Trả lời thẩm vấn tại tòa, ông Bùi Văn Mận (nguyên Giám đốc Công ty TNHH Sinh Thái Xanh – Công ty Sinh Thái Xanh) khai bản thân có mối quan hệ quen biết với ông Nguyễn Đức Chung khi cựu Chủ tịch UBND TP Hà Nội mua cây của ông Mận.
Chủ doanh nghiệp khai được ông Chung "nâng đỡ"
Theo cáo trạng, tháng 6/2016, ông Mận và bà Loan thống nhất thành lập Công ty TNHH Sinh Thái Xanh, do ông Mận giữ chức vụ Giám đốc Công ty, để ký hợp đồng thực hiện việc trồng, bổ sung, thay thế cây xanh trên địa bàn thành phố Hà Nội.
Do bị cáo Mận có mối quan hệ thân thiết từ trước với ông Nguyễn Đức Chung nên ông Chung gọi điện tham vấn về việc trồng cây tại nút giao Quốc Lộ 21A - Đại lộ Thăng Long. Ông Mận tư vấn làm vườn ươm là phù hợp.
Ông Nguyễn Đức Chung đã chỉ đạo ông Lê Văn Dục (cựu Giám đốc Sở Xây dựng) để Công ty Sinh Thái Xanh được thực hiện xây dựng và trồng cây tại nút giao trên. Vì vậy, vài ngày sau, ông Dục có trao đổi với ông Mận về việc đến gặp Ban Duy tu để trao đổi và thực hiện trồng cây.
Ngày 24/9/2016, Ban Duy tu bàn giao mặt bằng và ông Mận đã chỉ đạo Công ty Sinh Thái Xanh thực hiện trồng cây Chiêu liêu tại nút giao trên mà không phải thực hiện đấu thầu, sau đó Công ty Sinh Thái Xanh mới hợp thức hồ sơ đặt hàng, hồ sơ dự toán, quyết toán.
Đầu năm 2018, ông Nguyễn Đức Chung tiếp tục tham khảo ý kiến ông Mận và được ông Mận tư vấn trồng cây Keo ven các trục Quốc lộ, tỉnh lộ.
Theo chỉ đạo của ông Nguyễn Đức Chung, ông Mận tiếp tục được ký hợp đồng trồng cây Keo mà không phải thực hiện đấu thầu, sau đó mới hợp thức thủ tục hồ sơ đặt hàng, hồ sơ dự toán, quyết toán.
Cáo trạng xác định, giai đoạn từ 2016-2019, Công ty Sinh Thái Xanh được ký 6 hợp đồng với Ban Duy tu (trong đó có 4 Hợp đồng đã thẩm tra, xác nhận quyết toán), trồng cây trước sau đó mới hợp thức hồ sơ đặt hàng, hồ sơ dự toán, quyết toán là trái quy định.
Quá trình hợp thức hồ sơ đặt hàng, dự toán, quyết toán, bị cáo Mận và Loan đã thoả thuận, nhờ các công ty, hộ kinh doanh đã bán cây cho ông Mận, Loan nâng khống giá cây xanh trên các hợp đồng, hóa đơn, chứng từ để hợp thức hồ sơ quyết toán với Ban Duy tu.
Đồng thời, bị cáo Mận, Loan thông đồng với bị cáo Đỗ Khắc Tú Anh (nguyên Phó Trưởng phòng Tài chính Kế toán, Ban Duy tu các công trình hạ tầng kỹ thuật đô thị thuộc Sở Xây dựng Hà Nội), để bị cáo Tú Anh thống nhất với Thẩm định viên Công ty Thẩm định giá bảo vệ đơn giá cây Chiêu liêu do Công ty Sinh Thái Xanh đề xuất và ban hành Chứng thư thẩm định giá với giá cây đã được nâng khống.
CQĐT xác định, hành vi của các bị cáo gây thiệt hại ngân sách Nhà nước hơn 17 tỷ đồng, trong đó ông Mận được hưởng lợi 6,5 tỷ đồng.
Tại CQĐT, ông Mận còn khai rằng, để cảm ơn ông Nguyễn Đức Chung, bị cáo đã chi 2,08 tỷ đồng để trồng cây cho ông Chung.
Trong đó có hơn 1,5 tỷ đồng được ông Mận mua cây tặng ông Chung tại nhà thờ chú ruột của ông Chung tại Hải Dương; nhà bố mẹ đẻ ông Chung; nhà ở và thờ của bố mẹ đẻ của ông Chung và trường học cạnh nhà bố mẹ đẻ của Chung ở xã Yển Khê, huyện Thanh Ba, Phú Thọ.
Trả lời thẩm vấn tại tòa, ông Mận khai, bản thân bị cáo có mối quan hệ quen biết với ông Nguyễn Đức Chung khi cựu Chủ tịch UBND TP Hà Nội mua cây của ông Mận.
Công ty Sinh Thái Xanh được thành lập tháng 6/2016, đến tháng 9/2016 công ty được UBND TP Hà Nội giao cho đặt hàng. ''Bị cáo Chung có gọi điện cho bị cáo hỏi phần đất ở đại lộ Thăng Long trồng cây gì thì bị cáo tư vấn trồng cây keo'', lời khai của ông Mận.
Trả lời câu hỏi của HĐXX về việc, bị cáo có biết việc nâng giá cây không, ông Mận trình bày: Bị cáo Loan nói Ban Duy tu cho giá như thế, bị cáo chỉ biết như vậy.
Về việc đặt hàng cây xanh, bị cáo Mận khai được ông Lê Văn Dục gọi điện bảo bị cáo xuống gặp Ban Duy tu để bàn bạc việc trồng cây.
Đối với việc trồng cây tặng bố mẹ ông Nguyễn Đức Chung, bị cáo Mận khai, khi đó bị cáo trồng cây ở Trường mầm non Yển Khê, sau đó bị cáo mới biết bố mẹ đẻ ông Nguyễn Đức Chung ở gần đó thì bị cáo đến thăm các cụ và "trồng tặng các cụ mấy cây hoa, không lấy tiền vì bị cáo quen biết với ông Chung''.
Ông Mận cũng thừa nhận việc tặng cây cho bố mẹ ông Chung là do được ông Chung tạo điều kiện làm ăn.
Tại tòa, ông Lê Văn Dục thừa nhận, sau khi nhận được chỉ đạo của ông Nguyễn Đức Chung, ông và ông Mận có trao đổi về việc trồng cây ở nút giao Quốc Lộ 21A - Đại lộ Thăng Long. Thời điểm đó, tại nút giao thông này đã trồng được 1/3 số cây và cây được mua của một đơn vị khác rất có kinh nghiệm về cây xanh, nhất là trồng cây keo.
Trình bày trước tòa, bị cáo Loan không thừa nhận sai. Theo lời khai của bị cáo, thời gian đầu, Công ty Sinh Thái Xanh không biết các thủ tục thanh toán nên có thuê công ty dịch vụ để triển khai các thủ tục làm hồ sơ. Bản thân bị cáo không liên hệ với bên thẩm định giá và có làm 4 hợp đồng với Ban Duy tu.
Với câu hỏi của HĐXX: có việc nâng khống giá cây xanh không, bà Loan khai, bản thân bị cáo không biết gì về cây xanh, bị cáo không biết đó là giá nâng khống, khi làm việc với Ban Duy tu, bị cáo không biết đây là dịch vụ công ích.
“Bị cáo làm với tâm thế kiếm lợi nhuận cho công ty, bị cáo thường trả giá thấp nhất có thể để có lợi nhuận. Đến khi bị bắt, làm việc với CQĐT, bị cáo mới biết đó là hoạt động công ích”, lời khai bà Loan.
Ông Nguyễn Đức Chung mắng, dọa đuổi việc
Bị cáo Vũ Kiên Trung (cựu Chủ tịch Công ty Cây xanh) bị truy tố tội “Vi phạm quy định về quản lý, sử dụng tài sản Nhà nước gây thất thoát, lãng phí”.
Tại tòa, ông Trung thừa nhận cáo trạng, cho rằng mình hoàn toàn không bị ép cung, nhục hình gì. Theo cáo buộc, ngày 4/5/2016, ông Vũ Kiên Trung được bổ nhiệm chức vụ Tổng giám đốc Công ty Cây xanh và được UBND TP Hà Nội giao nhiệm vụ kiêm Chủ tịch Công ty Cây xanh (từ 1/2020).
Ông Vũ Kiên Trung chỉ đạo ông Nguyễn Xuân Hanh (Phó Tổng Giám đốc Công ty Cây xanh Hà Nội, kiêm Giám đốc Xí nghiệp cây hoa, cây cảnh, viết tắt là Xí nghiệp cây xanh) là đơn vị trực thuộc Công ty Cây xanh cùng các lãnh đạo, nhân viên công ty thực hiện ký 10 hợp đồng với Ban Duy tu, cho trồng cây trước và hoàn thiện thủ tục đặt hàng, dự toán, quyết toán sau, nâng khống giá cây trái quy định gây thiệt hại ngân sách Nhà nước hơn 17 tỷ đồng.
Quá trình hợp thức hồ sơ, ông Vũ Kiên Trung được ông Nguyễn Xuân Hanh báo cáo về việc thống nhất cùng ông Nguyễn Tuấn Nghĩa (Giám đốc Công ty Vì Nhân Dân, Công ty Xanh Hòa Lạc) nâng khống giá trị cây xanh đầu vào để Công ty Cây xanh đưa vào hồ sơ quyết toán giữa Công ty Cây xanh với Ban Duy tu.
Ông Trung giao nhiệm vụ cho bị cáo Bùi Phương Thảo (Kế toán trưởng Công ty Cây xanh) xây dựng đơn giá cây để bà Thảo thông đồng với bên Công ty thẩm định giá VVFC ban hành Chứng thư thẩm định với giá cây xanh đã được nâng khống.
Theo lời khai của ông Vũ Kiên Trung, do nâng khống giá cây thực tế mua nên đã được Nhà nước thanh toán số tiền chênh lệch là hơn 17 tỷ.
Sau khi được chuyển lại 17 tỷ đồng, ông Vũ Kiên Trung chỉ đạo trích 4,7 tỷ đồng chia cho một số cán bộ nhân viên chủ chốt. Trong đó, ông Trung được hưởng 1,5 tỷ đồng, Nguyễn Xuân Hanh 600 triệu đồng, Bùi Phương Thảo 380 triệu đồng… Còn lại 11,3 tỷ đồng được sử dụng chi phí quan hệ ngoài sổ sách của Công ty Cây xanh.
Vẫn theo lời khai của ông Vũ Kiên Trung, quá trình trồng cây xanh ở Hà Nội, bị cáo chịu sự chỉ đạo trực tiếp của cựu Chủ tịch UBND TP Hà Nội Nguyễn Đức Chung, qua thông báo số 32 về việc trồng cây ở Hà Nội giai đoạn 2016- 2019.
“Chỉ đạo việc trồng cây, ông Nguyễn Đức Chung thường xuyên chửi mắng, dọa đuổi việc bị cáo. Việc mắng chửi bị cáo ngay trước mặt các cán bộ”, ông Vũ Kiên Trung thừa nhận lời khai mà bị cáo từng khai tại CQĐT.
Ông Trung cũng thừa nhận việc dùng số tiền 11,3 tỷ đồng để chi đối ngoại cho các cơ quan ban ngành vào các dịp lễ, Tết từ năm 2016 đến 2018. Bị cáo Trung đã nhiều lần đưa ông Nguyễn Đức Chung tổng số tiền 2,6 tỷ đồng để cảm ơn đã tạo điều kiện, chỉ đạo các Sở, ngành thuộc UBND TP đặt hàng Công ty Cây xanh thực hiện trồng cây xanh.
“Bị cáo nhận thức rõ hành vi sai phạm của mình, đã thành khẩn khai báo, mong nhận được sự khoan hồng của pháp luật. Tiền chi đối ngoại vào dịp lễ, Tết là văn hóa truyền thống của các cơ quan nhà nước”, lời khai của ông Trung.