Xây dựng văn hóa lái xe an toàn: Từ 'ý thức cá nhân' đến trách nhiệm với xã hội

Hà Nội có hơn 114.000 tài xế xe công nghệ hai bánh đang hoạt động

Ông Nguyễn Tuyển, Trưởng phòng Quản lý Vận tải (Sở Xây dựng Hà Nội) cho biết, theo thống kê hiện nay, đối với xe công nghệ hai bánh, trên địa bàn thành phố có khoảng 114.000 lái xe. Đối với taxi, có khoảng 14.500 xe, trong đó đa phần đều đang sử dụng nền tảng công nghệ trong hoạt động kinh doanh vận tải.

Do đó, sự bùng nổ của các loại hình kinh doanh vận tải sử dụng ứng dụng công nghệ, hiện nay có rất nhiều hãng vận tải cùng tham gia thị trường, khiến mức độ cạnh tranh ngày càng cao.

Đặc biệt, khi đã nhận cuốc xe, tài xế tiếp tục chịu áp lực về thời gian, nhất là trong trường hợp khách hàng vội vàng và liên tục thúc giục, thậm chí yêu cầu tài xế đi vào những tuyến đường vi phạm quy định giao thông.

Chia sẻ về vấn đề trên bà Phạm Thị Lâm, Giám đốc Vận hành Xanh SM Car Hà Nội, không dễ để một tài xế có thể duy trì trạng thái tâm lý ổn định, lái xe an toàn trong một môi trường nghề nghiệp vốn chịu nhiều áp lực về thời gian, thu nhập và mật độ giao thông dày đặc. Chính vì vậy, tại Xanh SM, công ty không chỉ nhấn mạnh đến ý thức cá nhân mà tập trung xây dựng một văn hóa làm nghề, để tài xế có thể lái xe an toàn một cách tự nhiên.

Theo bà Lâm, Xanh SM Car xác định, muốn tài xế lái xe an toàn một cách bền vững, trước hết phải tạo dựng được một hệ giá trị chung. Từ đó, hãng xây dựng và vận hành mô hình “Văn hóa Bác Tài Xanh”, dựa trên cam kết 5 Xanh Tốt, gắn trực tiếp với an toàn giao thông và trách nhiệm xã hội.

Yếu tố đầu tiên được đặt lên hàng đầu là trải nghiệm của khách hàng. Theo bà Phạm Thị Lâm, ngay khi khách hàng bước lên xe, cảm nhận ban đầu về sự an toàn, sạch sẽ và chuyên nghiệp sẽ quyết định rất lớn đến niềm tin của họ. Người trực tiếp tạo nên điều đó không ai khác chính là đội ngũ tài xế.

Do đó, tài xế Xanh SM được đào tạo và rèn luyện bài bản ngay từ đầu, nhưng không dừng lại ở các khóa huấn luyện ban đầu. Trong suốt quá trình hành nghề, họ liên tục được nhắc nhở, cập nhật quy trình, tiêu chuẩn và các quy định mới nhằm duy trì chất lượng phục vụ cũng như bảo đảm an toàn tuyệt đối trong từng chuyến xe.

Một điểm khác biệt lớn của Xanh SM là việc vận hành 100% đội xe thuần điện. Theo đánh giá của doanh nghiệp, xe điện với khả năng vận hành êm ái, giảm rung lắc và tiếng ồn giúp người lái duy trì trạng thái tâm lý ổn định hơn so với các phương tiện truyền thống.

“Khi tâm lý người lái ổn định, hành vi lái xe cũng trở nên an toàn hơn”, bà Phạm Thị Lâm nhấn mạnh. Không chỉ mang lại cảm giác dễ chịu cho tài xế và hành khách, xe điện còn góp phần giảm xung đột giao thông, đặc biệt trong điều kiện đô thị đông đúc.

Bên cạnh đó, phương tiện của Xanh SM luôn được bảo dưỡng định kỳ, duy trì trong trạng thái kỹ thuật tốt nhất nhằm hạn chế tối đa các rủi ro phát sinh trong quá trình vận hành. Đây được xem là “lớp phòng vệ” quan trọng, giúp giảm thiểu nguy cơ tai nạn từ yếu tố kỹ thuật.

Theo bà Phạm Thị Lâm, áp lực thu nhập là một trong những nguyên nhân khiến nhiều tài xế rơi vào trạng thái vội vàng, căng thẳng khi tham gia giao thông. Vì vậy, Xanh SM xây dựng chính sách giá cước minh bạch, cơ chế thu nhập ổn định, nhằm giúp người cầm lái yên tâm làm nghề, không phải chạy theo áp lực bên ngoài.

Song song với đó, doanh nghiệp đẩy mạnh ứng dụng công nghệ trong quản lý và hỗ trợ lái xe an toàn. Hệ thống giám sát an toàn cho phép kịp thời phát hiện, nhắc nhở những hành vi tiềm ẩn rủi ro hoặc nguy cơ vi phạm, giúp tài xế chủ động điều chỉnh từ sớm. “Chúng tôi luôn đặt cao tinh thần phòng hơn chống”, bà Lâm khẳng định.

Áp lực chỉ tiêu và bài toán an toàn của tài xế công nghệ

Ở góc độ khác, ông Lê Đức Dinh – Quản lý Cấp cao Phòng Phát triển Kinh doanh, Công ty Cổ phần Be Group cho biết, khác với một số hãng taxi truyền thống, tại BE, tài xế có thể chủ động lựa chọn loại hình dịch vụ cũng như thời gian hoạt động. Cơ chế thưởng được xây dựng linh hoạt theo từng dịch vụ cụ thể.

Tuy nhiên, thực tế cho thấy, một bộ phận tài xế tự đặt ra chỉ tiêu thu nhập trong ngày để đạt thưởng. Điều này giúp tăng năng suất lao động, nhưng đồng thời cũng vô hình trung tạo thêm áp lực, ảnh hưởng đến tâm lý và hành vi lái xe.

Theo ông Dinh, bảo đảm an toàn giao thông đến từ nhiều yếu tố, trong đó nhận thức của người tham gia giao thông là quan trọng nhất. Vì vậy, BE thường xuyên tổ chức các lớp đào tạo lái xe an toàn, xây dựng bộ tiêu chuẩn hành vi giao thông văn minh cho đội ngũ tài xế. Trên ứng dụng, các quy định pháp luật liên quan đến ATGT cũng được cập nhật thường xuyên để tài xế kịp thời nắm bắt.

Trung tá Nguyễn Tài Nghĩa - Phó đội trưởng đội tuyên truyền, Phòng CSGT - Công an TP Hà Nội cho biết, để xây dựng được văn hóa giao thông an toàn, mỗi tài xế trước hết cần thay đổi nhận thức của chính mình, chuyển tư duy chấp hành luật giao thông từ “đối phó” sang tự giác tuân thủ.

"Khi nhận thức đúng, mỗi hành vi nhỏ như dừng xe đúng vạch, không vượt đèn đỏ hay không sử dụng điện thoại khi lái xe đều mang ý nghĩa lớn trong việc bảo vệ bản thân và cộng đồng. Những hành vi tích cực này còn có sức lan tỏa mạnh mẽ đến đồng nghiệp, gia đình và bạn bè", Trung tá Nguyễn Tài Nghĩa nhấn mạnh.

Trung tá Nguyễn Tài Nghĩa dẫn chứng, văn hóa giao thông của người lái xe có thể ảnh hưởng trực tiếp đến trẻ em trong gia đình, giúp hình thành ý thức chấp hành luật giao thông ngay từ nhỏ. Với đồng nghiệp, tài xế có thể nhắc nhở nhau không che biển số, không chở hàng cồng kềnh, luôn đội mũ bảo hiểm đạt chuẩn. Với bạn bè, đó là lời khuyên không điều khiển phương tiện khi đã sử dụng rượu, bia.

Ở góc độ doanh nghiệp, ông Nguyễn Công Hùng – Giám đốc Công ty TNHH Vận tải Công nghệ Mai Linh Hà Nội cho rằng, tài sản lớn nhất của doanh nghiệp chính là con người. Muốn giữ chân khách hàng, doanh nghiệp phải xây dựng được nền tảng giá trị, văn hóa và hệ thống đào tạo bài bản.

Trong bối cảnh Hà Nội đang chịu áp lực rất lớn từ mật độ phương tiện và mục tiêu giảm phát thải, chuyển đổi xanh, chuyển đổi số, vai trò quản lý của doanh nghiệp càng trở nên quan trọng. Việc theo dõi, quản lý tài xế thông qua thiết bị giám sát hành trình, tiếp nhận phản hồi của khách hàng là những công cụ cần thiết để bảo vệ quyền lợi của cả hành khách và người lao động.

Bà Phạm Thị Lâm cho biết thêm, tại Xanh SM, tuân thủ pháp luật là kim chỉ nam. Với các trường hợp vi phạm, doanh nghiệp áp dụng quy trình xử lý nghiêm ngặt: vi phạm lần đầu sẽ tái đào tạo, nhắc nhở; vi phạm lần hai tạm khóa ứng dụng để đào tạo lại; vi phạm nghiêm trọng sẽ chấm dứt hợp tác. Nguyên tắc xuyên suốt là an toàn giao thông không có ngoại lệ.

Xanh SM cũng luôn phối hợp chặt chẽ với cơ quan chức năng, cung cấp thông tin kịp thời theo quy định, gắn hoạt động của doanh nghiệp và tài xế với trách nhiệm cộng đồng. Đồng thời, doanh nghiệp mong muốn có thêm nhiều hoạt động truyền thông trực quan, lặp lại đủ nhiều để tác động sâu vào nhận thức và hành vi của người lái xe.