Sáng 12/7, tại Tòa án Quân sự Thủ đô Hà Nội, Tòa án quân sự Quân khu 7 mở phiên tòa hình sự sơ thẩm xét xử hai cựu tư lệnh Cảnh sát biển cùng đồng phạm trong vụ buôn lậu 200 triệu lít xăng.
Phiên tòa dự kiến diễn ra trong 3 ngày từ 12 đến 14/7. Hội đồng xét xử gồm 5 người trong đó có 2 thẩm phán, 3 hội thẩm quân nhân do Thẩm phán - Thượng tá Nguyễn Hồng Phong làm chủ tọa phiên tòa. Có 16 luật sư đăng ký tham gia bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp cho các bị cáo.
Các bị cáo trong vụ án gồm: Phùng Danh Thoại (cựu Đại tá, cựu Trưởng phòng Xăng dầu Cảnh sát Biển) bị truy tố về tội "Buôn lậu", quy định tại Điều 188 Bộ luật Hình sự; bị can Nguyễn Thế Anh (cựu Đại tá, cựu Chỉ huy trưởng Biên phòng Kiên Giang) bị truy tố tội "Nhận hối lộ" và "Tổ chức cho người khác trốn đi nước ngoài trái phép" quy định tại các Điều 349, 354 Bộ luật Hình sự;
Các bị can Lê Văn Minh (cựu Thiếu tướng, cựu Tư lệnh vùng Cảnh sát Biển 4); Lê Xuân Thanh (cựu Thiếu tướng, cựu Tư lệnh Vùng Cảnh sát Biển 3); Lưu Thế Đức (cựu Thiếu tá, cựu Phó đoàn trưởng Trinh sát 2 Bộ tư lệnh Cảnh sát Biển); Phạm Văn Trên (cựu Đại tá, cựu Chỉ huy trưởng Biên phòng tỉnh Trà Vinh); Nguyễn Văn Hùng (cựu Thượng tá, cựu Đồn trưởng Biên phòng cảng Trường Long Hòa, tỉnh Trà Vinh); Nguyễn Thanh Lâm (cựu Trung tá, cựu Hải đội trưởng 2 thuộc Biên phòng tỉnh Sóc Trăng); Lê Văn Phương (cựu Thượng tá, cựu Phó phòng Cảnh sát giao thông Công an tỉnh Trà Vinh) và nhóm thuộc các đơn vị dân sự là Sơn Hoàng Ngự, Phan Thị Xuân, Nguyễn Văn An, Phạm Hồ Hải, bị truy tố về tội "Nhận hối lộ" theo Điều 354 Bộ luật Hình sự;
Riêng bị cáo Cao Phước Hoài bị truy tố hành vi "Không tố giác tội phạm" theo Điều 390.
Các bị cáo nêu trên có liên quan đến đường dây buôn lậu hơn 198 triệu lít xăng dầu từ Singapore về Việt Nam do bị can Phan Thanh Hữu (Giám đốc Công ty TNHH TM Phan Lê Hoàng Anh) cầm đầu. Hiện, Hữu đang bị Viện KSND tỉnh Đồng Nai truy tố về tội "Buôn lậu".
Đáng chú ý, trong những người làm chứng vắng mặt, có "ông trùm" Phan Thanh Hữu và Nguyễn Hữu Tứ. Đồng thời, con trai của Phan Thanh Hữu là Phan Lê Hoàng Anh cũng vắng mặt.
Đại diện VKS cho rằng những người làm chứng này đều đã có lời khai nên việc vắng mặt không ảnh hưởng và đề nghị tiếp tục phiên tòa.
Tuy nhiên, hai luật sư bào chữa cho bị cáo Nguyễn Thế Anh cho biết, "ông trùm" Phan Thanh Hữu là người làm chứng, mắt xích không thể thiếu tại phiên tòa, vì vậy đã đề nghị có biện pháp triệu tập những người này đến.
Phản hồi ý kiến của các luật sư, chủ tọa phiên tòa cho biết 2 người làm chứng là Phan Thanh Hữu và Nguyễn Hữu Tứ đang được dẫn giải từ trại giam ở Đồng Nai ra và sẽ đảm bảo có mặt tại phiên tòa.
Với những người làm chứng khác đã có lời khai trong hồ sơ điều tra vụ án, nếu nhận thấy có lời khai nào thiếu khách quan sẽ thực hiện việc áp giải những người làm chứng này tới tòa.
Theo cáo buộc của VKS quân sự Trung ương, năm 2019, Phan Thanh Hữu, Đào Ngọc Viễn (cùng trú tại TP HCM) và cựu Đại tá Phùng Danh Thoại cùng một số người góp gần 54 tỷ đồng để buôn lậu xăng dầu từ Singapore về Việt Nam tiêu thụ.
Phan Thanh Hữu đã nhờ ông Lê Văn Minh giúp đỡ, bảo kê cho các tàu chở xăng dầu lậu không bị kiểm tra, bắt giữ.
Ông Lê Văn Minh đã trực tiếp nhận và thông qua vợ, con để nhận của Phan Thanh Hữu tổng số tiền 6,9 tỷ đồng nhằm tạo điều kiện giúp đỡ, bảo kê cho hoạt động buôn lậu xăng dầu.
Đầu năm 2020, Hữu thông qua ông Lê Văn Minh đã làm quen với cựu Thiếu tướng Lê Xuân Thanh và được ông Thanh đồng ý giúp đỡ, bảo kê các tàu buôn lậu xăng trên biển.
Theo hồ sơ bản cáo trạng, thực hiện chỉ đạo của "ông trùm" Phan Thanh Hữu, Phan Lê Hoàng Anh đã 2 lần chuyển tiền đến tài khoản của bà Trần Thị Liên (vợ ông Lê Văn Minh) số tiền 750 triệu đồng; 1 lần chuyển vào tài khoản của con gái ông Minh là Lê Diệu Linh 500 triệu đồng.
Tuy nhiên, chị Linh không biết số tiền này là tiền gì, sau khi nhận tiền, chị Linh đã chuyển tiền sang tài khoản của mẹ và tài khoản của người khác theo yêu cầu của bà Liên. Vì vậy không có căn cứ để xử lý trách nhiệm đối với Linh.
Bà Trần Thị Liên bị xác định đã nhận 1,7 tỷ đồng, nhưng không biết đây là tiền hối lộ. Quá trình điều tra, bà Liên nhận thức được số tiền trên chuyển cho chồng là tiền bất hợp pháp. Từ đó, bà Liên đã nộp lại hơn 1,2 tỷ đồng. Còn ông Minh cũng nộp 450 triệu đồng mà bà Liên đã nhận để khắc phục hậu quả.
Đối với bị cáo Phan Thị Xuân (vợ của cựu Thiếu tướng, cựu Tư lệnh Vùng Cảnh sát Biển 3 Lê Xuân Thanh), bị cáo biết rõ chức vụ, vị trí công tác của chồng, trong thời gian từ tháng 3/2020 - 1/2021, đã 11 lần nhận của "ông trùm" Phan Thanh Hữu 1,8 tỷ đồng.
Hành vi của bà Xuân bị xác định đủ yếu tố cấu thành tội "nhận hối lộ" với vai trò thực hành giúp sức cho chồng và phải chịu trách nhiệm sau bị cáo Lê Xuân Thanh.
Quá trình điều tra, cơ quan tố tụng đã thu giữ tổng số tiền hơn 34 tỷ đồng. Trong đó, 2 cựu Thiếu tướng Lê Văn Minh và Lê Xuân Thanh được ghi nhận đã khắc phục xong toàn bộ thiệt hại bị cáo buộc gây ra.