Ngày 26/9, TAND TP HCM tiếp tục xét xử sơ thẩm vụ án buôn bán thuốc chống ung thư giả xảy ra tại Công ty cổ phần VN Pharma (gọi tắt là Công ty VN Pharma, trụ sở tại TP HCM). Không khí phiên tòa nóng lên với các tranh tụng gay gắt giữa các bên xoay quanh cáo buộc là “thuốc giả” hay “thuốc kém chất lượng”…
Các bị cáo tại tòa.
Theo thành viên Hội đồng giám định kết luận giám định về lô hàng H-Capita là văn bản mật, nên không được tiết lộ. Do đó, tại tòa đã diễn ra tranh luận gay gắt về việc buôn bán thuốc ung thư giả H-Capita 500mg Caplet xảy ra tại Công ty CP VN Pharma, hay H-Capita là thuốc giả, hay chỉ là hàng kém chất lượng. Cụ thể, theo HĐXX, cho đến nay H-Capita là thuốc giả hay thuốc kém chất lượng vẫn đang có những nhận thức khác nhau. Có ý kiến nói đây là thuốc giả, có ý kiến lại nói chỉ là thuốc kém chất lượng. Vì vậy, HĐXX quyết định thẩm vấn Hội đồng giám định (thuộc Bộ Y tế) để làm rõ.
Tuy nhiên, đại diện cơ quan này, đồng thời là thành viên Hội đồng giám định – ông Lê Xuân Hoành lại nói rằng đây là một văn bản mật nên không thể tiết lộ cụ thể nội dung. Dù vậy, ông Hoành cho biết kết luận giám định số 31 vào ngày 22/4/2015 của Hội đồng giám định, xác định “H-Capita có chứa 97,5% hoạt chất Capecitabine là thuốc kém chất lượng, không được sử dụng làm thuốc chữa bệnh cho người. Thời hạn sử dụng của thuốc ghi trên nhãn thực tế là 24 tháng, từ ngày 5/3/2014 đến ngày 4/3/2016, phù hợp với nội dung ghi trên tờ hướng dẫn hạn sử dụng trong thiết kế và đơn hàng nhập khẩu. Do thuốc kém chất lượng, không được sử dụng làm thuốc chữa bệnh nên hạn dùng của thuốc không còn ý nghĩa…”. Sau đó, cơ quan này cũng đã thực hiện việc giám định theo trưng cầu giám định của Cơ quan an ninh điều tra (Bộ Công an).
Khi được HĐXX yêu cầu phải cung cấp nội dung của kết luận 31, lúc này ông Hoành trình bày rằng: Cơ quan điều tra đã trưng cầu 3 nội dung, xác định lô hàng H-Capita 500mg Caplet có phải là thuốc chữa bệnh không, nếu là thuốc chữa bệnh thì chữa bệnh gì, thời hạn của thuốc có các hoạt chất, nồng độ, hàm lượng, chất lượng như thế nào. Kế đến là các vấn đề về tên, nhãn mác, cách đóng gói, bảo quản có đúng quy định không. Thứ ba, số lượng bao gồm số hộp, vỉ, viên, trọng lượng cụ thể là bao nhiêu.
Về quy định thuốc kém chất lượng là không dùng chữa bệnh cho người, ông Hoành giải thích căn cứ Khoản 1 Điều 36 của luật Dược quy định thuốc lưu hành trên thị trường phải bảo đảm đủ các điều kiện, trong đó phải đạt tiêu chuẩn chất lượng đăng ký. Tuy nhiên H-Capita không đạt tiêu chuẩn đương nhiên không đủ điều kiện để lưu hành, từ đó đương nhiên không được dùng làm thuốc chữa bệnh cho người.
Việc trả lời một số nội dung kết luận 31 của đại diện Hội đồng giám định (Bộ Y tế) đã thu hút nhiều ý kiến tranh luận. HĐXX đã chất vấn đối với thành viên của Hội đồng giám định này, rằng: “H-Capita là thuốc giả hay thuốc kém chất lượng vẫn đang có những nhận thức khác nhau. Có ý kiến cho rằng, H-Capita là thuốc giả, có ý kiến phản bác, H-Capita là thuốc kém chất lượng. Vậy ông nhận định H-Capita là thuốc giả hay thuốc kém chất lượng?”. Đại diện Hội đồng thẩm định đã từ chối trả lời HĐXX và cho rằng về mặt cá nhân không đủ thẩm quyền và khả năng đánh giá hết các yếu tố để đưa ra kết luận cuối cùng đây là thuốc giả hay thuốc kém chất lượng.
Mặc dù chưa rõ là thuốc giả hay thuốc kém chất lượng, nhưng theo cáo trạng của VKS thì các bị cáo trong vụ án này đều bị truy tố ở hành vi buôn bán hàng giả là thuốc chữa bệnh, chứ không phải là thuốc giả. Do đó, quan điểm của HĐXX là phải phân biệt rõ, tránh sự nhầm lẫn, vì có thể ảnh hưởng đến khung hình phạt và quá trình luận tội đối với các bị cáo.
Cũng tại phiên xét xử, bị cáo Nguyễn Minh Hùng (nguyên Chủ tịch, Tổng giám đốc Công ty VN Pharma) bước đầu thừa nhận hành vi buôn bán thuốc giả của mình là một hành động tội ác. “Bị cáo không có gì để biện minh cho hành vi của mình, bị cáo nhận thức được hành của mình là sai”, bị cáo Hùng trả lời HĐXX.
Cuối buổi chiều 26/9, đại diện Viện KSND TP HCM đã đọc bản luận tội các bị cáo trong vụ án. Cụ thể, bị cáo Nguyễn Minh Hùng được xác định là chủ mưu, cùng với đồng phạm là ông Võ Mạnh Cường (nguyên Giám đốc Công ty TNHH Thương mại Hàng hải quốc tế H&C) dù biết rõ quy định nhưng vẫn cố tình nhập thuốc nhằm thu lợi bất chính. Về lô thuốc H-Capita, cơ quan thực hiện quyền công tố xác định không có nguồn gốc từ Canada, mà các loại giấy tờ đều được làm giả. Do đó, đại diện VKS đề nghị mức án từ 19-20 năm tù đối với bị cáo Nguyễn Minh Hùng; đề nghị 20 năm tù đối với bị cáo Võ Mạnh Cường; 12-13 năm tù đối với Nguyễn Trí Nhật, Ngô Anh Quốc (nguyên là Phó Tổng GĐ của VN Pharma); các bị cáo còn lại được đề nghị từ 3-7 năm tù giam.