Mùa hè hàng năm, trong khoảng thời gian từ tháng 4 đến tháng 8, là giai đoạn “đỉnh dịch” của căn bệnh nguy hiểm viêm màng não. Đây là căn bệnh tiến triển rất nhanh, có thể gây tử vong trong vòng 24 giờ, và nếu không điều trị kịp thời, tỉ lệ tử vong có thể lên tới 50%.
Đối với nhiều chuyên gia y tế, bệnh viêm màng não do não mô cầu là nỗi ám ảnh bởi diễn biến nhanh của căn bệnh này - có thể gây tử vong chỉ trong vòng 24 giờ. TS.BS Đỗ Thiện Hải, Trưởng khoa Nội Truyền nhiễm, Trung tâm Y học lâm sàng các bệnh nhiệt đới trẻ em (Bệnh viện Nhi Trung ương) cho hay, căn bệnh này có thể xảy ra ở bất kỳ đối tượng nào, nhưng trẻ em là đối tượng có nguy cơ mắc bệnh cao nhất.
TS Đỗ Thiện Hải cho biết, bệnh viêm màng não do não mô cầu là bệnh truyền nhiễm cấp tính do vi khuẩn gây nên, nguồn lây bệnh chủ yếu là bệnh nhân và người lành mang vi khuẩn. Bệnh lây qua đường hô hấp do hít phải các giọt bắn của dịch tiết hô hấp có chứa mầm bệnh. Mọi người đều có cảm nhiễm với vi khuẩn não mô cầu, nhóm tuổi nguy cơ mắc bệnh cao nhất là lứa tuổi trẻ và cũng ở nhóm tuổi này, số người lành mang vi khuẩn nhiều nhất.
Theo WHO, căn bệnh này có tỉ lệ tử vong có thể lên đến 50%, bệnh nhân sau khi được điều trị còn phải đối mặt với những di chứng nặng nề với 8-15% bệnh nhân tử vong dù đã được điều trị, 10-20% bệnh nhân đặc biệt là trẻ em phải đối mặt với các di chứng như chậm phát triển tinh thần, điếc, liệt,…
BS Hải chia sẻ thêm, điều đáng ngại hơn nữa là bệnh viêm màng não do não mô cầu khó phân biệt với bệnh khác, bệnh diễn biến rất nhanh khiến bác sĩ không có thời gian hội chẩn hay xin ý kiến chuyên gia. “Có trường hợp bệnh nhân nhập viện sau 5-9 giờ thì bắt đầu phát ban, đến chiều thì phát ban hoại tử khắp toàn thân, bệnh cảnh rất nặng, bệnh nhân phải đối mặt nguy cơ tử vong cao”, BS Hải nói.
Theo các thống kê, trong 24 giờ đầu, tỉ lệ tử vong của người bệnh mắc viêm màng não do não mô cầu là 20%, sau 48 giờ, tỉ lệ này cao đến 30-40%. Thống kê tại một số nơi ổ chuột, nơi có mật độ dân số cao, điều kiện chăm sóc y tế không đảm bảo trên thế giới ghi nhận tỉ lệ tử vong có thể ở mức 40% - có nghĩa cứ khoảng 3 bệnh nhân bị viêm não mô cầu thì 1 người tử vong.
Bên cạnh đó, các chuyên gia cho biết, bệnh viêm màng não mô cầu không có điều trị đặc hiệu, điều trị chỉ tập trung vào việc làm giảm các triệu chứng, hỗ trợ bệnh nhân vượt qua tình trạng nhiễm trùng và vật lý trị liệu khi có di chứng với chi phí rất tốn kém.
BS Trương Hữu Khanh, Trưởng khoa Nhiễm - Thần kinh (Bệnh viện Nhi đồng TPHCM) chia sẻ, gánh nặng do viêm não mô cầu khó có thể đo bằng kinh tế, nó còn là sự căng thẳng tâm lý tột cùng cho các bậc làm cha mẹ.
Theo khuyến cáo từ Cục Y tế dự phòng, Bộ Y tế, để phòng bệnh viêm não mô cầu, người dân cầu thực hiện tốt vệ sinh cá nhân, thường xuyên rửa tay bằng xà phòng, súc miệng, họng bằng các dung dịch sát khuẩn mũi họng thông thường; thực hiện tốt vệ sinh nơi ở, thông thoáng nơi ở, nơi làm việc; chủ động tiêm phòng vaccine cho trẻ; khi có biểu hiện sốt cao, đầu đầu, buồn nôn và nôn, cổ cứng cần đến ngay cơ sở y tế để được khám và điều trị kịp thời.
Thông tin từ Sở Y tế Nghệ An, Trên địa bàn tỉnh Nghệ An số lượng bệnh nhân mắc bệnh viêm màng não do virus nhập viện khám, điều trị tăng đột biến từ đầu tháng 4 tới nay. Tại Bệnh viện Sản Nhi Nghệ An có 132 bệnh nhi mắc viêm màng não. Đáng nói là có rất nhiều gia đình có 2 đến 3 cháu là anh em ruột hoặc người thân, họ hàng cùng mắc bệnh.
BS Võ Mạnh Hùng, Trưởng Khoa Bệnh Nhiệt đới, Bệnh viện Sản Nhi Nghệ An thông tin, số lượng bệnh nhân nhập viện điều trị chủ yếu là của cả 2 tỉnh Nghệ An và Hà Tĩnh. Theo thống kê thì trong 100 trẻ đến điều trị tại Bệnh viện Sản Nhi Nghệ An thì số bệnh nhân từ Hà Tĩnh sang chiếm 20,4%; Ở Nghệ An, bệnh xuất hiện hầu như tất cả các huyện, thành, thị, số bệnh nhân ở thành phố Vinh chiếm 18,07%; Thanh Chương 15,67%; Nghi Lộc 10,84% Diễn Châu 8,49%...