Xả kiệt đập dâng Ngàn Trươi nguy cơ 'bức tử' 3 con sông lớn của Hà Tĩnh

Các cống xả nước ở đập dâng vẫn đang xả hết tốc lực, đẩy nước màu đỏ đục về vùng hạ du.

Đập dâng Vũ Quang bắt đầu xả vào 6h ngày 30/7, phương án này được Bí thư Tỉnh ủy Hà Tĩnh cùng cơ quan chức năng thống nhất vào ngày 28/7, do Sở TNMT và Sở NN-PTNT Hà Tĩnh chủ trì, phối hợp với Ban quản lý đầu tư và xây dựng thủy lợi 4 thực hiện.

Khoảng 3 tiếng đồng hồ sau, nguồn nước đỏ đục, bốc mùi hôi thối đã lan ra diện rộng. Có 8 xã của huyện Vũ Quang bước đầu bị ảnh hưởng gồm: Hương Minh, Hương Thọ, Đức Liên, Đức Hương, Đức Bồng, Đức Linh, Đức Giang, Ân Phú.

Trước tình hình trên, chính quyền địa phương các xã và UBND huyện Vũ Quang kiến nghị dừng ngay việc xả đập bởi nguy cơ sẽ bức tử 3 con sông lớn là Ngàn Trươi, Ngàn Sâu và sông La, không tiên lượng được hậu quả.

Tuy nhiên, chiều cùng ngày, đại diện Ban quản lý đầu tư và xây dựng thủy lợi 4 xác nhận với PV Báo Đại đoàn kết, phương án vẫn đang được tổ công tác UBND tỉnh Hà Tĩnh triển khai. 15 triệu khối nước tại đập dâng Vũ Quang sẽ được xả kiệt trong vòng 3 ngày.

“Dự kiến xả trong 3 ngày sẽ kiệt đập dâng, cứ xả như thế này, nguy cơ ô nhiễm 3 con sông Ngàn Trươi, Ngàn Sâu và sông La rất lớn. Mới xả trong vòng mấy tiếng đồng hồ mà sông Ngàn Trươi đã chuyển đỏ đục ngầu, người dân và chính quyền các xã đều lo lắng gọi điện kiến nghị liên tục nhưng chúng tôi cũng không thể làm được gì”, một cán bộ huyện Vũ Quang lo lắng.

Theo kết quả quan trắc của Trung tâm quan trắc, Sở TNMT Hà Tĩnh vào ngày 24/5, nguồn nước tại đập dâng Vũ Quang thông số COD vượt ngưỡng cho phép 1,07 lần. Nhiều điểm thông số Fe, Amoni, CO, COD, NH4 vượt ngưỡng.

Nước tại sông Ngàn Trươi bị nhuộm đỏ chỉ sau 3 tiếng đồng hồ xả đập dâng.

Mặc dù có kết quả xét nghiệm nhưng cơ quan chức năng Hà Tĩnh không tìm ra được thủ phạm khiến nước đập dâng chuyển màu bất thường. Vậy, việc xả kiệt đập dâng lần này liệu có tìm được tác nhân, nguyên nhân khiến việc nguồn nước chuyển màu hay không? Hay là một phương án để phi tang chứng cứ? Đây là những câu hỏi dư luận tại Hà Tĩnh đang băn khoăn, lo ngại.

Như đã phản ánh, công trình thủy lợi Ngàn Trươi - Cẩm Trang là công trình thủy lợi lớn thứ 3 cả nước. Hơn 2 tháng nay, nguồn nước tại đập dâng thuộc công trình thủy lợi mang tầm quốc gia này bất ngờ chuyển màu đỏ đục, bốc mùi hôi thối.

Việc ô nhiễm nguồn nước tại dự án nước đa mục tiêu, ngoài thủy lợi còn là nước sinh hoạt phục vụ cho hơn 300 hộ dân thị trấn Vũ Quang và nước tưới tiêu cho hàng nghìn hộ dân của 6 huyện bắc Hà Tĩnh khiến chính quyền và người dân vô cùng lo lắng. Nhà máy nước sạch Vũ Quang cũng đã phải tăng cường hóa chất để xử lý nước đầu vào.

Bước đầu, có 2 nguyên nhân chính được xác định là nguồn gây ô nhiễm là do công ty Gỗ MDF Thanh Thành Đạt xả thải và lượng mùn thối rữa đang lắng đọng dưới đáy hồ Ngàn Trươi quá trình vệ sinh, thu dọn lòng hồ trước đó mà chủ đầu tư là Ban quản lý đầu tư và xây dựng thủy lợi 4 của bộ NN&PTNT triển khai chưa đảm bảo.

Trong cuộc họp vào sáng 28/7, sau chuyến kiểm tra thực địa cùng với ông Nguyễn Hải Thanh, Cục trưởng cục Quản lý công trình bộ NN&PTNT, ông Lê Đình Sơn, Bí thư Tỉnh ủy Hà Tĩnh đã thống nhất phương án mà phía chủ đầu tư đưa ra đó là sẽ xả kiệt Đập Dâng để lấy lượng mùn dưới đáy đập, xét nghiệm tìm nguyên nhân.