Vụ Vinasun kiện Grab: Làm rõ trách nhiệm dân sự của Grab hay đối tác tài xế

Phiên tòa ngày 22/10.

Liên quan đến trách nhiệm dân sự mà Chủ tọa phiên tòa đưa ra dành cho Grab, theo đại diện Grab, đơn vị chỉ cung cấp và hỗ trợ phần mềm kết nối, còn về quản lý tài xế do các hợp tác xã (HTX) và các công ty vận tải (đối tác với Grab) chịu trách nhiệm.

Hai bên giữ nguyên quan điểm

Trình bày quan điểm trước Hội đồng xét xử, đại diện Grab một lần nữa cho rằng Grab thực hiện đề án 24 với tư cách cung ứng công nghệ hỗ trợ dịch vụ vận tải. Grab hợp tác kinh doanh với hơn 300 đơn vị kinh doanh vận tải, hợp tác xã với số lượng xe lớn. Cước phí là do thỏa thuận với các HTX, đơn vị kinh doanh vận tải, sau đó sẽ được phần mềm công nghệ xác định cụ thể.

Về việc khách hàng trả tiền, Grab chỉ thu hộ đối tác, hoặc khách hàng chuyển vào tài khoản đối tác theo thỏa thuận. Grab thực hiện đúng theo Quyết định 24 của Bộ Giao thông - Vận tải về thí điểm triển khai ứng dụng khoa học công nghệ hỗ trợ quản lý và kết nối hoạt động vận tải hành khách theo hợp đồng.

Trong khi đó, phía Vinasun giữ nguyên quan điểm cho rằng Grab là công ty công nghệ, không được phép kinh doanh dịch vụ vận tải theo Quyết định 24. Thế nhưng trên thực tế hoạt động Grab là doanh nghiệp vận tải taxi là trái với quy định cho phép.

Grab thực hiện việc điều động xe, xác định giá cước, thu cước phí, thưởng phạt tài xế. Grab được toàn quyền áp dụng và lựa chọn phương pháp tính giá cước, mua bảo hiểm tai nạn dân sự tự nguyện cho đối tác lái xe và hành khách đi xe.

Khi đặt xe và sử dụng dịch vụ Grab, khách hàng thanh toán bằng cách chuyển thẳng từ tài khoản của khách hàng vào tài khoản Grab nếu thanh toán bằng thẻ tín dụng. Việc này khẳng định khách hàng đã thanh toán cho dịch vụ vận chuyển, chứ không phải thanh toán cho việc thuê phần mềm dịch vụ.

Ông Trương Đình Quý – đại diện cho phía Vinasun nhấn mạnh: “Lợi thế giá rẻ của Grab còn dựa trên lợi thế doanh nghiệp này trốn thuế. Trong 3 năm 2014-2016, thực hiện hàng chục triệu cuốc xe, Grab chỉ đóng thuế 9,5 tỷ đồng, còn Vinasun đóng xấp xỉ 1200 tỷ đồng”.

Tuy không có hợp đồng, không có căn cứ pháp luật nào, nhưng Grab trực tiếp chuyển tiền thu được từ kinh doanh taxi, phân chia doanh thu với các tài xế. Điều này làm biến dị mô hình kinh doanh theo Quyết định 24, làm rối loạn công tác hạch toán, kế toán, tạo kẽ hở trốn thuế.

Từ đó, Vinasun đề nghị HĐXX tuyên Grab là đơn vị kinh doanh vận tải chứ không phải là doanh nghiệp cung ứng phần mềm dịch vụ và chấp nhận yêu cầu khởi kiện của Vinasun, buộc Grab phải bồi thường cho Vinasun hơn 41 tỷ đồng.

Grab không có trách nhiệm gì với đối tác tài xế

Đến phần hỏi của Thẩm phán Lê Công Toại dành cho bị đơn là Grab liên quan đến quy mô đầu tư, tình hình kinh doanh cũng như lợi nhuận từ hoạt động của Grab. Ông Jerry Lim – đại diện cho Grab cho hay, hiện Grab hoạt động kinh doanh tại 8 nước với hơn 100 thành phố thuộc khu vực Đông Nam Á. Trong đó, một số nước bắt đầu đầu tư, một số nước đã có lợi nhuận.

Tại Việt Nam, năm 2014 đến nay chưa có lợi nhuận, còn năm 2018 chưa hết nên chưa thống kê được. Vốn điều lệ của Grab tại Việt Nam vẫn giữ ở con số 20 tỷ đồng.

Về phần cước phí và phân chia cước phí, chủ tọa đặt nhiều câu hỏi liên quan như: Căn cứ dựa vào đâu để chia ra tỷ lệ chiết khấu giữa lái xe với Grab?, chi phí chiết khấu thay đổi căn cứ vào đâu?, Grab có quyền tăng hay giảm chiết khấu hay không?, dựa vào đâu để tài xế biết mức chiết khấu?, mức cước vận chuyển ai đưa ra?... Theo đại diện Grab thì các đối tác vận tải và hợp tác xã vận tải sẽ đề xuất giá cước. Sau đó giá cước chung của thỏa thuận này sẽ được lập trình và đưa ra mẫu chung trên hệ thống nền tảng công nghệ quản lý bằng các thuật toán dự đoán trí tuệ nhân tạo. “Chúng tôi không quản lý tài xế mà chỉ làm việc trực tiếp với các đối tác là HTX vận tải và các đơn vị kinh doanh vận tải”, ông Jerry Lim khẳng định.

Điều kiện để tài xế đăng ký chạy Grab?, ai sẽ quản lý tài xế?, mà chủ tọa đặt ra. Phía Grab cho biết, trước hết, tài xế phải làm việc với công ty vận tải hoặc HTX vận tải, sau đó đến Grab cung cấp giấy tờ liên quan như: hợp đồng ký kết với các đối tác vận tải,, thông tin Chứng minh nhân dân, bằng lái xe, khám sức khỏe, lý lịch tư pháp… Sau đó, Grab sẽ đào tạo và mở công nghệ kết nối chạy xe.

Về trách nhiệm quản lý tài xế, Grab cho hay, do các HTX, các đơn vị kinh doanh vận tải quản lý, Grab chỉ hỗ trợ cung cấp phần mềm kết nối chạy xe, Grab không có bất cứ gì liên quan đối với đối tác tài xế, không hợp đồng lao động…

HTX cũng bảo không quản lý tài xế, vậy ai quản lý tài xế?, thẩm phán Lê Công Toại chất vấn. Theo luật sư đại diện cho Grab thì Grab chỉ ký kết và làm việc với các HTX, các đơn vị vận tải còn Grab hoàn toàn không quản lý, chỉ hỗ trợ và cung cấp phần mềm công nghệ kết nối gọi xe.

Cũng theo xác nhận của chủ tọa phiên tòa thì khi làm việc trực tiếp với các HTX vận tải thì các đơn vị này cũng không thừa nhận quản lý tài xế.