Vụ nổ tại Formosa Hà Tĩnh: Phải giám sát thường xuyên dưới nhiều hình thức

Ông Lê Hồng Tịnh .

PV: Sau sự cố môi trường biển năm 2016, Quốc hội có đưa dự án này vào giám sát đặc biệt không, thưa ông?

Ông Lê Hồng Tịnh: Có chứ. Riêng Bộ Tài nguyên và Môi trường (TN&MT) kiểm soát rất chặt chẽ bằng các biện pháp; chẳng hạn như việc yêu cầu làm thêm hồ sinh học. Đây là sự cố lần đầu tiên xảy ra, là bài học phải rút kinh nghiệm cho nên các bộ ngành như Bộ TN&MT, Bộ Công thương phải quan tâm đặc biệt và giao cho các sở chuyên ngành như Sở Công thương, Sở TN&MT Hà Tĩnh thực hiện giám sát thường xuyên qua nhiều hình thức.

Đây là một dự án lớn, phức tạp, liệu các cơ quan ở địa phương có đủ năng lực để giám sát?

- Đúng rồi, cái này phải có đoàn giám sát riêng. Đối với Quốc hội nếu không họp thì Ủy ban Khoa học công nghệ và Môi trường phải vào giám sát.

Một trong những giải pháp để giữ chỉ tiêu tăng trưởng là đưa Formosa vào vận hành. Quan điểm của Uỷ ban Khoa học công nghệ và môi trường về vấn đề này?

- Liên quan tới việc cho vào vận hành Formosa thì các bộ liên quan như Bộ Công thương, Bộ TN&MT là những cơ quan tham mưu quan trọng, báo cáo cho Chính phủ. Hy vọng Formosa sẽ góp phần vào tăng trưởng, tất nhiên trên cơ sở đủ điều kiện.

Qua việc này, các Bộ ngành, cũng báo cáo, Chính phủ thấy đủ điều kiện nên đưa vào dự báo. Việc này đã được kiểm soát chặt chẽ. Vạn sự khởi đầu nan nên nếu hoạt động tốt sẽ đóng góp đáng kể vào ngân sách, tăng trưởng. Dự án này đầu tư vốn 10 tỷ USD nên nếu hoạt động sẽ là dự án công nghiệp nặng đầu tàu trong phát triển công nghiệp của VN.

Formosa đầu tư hơn 1 tỷ USD để khắc phục các lỗi tồn tại, Uỷ ban qua giám sát đã yên tâm với việc khắc phục của Formosa chưa, thưa ông?

- Chúng tôi đã vào tận nơi, giám sát tận nơi. Những yêu cầu đưa ra phía họ làm cũng rất tích cực, hợp tác tốt để khắc phục các lỗi còn tồn tại.

Nhưng sau sự cố này cũng đặt ra nhiều dấu hỏi?

- Mới vận hành thì cũng có thể có trục trặc nhất định. Liên quan tới sự cố lọc bụi thì cũng có thể xảy ra trong thời điểm đầu vận hành. Tuy nhiên, chúng tôi chưa nắm được thông tin cụ thể, báo cáo của Hà Tĩnh về sự cố lần này. Chúng tôi sẽ yêu cầu Hà Tĩnh báo cáo.

Chúng ta cũng có cơ quan giám sát ở địa phương là đoàn đại biểu Quốc hội Hà Tĩnh. Nếu muốn giám sát bên trong thì chỉ cần thông báo với phía doanh nghiệp là họ hợp tác.

Qua việc xảy ra sự cố đó họ thấy không thể xem thường vấn đề môi trường, nên các đoàn của Quốc hội vào giám sát thì họ rất tạo điều kiện, cởi mở để mọi người biết, nắm quy trình vận hành của nhà máy.

Đời sống người dân ở vùng xung quanh vẫn bị ảnh hưởng?

- Bây giờ thì tốt, cá nhiều rồi, hiện các chuyến tàu ra khơi đánh cá trúng mùa lớn. Qua một thời gian nghỉ đánh bắt, cá con lớn lên, năng suất nhiều. Bản chất của các nhà máy thép làm sát cảng, biển nhiều do liên quan tới đặc thù vận chuyển quặng...

Nguyên nhân sự cố Formosa hơn một năm trước chủ yếu do thi công súc rửa, tuy nhiên nhà máy này chưa hoạt động. Nếu khi hoạt động tuân thủ các điều kiện về môi trường thì không vấn đề gì.