Vụ thất thoát hơn 113 tỷ đồng: Dàn cựu lãnh đạo Unimex, Artex Hà Nội lĩnh án

Các bị cáo lĩnh án

Ngày 19/9, sau 4 ngày xét xử, nghị án, Tòa án nhân dân TP Hà Nội đã công bố bản án đối với 11 bị cáo trong vụ án sai phạm xảy ra tại Công ty trách nhiệm hữu hạn một thành viên xuất nhập khẩu và đầu tư Hà Nội (Công ty Unimex Hà Nội) 100% vốn nhà nước; Trung tâm Xuất nhập khẩu hàng tiêu dùng và thủ công mỹ nghệ Hà Nội (Trung tâm Artex Hà Nội, thuộc Unimex Hà Nội).

Theo đó, tòa sơ thẩm tuyên phạt bị cáo Phạm Văn Thắng - cựu Giám đốc Trung tâm Artex 12 năm tù, Trần Thị Lan Hương - cựu Trưởng phòng Kế toán tài vụ Artex Hà Nội 8 năm tù, Nguyễn Văn Quân - cựu Trưởng phòng Kinh doanh 1 Artex Hà Nội 7 năm tù cùng về tội "vi phạm quy định về quản lý, sử dụng tài sản nhà nước gây thất thoát, lãng phí". 2 bị cáo cùng tội danh trên gồm Nguyễn Đắc Phước, Nguyễn Thị Ngọc Uyên cùng bị tuyên phạt 11 năm tù.

Liên quan đến vụ án, tòa tuyên phạt bị cáo Trần Quốc Hùng - cựu Chủ tịch Hội đồng quản trị, cựu Tổng Giám đốc Unimex Hà Nội 3 năm tù treo; 3 bị cáo khác lĩnh từ 18 tháng tù treo đến 30 tháng tù treo cùng về tội “thiếu trách nhiệm gây hậu quả nghiêm trọng”.

Với tội "vi phạm quy định về hoạt động ngân hàng, hoạt động khác liên quan đến hoạt động ngân hàng", tòa tuyên phạt bị cáo Trịnh Hùng Thắng - cựu Trưởng phòng tín dụng Agribank Tây Hà Nội, 5 năm tù giam; Đoàn Thị Thanh Chuyên - cán bộ tín dụng Agribank Tây Hà Nội 30 tháng tù treo.

Ngoài mức án trên, tòa sơ thẩm buộc các bị cáo nhóm tội “vi phạm quy định về quản lý, sử dụng tài sản nhà nước gây thất thoát lãng phí” phải nộp lại số tiền đã chiếm dụng của Unimex Hà Nội, đồng thời liên đới bồi thường số tiền bị thất thoát.

“Mánh” chiếm dụng tiền vay ngân hàng

Quá trình xét hỏi, tòa nhận thấy, bị cáo Phạm Văn Thắng - người trực tiếp chỉ đạo điều hành mọi hoạt động tại Artex Hà Nội, có trách nhiệm bảo toàn, phát triển vốn được Unimex Hà Nội giao.

Bị cáo Thắng lợi dụng việc hàng năm Artex Hà Nội được Unimex Hà Nội cấp hạn tín dụng, ủy quyền vào bảo lãnh vay vốn, đã thống nhất với Nguyễn Đắc Phước - Giám đốc điều hành Công ty Đắc Nguyên, Nguyễn Thị Ngọc Uyên - Chủ tịch Hội đồng quản trị Công ty An Ninh, đồng thời chỉ đạo cấp dưới lập khống hồ sơ mua bán giấy để vay vốn ngân hàng rồi sử dụng vốn vay không đúng mục đích.

Thực hiện thỏa thuận, thống nhất trên, bị cáo Phước và Uyên chỉ đạo Phạm Thị Hồng Hạnh - nhân viên kế toán Công ty Đắc Nguyên lập khống 82 hợp đồng mua, bán hàng hóa và 82 Biên bản giao nhận hàng hóa. Nội dung thể hiện: Artex Hà Nội mua của Công ty Long Vân tại 45 hợp đồng; mua của Công ty In Phụ Nữ tại 36 hợp đồng; và mua của Công ty Á Châu tại 1 hợp đồng.

Cũng theo chỉ đạo, Hạnh lập 82 hợp đồng mua, bán khống và 82 Biên bản giao nhận hàng hóa khống thể hiện Artex Hà Nội bán số hàng đã mua nêu trên. Trong đó 49 hợp đồng bán cho Công ty An Ninh, 33 hợp đồng bán cho Công ty Đắc Nguyên.

Khi nhận được các hợp đồng và biên bản giao nhận hàng hóa lập khống, bị cáo Thắng chỉ đạo Quân ký nháy vào các văn bản để ông ta ký, đóng dấu tại mục đại diện Artex Hà Nội. Sau đó, các bị cáo Quân, Hương hoàn tất hồ sơ để vay vốn các ngân hàng. Bị cáo Thắng là người ký các Hợp đồng tín dụng và quyết định việc sử dụng tiền vay.

Để tránh việc kiểm soát của Unimex Hà Nội trong việc sử dụng vốn vay, ông Thắng chỉ đạo Hương lập báo cáo tình hình khoản nợ phải thu hàng quý của Công ty An Ninh, sai sự thật, che giấu dư nợ thực tế. Như vậy trong năm 2011-2012, Artex Hà Nội vay vốn tại 4 ngân hàng số tiền hơn 643 tỷ đồng, đã trả nợ gốc hơn 430 tỷ, còn nợ hơn 212 tỷ đồng.

Trong số nợ gốc này, Unimex Hà Nội đã trả nợ thay cho Artex Hà Nội hơn 120 tỷ đồng. Trong số tiền hơn 120 tỷ đồng, có hơn 50 tỷ đồng trả cho các hợp đồng kinh doanh xuất, nhập khẩu hàng hoá đúng mục đích; hơn 69 tỷ đồng cho các hợp đồng mua bán giấy khống.

Trong vụ án, bị cáo Thắng đã trực tiếp chiếm dụng số tiền hơn 4,8 tỷ đồng, dẫn đến gây thất thoát hơn 113 tỷ đồng của nhà nước.

Tòa sơ thẩm cũng xác định, bị cáo Hương biết rõ việc Công ty An ninh, Công ty Đắc Nguyên có dư nợ tại Artex Hà Nội vượt quy định của Unimex Hà Nội nhưng vẫn lập báo cáo số dư chi tiết tài khoản 131 hàng quý sai sự thật để che giấu nợ xấu của các công ty này.

Bị cáo Hương đã trực tiếp thực hiện và chỉ đạo cấp dưới lập các bộ hồ sơ khống để Artex Hà Nội vay vốn ngân hàng và sử dụng vốn vay không đúng mục đích. Trong đó, bị cáo Hương trực tiếp chiếm dụng số tiền hơn 2 tỷ đồng.

Với cương vị Chủ tịch Hội đồng quản trị kiêm Tổng Giám đốc Unimex Hà Nội, bị cáo Hùng và cấp dưới đã buông lỏng quản lý, không chỉ đạo việc kiểm tra định kỳ hoặc đột xuất việc vay vốn tại Artex dẫn đến thiệt hại hơn 113 tỷ đồng.

Nhóm cán bộ ngân hàng không thực hiện, không hoàn thành chức trách nhiệm vụ được giao. Tuy nhiên, tòa thấy các bị cáo làm theo chỉ đạo của Giám đốc Chi nhánh (đang bỏ trốn) nên xem xét giảm nhẹ một phần hình phạt.