Vì sao nhiều người muốn rút bảo hiểm xã hội một lần?

Cụ thể, cơ quan BHXH nhận được hồ sơ của người lao động (NLĐ) đủ điều kiện hưởng BHXH một lần theo quy định tại Điểm c, Khoản 1, Điều 60 Luật BHXH 2014 và Thông tư số 18 ngày 31/12/2022 của Bộ Y tế. Đây là những người đang bị mắc một trong những bệnh nguy hiểm đến tính mạng như ung thư, bại liệt, xơ gan cổ trướng, phong, lao nặng, nhiễm HIV đã chuyển sang giai đoạn AIDS hoặc người mắc các bệnh, tật có mức suy giảm khả năng lao động từ 81% trở lên và không tự kiểm soát hoặc không tự thực hiện được các hoạt động phục vụ nhu cầu sinh hoạt cá nhân hàng ngày mà cần có người theo dõi, trợ giúp, chăm sóc hoàn toàn; đồng thời đủ điều kiện hưởng lương hưu hàng tháng nhưng có đơn đề nghị hưởng BHXH một lần. Tuy nhiên, đơn vị sử dụng lao động không ban hành quyết định thôi việc hoặc văn bản chấm dứt hợp đồng lao động, mà ban hành quyết định nghỉ việc hưởng chế độ hưu trí đối với NLĐ.

BHXH Việt Nam cho biết, Điểm a và điểm b khoản 1 Điều 108 Luật BHXH năm 2014 quy định về hồ sơ hưởng lương hưu đối với NLĐ đang tham gia BHXH bắt buộc đủ điều kiện hưởng lương hưu bao gồm: Sổ BHXH và quyết định nghỉ việc hưởng chế độ hưu trí, hoặc văn bản chấm dứt hợp đồng lao động hưởng chế độ hưu trí. Đối chiếu quy định nêu trên, cơ quan BHXH chưa đủ căn cứ để giải quyết hưởng BHXH một lần theo nguyện vọng của NLĐ do quyết định nghỉ việc hưởng chế độ hưu trí đối với NLĐ (do đơn vị sử dụng lao động ban hành) vẫn đang còn hiệu lực.

Do vậy, để giải quyết kịp thời quyền lợi BHXH đối với trường hợp NLĐ nêu trên và tránh phát sinh đơn thư khiếu kiện, BHXH Việt Nam đề xuất Bộ LĐTBXH đồng ý giải quyết hưởng BHXH một lần theo đề nghị của NLĐ khi hồ sơ bảo đảm theo quy định.

Liên quan đến giải quyết chế độ BHXH một lần, BHXH Việt Nam cũng đã ban hành Công văn 333 hướng dẫn giải quyết hưởng BHXH một lần. Theo đó, khi phát hiện Quyết định hưởng không đúng chế độ; BHXH Việt Nam đề nghị BHXH các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương (BHXH tỉnh) rà soát, xử lý đối với các trường hợp đã hưởng BHXH một lần không đúng quy định của Luật BHXH 2006, Luật BHXH 2014. Cụ thể đối với các trường hợp hưởng BHXH một lần không đúng quy định, BHXH tỉnh/huyện nơi giải quyết thực hiện hủy Quyết định hưởng BHXH một lần và Quyết định điều chỉnh mức hưởng trên cơ sở chỉ số giá tiêu dùng của từng thời kỳ (nếu có) và thu hồi số tiền đã chi không đúng về quỹ BHXH…

Trường hợp phát hiện người có nhiều mã số BHXH hoặc có thời gian đóng BHXH không đúng quy định đã hưởng BHXH một lần (đóng không đúng đối tượng, trùng quá trình tham gia BHXH) thì thực hiện hủy Quyết định hưởng, thu hồi số tiền đã chi theo quy định và hoàn trả số tiền đã đóng BHXH, bảo hiểm thất nghiệp không đúng quy định, đồng thời thu hồi tiền hưởng chế độ ốm đau, thai sản, dưỡng sức, phục hồi sức khỏe, tai nạn lao động, bệnh nghề nghiệp, bảo hiểm thất nghiệp phát sinh do quá trình đóng BHXH, bảo hiểm thất nghiệp không đúng quy định đó (nếu có). Đối với trường hợp phát hiện có tình trạng mượn hồ sơ tư pháp để giao kết hợp đồng lao động và tham gia BHXH, bảo hiểm thất nghiệp thì căn cứ quy định của pháp luật (Bộ luật Lao động 2019, Bộ luật Dân sự 2015), hướng dẫn của các cơ quan có thẩm quyền và của BHXH Việt Nam để xem xét, xử lý theo quy định.