Nhiều dự án giao thông trọng điểm của Thủ đô hiện đang vướng mắc trong công tác giải phóng mặt bằng (GPMB) có nguy cơ chậm tiến độ.
Dự án trì trệ vì mặt bằng
Đơn cử như các dự án mở rộng, nâng cấp QL6, đoạn Ba La - Xuân Mai; đường nối cao tốc Pháp Vân - Cầu Giẽ đến Vành đai 3; Vành đai 2,5, đoạn Đầm Hồng - QL1A; đường trục phía Nam tỉnh Hà Tây (cũ); đ ường giao thông bao quanh khu tưởng niệm danh nhân Chu Văn An…
Một trọng những dự án kéo dài là dự án đầu tư xây dựng tuyến đường giao thông bao quanh khu tưởng niệm danh nhân Chu Văn An, được thực hiện theo hình thức đối tác công tư, loại hợp đồng BT.
Đến nay, tuyến đường này đã gần như hoàn thiện, đường đã được đặt tên là Phạm Tu, chỉ còn điểm mấu chốt nhất là nút giao với đường Phan Trọng Tuệ vẫn "bất động" nhiều năm qua.
Đại diện Ban QLDA đầu tư xây dựng công trình giao thông TP Hà Nội cho biết, nhiều năm qua, do không GPMB được nên dự án không thể hoàn thiện nút giao với cầu vượt trục thông từ đường Phạm Tu sang đường trục phía Nam. Thiếu cầu vượt, nút giao này trở thành điểm đen ùn tắc giao thông trong khu vực.
Liên quan đến vấn đề này, Giám đốc Trung tâm phát triển quỹ đất, UBND huyện Thanh Trì Vũ Hoài Sơn cho hay, dự án còn hơn 23.700 m2 chưa được GPMB, là đất được giao cho 114 hộ và 5 tổ chức. Từ năm 2017, huyện Thanh Trì đã chuẩn bị GPMB nhưng chưa có khu tái định cư nên người dân không phối hợp kiểm đếm, đo đạc.
Tháng 12/2024, UBND TP Hà Nội đã chấp thuận cho huyện Thanh Trì bố trí tái định cư các hộ dân này tại xã Thanh Liệt. Tuy nhiên, khu tái định cư cũng chưa GPMB xong. "Đến nay đã có 100 hộ ký xác nhận số liệu về đất thu hồi, còn 14 hộ chưa phối hợp. Dự kiến trong quý II năm nay sẽ cơ bản hoàn thành xong công tác GPMB cho dự án", ông Vũ Hoài Sơn nói.
Tiến độ thi công ì ạch
Đối với dự án đường Vành đai 2,5 đoạn Đầm Hồng - QL1A, Ban QLDA đầu tư xây dựng công trình giao thông TP Hà Nội cho biết, dự án khởi công từ năm 2014 nhưng phải dừng do vướng mắc về GPMB. Tiếp đó tháng 10/2022, dự án dựng hầm chui Kim Đồng được khởi công để đồng bộ năng lực lưu thông cho đường Vành đai 2,5.
Tuy nhiên, tại dự án hầm chui, phía Đầm Hồng đang còn tồn tại 2 vị trí tái lấn chiếm mặt bằng, một số vị trí phải cắt xén một phần thuộc địa bàn phường Định Công. Còn đoạn đường từ Đầm Hồng - QL1A thì có 14 hộ dân có đất bị chồng lấn với dự án khác, đã hoàn thành GPMB từ tháng 2/2024 nhưng đến này vẫn chưa tiến hành bàn giao lại cho chủ đầu tư, chưa thể thi công được.
Đối với dự án Mở rộng nâng cấp QL6, đoạn Ba La - Xuân Mai, Ban QLDA đầu tư xây dựng công trình giao thông TP Hà Nội cho biết, huyện Chương Mỹ bàn giao mặt bằng còn rất chậm, "xôi đỗ", vướng công trình hạ tầng kỹ thuật và kiến trúc không triển khai tổ chức thi công được. Còn quận Hà Đông thì chưa bàn giao, chủ đầu tư chưa tiếp nhận được mặt bằng để thi công.
Ông Lại Văn Thơi, Phó Giám đốc dự án (Tổng công ty 319) cho biết: "Gói thầu của chúng tôi có chiều dài 2,18km, đến nay đã được bàn giao 58% mặt bằng. Tuy nhiên, mặt bằng được bàn giao “xôi đỗ”, rất khó khăn trong việc thi công. Nếu có đủ mặt bằng sạch, chúng tôi cam kết hoàn thành gói thầu trong vòng 15 tháng".
Tương tự, ông Nguyễn Xuân Cường, Chỉ huy trưởng công trường, nhà thầu Long Thành cho hay: "Gói thầu phải thực hiện khoảng 9,2km (trái + phải tuyến), song đến nay mới được bàn giao hơn 1,2km khiến việc thi công bị đứt đoạn gây khó khăn trong việc triển khai".
Theo ông Cường, hiện nay đơn vị được bàn giao hơn 1,2km nhưng được chia thành 3 đoạn, mỗi đoạn dài khoảng vài trăm mét. Vì vậy, việc vận chuyển máy móc, nhân công cũng gặp ảnh hưởng lớn.
"Sau Tết, chúng tôi được bàn giao thêm khoảng 200m. Nhưng mỗi đoạn chỉ dài khoảng 100m nhưng chúng tôi vẫn cỗ gắng thi công. Lãnh đạo Ban QLDA Đầu tư các công trình giao thông Hà Nội đã chỉ đạo để đẩy nhanh tiến độ, kể cả 50m cũng phải bắt tay vào thi công ngay", ông Cường nói.
Dự án xây dựng đường kết nối cao tốc Pháp Vân - Cầu Giẽ với Vành đai 3 dù đã khởi công từ tháng 5/2022 và thi công được một số hạng mục. Đại diện Ban QLDA đầu tư xây dựng công trình giao thông TP Hà Nội cho biết, gói thầu 02 - XL đã được Sở Xây dựng bàn giao kênh Yên Sở nhưng không có đường vào tiếp cận thi công do vướng mặt bằng các hộ dân. Gói thầu 03 - XL đã thi công xong 5 bệ thân trụ, đang xử lý nền đất yếu đầu cầu sau mố, sản xuất kết cấu dầm thép trong xưởng, nhưng dự kiến hết quý I này sẽ không còn mặt bằng để thi công.
Phần bồi thường công trình trên đất hiện chưa có đơn giá kiến trúc của Sở Xây dựng chưa có hướng dẫn rõ cách tính bồi thường phần còn lại của công trình bị ảnh hưởng trong trường hợp cắt xén nên UBND các quận, huyện vẫn chờ hướng dẫn...
Có thể thấy rằng, việc thiếu mặt bằng sạch khiến việc thi công của các dự án gặp nhiều khó khăn, phải chăng, các cơ quan chức năng cần quyết liệt hơn nữa.