Xây nhà đón đền bù

Nhiều nhà, ki ốt của người dân xã Nghi Phương, huyện Nghi Lộc được xây dựng nhanh để chờ đền bù.

Chính quyền địa phương bất lực

Tìm hiểu, được biết xã Nghi Phương, huyện Nghi Lộc nằm trong quy hoạch của Dự án đường cao tốc Bắc - Nam với tổng chiều dài 2,6km. Theo quy hoạch, khu vực cắt qua tuyến QL48E sẽ xây cầu vượt và có 20 hộ dân nơi đây bị ảnh hưởng cần tái định cư. Biết được thông tin đó, nhiều hộ dân tại các xóm 8 và xóm 9, xã Nghi Phương đã tiến hành xây dựng nhà, ki - ốt để chờ khi Nhà nước giảo phóng mặt bằng (GPMB) sẽ được hưởng đền bù. Cụ thể, vào khoảng đầu tháng 3/2019 tại hai xóm nói trên, người dân đã tập kết vật liệu, nhanh chóng xây dựng những căn nhà, ki-ốt có diện tích từ 30-50m2 ngay trên đất nhà mình đã được chính quyền cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, tất cả đều nằm sát QL48E.

Đơn cử như tại xóm 9, xã đã phát hiện 7 hộ dân có đất thổ cư đã tổ chức xây dựng công trình trên đất, ngay lập tức chính quyền xã Nghi Phương đã tuyên truyền, vận động các hộ dân này ngừng các hoạt động xây dựng nhưng các trường hợp vi phạm vẫn bất chấp pháp luật, gấp rút xây dựng và hoàn thiện công trình.

“Họ xây rất nhanh, không những xây ban ngày, họ còn tranh thủ cho thợ xây ban đêm. Chỉ trong thời gian ngắn, những căn nhà, ki-ốt mới toanh được mọc lên, khiến láng giềng như chúng tôi cũng thấy ngỡ ngàng” - một người dân sống gần các ki - ốt mới xây cho biết.

Nhận thấy sự việc phức tạp, ngày 19/3, UBND xã Nghi Phương đã làm báo cáo gửi UBND huyện Nghi Lộc và đề nghị huyện có thông báo quy hoạch đường bộ cao tốc Bắc - Nam nói chung và quy hoạch cầu vượt nói riêng để thực hiện. Ngay hôm đó, huyện Nghi Lộc đã cử đoàn về nắm tình hình. Đến ngày 22/3, UBND huyện Nghi Lộc đã ban hành công văn về việc nghiêm cấm xây dựng công trình nhà ở, trồng cây lâu năm trong phạm vi GPMB đường cao tốc Bắc - Nam.

Theo đó, UBND huyện Nghi Lộc yêu cầu các xã nghiêm cấm việc xây dựng các công trình, nhà ở, trồng cây lâu năm, cây ăn quả với mục đích để hưởng lợi từ chính sách đền bù GPMB trong phạm vi chỉ giới quy hoạch đường cao tốc Bắc - Nam; giữ nguyên hiện trạng sử dụng đất đối với phạm vi đất nằm trong chỉ giới quy hoạch đường cao tốc.

Sau đó, xã Nghi Phương đã cử cán bộ cùng với các xóm trưởng xuống lập biên bản kiểm tra hiện trạng và đình chỉ việc xây dựng công trình của người dân. Tuy nhiên, thời điểm này đã có 7 hộ dân xây dựng nhà cửa, ki-ốt gồm hộ ông Trần Ngọc Lan ở xóm 9; ông Phạm Quốc Đạt xóm 9; ông Lê Công Đoàn ở xóm 8; ông Nguyễn Văn Dũng ở xóm 9; ông Nguyễn Trọng Phong ở xóm 9; ông Chu Văn Hải ở xóm 9; ông Nguyễn Trọng Lương ở xóm 9. Những căn nhà, ki-ốt này cơ bản đã xây dựng xong phần thô và lợp mái.

Cần xem xét về mặt trách nhiệm

Theo quan sát, khu vực các hộ dân xây nhà, ki-ốt đều nằm trong quy hoạch Dự án xây dựng một số đoạn đường bộ cao tốc trên tuyến Bắc - Nam phía Đông, giai đoạn 2017-2020 (thuộc Dự án đường cao tốc Bắc - Nam). Xã Nghi Phương nằm trong quy hoạch của dự án với tổng chiều dài 2,6 km. Theo quy hoạch, khu vực cắt qua tuyến QL48E sẽ xây cầu vượt và có 20 hộ dân phía Nam tuyến đường bị ảnh hưởng.

Ông Nguyễn Trọng Tạo - Chủ tịch UBND xã Nghi Phương, huyện Nghi Lộc cho biết: “Ngay sau khi chúng tôi phát hiện sự việc, xã đã tiến hành xuống các hộ dân lập biên bản hiện trạng, nhưng lập xong họ lại tiếp tục xây dựng. Bởi thời điểm họ xây dựng, UBND huyện Nghi Lộc cũng chưa thông báo về quy hoạch, thu hồi đất GPMB nên xã chưa có cơ sở để lập biên bản đình chỉ việc xây dựng của người dân. Tuy nhiên, nếu người dân mà cứ xây dựng, chúng tôi căn cứ vào hiện trạng của biên bản lập trước đó để có căn cứ bồi thường nếu tuyến đường cao tốc Bắc - Nam đi qua địa bàn”.

Còn ông Nguyễn Bá Điệp - Trưởng phòng TN&MT huyện Nghi Lộc (Nghệ An) cho biết: Sau khi nắm được thông tin, huyện đã thành lập đoàn kiểm tra, đến đo đạc và lập biên bản hiện trạng. Dựa vào căn cứ đó chúng tôi sẽ đề xuất phương án bồi thường hỗ trợ cho người dân.

Trao đổi với phóng viên báo Đại Đoàn Kết, ông Nguyễn Tiến Dũng - Chủ tịch UBND huyện Nghi Lộc cho biết: Sau khi nhận được phản ánh, huyện đã chỉ đạo các phòng chuyên môn, chính quyền địa phương lập biên bản, đình chỉ thi công. Và để tránh việc này xảy ra tại các địa phương khác, huyện đã chỉ đạo các địa phương có Dự án đi qua thường xuyên kiểm tra, bám sát, tránh khiếu kiện sau này. Rõ ràng, để xảy ra tình trạng xây dựng trái phép chờ đền bù, ngành chức năng huyện Nghi Lộc không thể thoái thác trách nhiệm và cần phải xem xét, làm rõ, có biện pháp xử lý cụ thể đối với các cá nhân, tập thể liên quan.

Về việc này, phóng viên báo Đại Đoàn Kết đã liên hệ làm việc với lãnh đạo tỉnh Nghệ An để làm rõ sự việc trên và tìm câu trả lời về biện pháp tránh để tái diễn tình trạng xây dựng trái phép chờ đền bù. Tuy nhiên, vị lãnh đạo tỉnh Nghệ An xác nhận ông đang bận họp và sẽ đưa ra câu trả lời sau.

* Dự án đường cao tốc Bắc - Nam sẽ đi qua địa bàn của 6 huyện, thị là: Hoàng Mai, Quỳnh Lưu, Diễn Châu, Yên Thành, Nghi Lộc và Hưng Nguyên; có 39 xã và 697 nhà ở dân cư thuộc diện di dời để phục vụ dự án. Riêng huyện Nghi Lộc, có 4 xã là Nghi Đồng, Nghi Phương, Nghi Mỹ, Nghi Vạn có đường cao tốc chạy qua với tổng chiều dài 7,14km với hơn 30 hộ bị ảnh hưởng.