Những năm qua, tỉnh Khánh Hòa đã dồn nhiều nguồn lực để đầu tư phát triển vùng đồng bào dân tộc thiểu số (DTTS) và miền núi. Nhờ đó, diện mạo của vùng đã có nhiều thay đổi rõ nét. Chương trình phát triển KT-XH vùng đồng bào DTTS và miền núi đã tiếp thêm động lực, góp phần nâng cao đời sống vật chất, tinh thần cho người dân, đưa miền núi dần tiến kịp với miền xuôi.
Tập trung nguồn lực đầu tư cho miền núi
Có thể nói, mục tiêu phát triển KT-XH vùng đồng bào DTTS và miền núi là tâm huyết, là mong muốn của nhiều thế hệ lãnh đạo tỉnh Khánh Hòa các thời kỳ. Chính vì vậy, từ năm 2011, Khánh Hòa là địa phương tiên phong đưa Chương trình phát triển KT-XH vùng đồng bào DTTS và miền núi trở thành một trong những chương trình KT-XH trọng điểm của tỉnh. Qua hơn 10 năm, tỉnh đã dành nguồn lực để đầu tư phát triển KT-XH khu vực này.
Theo ông Võ Nam Thắng, Trưởng ban Ban Dân tộc tỉnh, để tập trung phát triển KT-XH vùng đồng bào DTTS và miền núi, Nghị quyết số 09 ngày 11/1/2021 của Tỉnh ủy về Chương trình phát triển KT-XH vùng đồng bào DTTS và miền núi tỉnh giai đoạn 2021-2025, định hướng đến năm 2030 xác định: Trong giai đoạn 2021-2025, tỉnh sẽ ưu tiên bố trí ngân sách Nhà nước tăng ít nhất 1,5 lần so với giai đoạn 2016 - 2020 để đầu tư thực hiện chương trình; đồng thời lồng ghép các chương trình Mục tiêu quốc gia và các chương trình mục tiêu khác đang thực hiện để đầu tư có hiệu quả cho các địa phương miền núi.
Cũng theo ông Thắng, ngoài việc tập trung triển khai Nghị quyết số 09, tỉnh Khánh Hòa cũng đang đẩy nhanh tiến độ thực hiện Chương trình Mục tiêu quốc gia phát triển KT-XH vùng đồng bào DTTS và miền núi giai đoạn 2021-2030. Theo đó, giai đoạn I của chương trình (từ năm 2021 đến 2025), dự kiến tổng nhu cầu vốn để thực hiện chương trình là hơn 1.166 tỷ đồng. Trong đó, ngân sách Trung ương hơn 698,6 tỷ đồng, ngân sách tỉnh hơn 200,3 tỷ đồng, vốn tín dụng chính sách gần 241,4 tỷ đồng và vốn khác hơn 25,7 tỷ đồng. Hội đồng nhân dân tỉnh Khánh Hòa cũng đã phê duyệt nguồn vốn để thực hiện chương trình trên địa bàn tỉnh giai đoạn I, trên 468 tỷ đồng.
Tỉnh Khánh Hòa đặt ra mục tiêu phấn đấu mức thu nhập bình quân của người DTTS tăng hơn 2 lần so với năm 2020; tỷ lệ hộ nghèo trong đồng bào DTTS mỗi năm giảm 4-5%; 100% xã có đường ô tô đến trung tâm xã được rải nhựa hoặc bê tông; 70% số trường học có cơ sở vật chất đạt chuẩn quốc gia; 35% số xã vùng đồng bào DTTS và miền núi đạt chuẩn nông thôn mới; giảm 50% số xã, thôn đặc biệt khó khăn… Bên cạnh đó, có 70% lao động trong độ tuổi được đào tạo nghề phù hợp với nhu cầu, điều kiện của người DTTS và đặc thù miền núi; đào tạo, quy hoạch, xây dựng đội ngũ cán bộ, công chức, viên chức người DTTS bảo đảm phù hợp với tỷ lệ dân số ở từng địa phương…
Đầu tư có trọng điểm
Chương trình mục tiêu quốc gia phát triển KT-XH vùng đồng bào DTTS và miền núi là một chủ trương lớn của Đảng, Nhà nước, nhằm khai thác tiềm năng, lợi thế của các địa phương vùng đồng bào DTTS và miền núi; đổi mới, sáng tạo, đẩy mạnh phát triển kinh tế, đảm bảo an sinh xã hội; giảm nghèo nhanh, bền vững. Vì thế, tỉnh Khánh Hòa đề ra các giải pháp cụ thể là: Đầu tư có trọng tâm, trọng điểm, bền vững, không dàn trải, tập trung cho các xã, thôn khó khăn nhất; giải quyết các vấn đề bức xúc, cấp bách; ưu tiên hỗ trợ hộ nghèo, hoàn cảnh khó khăn. Ngân sách Nhà nước thực hiện hỗ trợ đầu tư có điều kiện, kết hợp với vay ưu đãi; ưu tiên hỗ trợ đầu tư cho các xã, thôn đăng ký thoát khỏi thôn, xã đặc biệt khó khăn; phát triển sản xuất theo chuỗi giá trị có nhiều hộ đồng bào DTTS tham gia; phát triển kinh tế tập thể, tổ hợp tác, hợp tác xã ở vùng đồng bào DTTS và miền núi, trọng tâm là 9 xã đăng ký đạt chuẩn nông thôn mới giai đoạn 2021-2025...
Trong tổng số nguồn vốn nói trên, việc đầu tư dựa trên nguyên tắc đầu tư có trọng tâm, trọng điểm, tập trung cho các xã, thôn khó khăn nhất; giải quyết các vấn đề bức xúc, cấp bách nhất; ưu tiên hỗ trợ hộ nghèo DTTS khó khăn nhất; phát huy quyền làm chủ và sự tham gia tích cực, chủ động của cộng đồng và người dân, phát huy tinh thần nỗ lực vươn lên của đồng bào DTTS. Bên cạnh đó, Khánh Hòa sẽ chú trọng tăng cường công tác kiểm tra, giám sát, đánh giá việc thực hiện chương trình ở các cấp, ngành; phòng, chống các biểu hiện tiêu cực trong quá trình thực hiện.
Theo đó, các khoản đầu tư được tập trung sử dụng giải quyết tình trạng thiếu đất ở, đất sản xuất, nước sinh hoạt; phát triển sản xuất nông, lâm nghiệp, phát huy tiềm năng, thế mạnh của các vùng miền để sản xuất hàng hóa theo chuỗi giá trị; đầu tư cơ sở hạ tầng thiết yếu, phục vụ sản xuất, đời sống trong vùng đồng bào DTTS và miền núi; bảo tồn, phát huy giá trị văn hóa truyền thống tốt đẹp của các DTTS gắn với phát triển du lịch; chăm sóc sức khỏe nhân dân, nâng cao thể trạng, tầm vóc người DTTS, phòng chống suy dinh dưỡng ở trẻ em…
Ông Nguyễn Tấn Tuân, Chủ tịch UBND tỉnh Khánh Hòa cho biết: Để đạt được những mục tiêu quan trọng này, trong thời gian tới, tỉnh sẽ xây dựng, bổ sung các chính sách phù hợp, bố trí đủ vốn tín dụng ưu đãi, tạo điều kiện thuận lợi để thu hút các doanh nghiệp đầu tư, mở rộng, nâng cao hiệu quả sản xuất, kinh doanh ở vùng đồng bào DTTS và miền núi; giảm dần các chính sách mang tính hỗ trợ gây tâm lý trông chờ, ỷ lại, chưa khuyến khích người dân tự vươn lên thoát nghèo; chuyển sang đầu tư phát triển, tăng cho vay tín dụng ưu đãi, hỗ trợ có điều kiện, đầu tư cơ sở hạ tầng cho cộng đồng để phát triển kinh tế hộ.