnh ung thư chỉ có đường chờ chết, chúng ta hãy thương dân nghèo.